Gemeente Alkmaar


Sluitende begroting 2006 vraagt om pijnlijke keuzes

Alkmaar, 15 september 2005

Mede dankzij fors bezuinigen en het achterwege laten van nieuw beleid is het college van b&w erin geslaagd de gemeenteraad een sluitende Programmabegroting voor het jaar 2006 voor te leggen met een sluitende meerjarenraming 2007-2009. De gemeentelijke belastingen stijgen volgend jaar met slechts 1,5%, zoals de gemeenteraad in juni wenste. Qua gemeentelijke woonlasten blijft Alkmaar daarmee tot (een van) de goedkoopste grotere gemeenten in Nederland.

De gemeentelijke organisatie is de afgelopen jaren geconfronteerd met fikse ombuigingen van circa 10,5 miljoen euro. Dit is een direct gevolg van voortdurende rijksbezuinigingen en de (tegenvallende) economische ontwikkeling. Bovendien kan de gemeente zelf steeds minder belasting heffen door allerlei kabinetsmaatregelen. Zo ligt er een wetsvoorstel om het gebruikersdeel woningen van de OZB af te schaffen en wil het kabinet een maximum aan de stijging van de OZB. Ook krijgt elke gemeente te maken met een norm van de Europese Monetaire Unie, die eisen stelt aan de schuldenpositie van de gemeente.

Geen nieuw beleid
Het afzien van voorstellen voor nieuw beleid betekent dat geen enkel initiatief voor nieuw beleid vanuit de gemeentelijke organisatie of raadsfracties kon worden gehonoreerd. Een belangrijk gevolg hiervan is dat de toekomst van de ID-(instroom/ doorstroom-) banen ongewis blijft. Per 1 januari 2006 worden de loonkostensubsidies voor ID-banen door de rijksoverheid verder afgebouwd, waardoor vele mensen met een ID-baan in Alkmaar ontslag boven het hoofd hangt. Verwacht wordt dat de gemeenteraad bij de komende begrotingsbehandeling een definitief standpunt inneemt over de toekomst van de ID-banen in Alkmaar. Voorstellen van het college zijn nu in de maak. Een lichtpuntje in de begroting 2006 is dat het is gelukt het voorzieningenniveau in Alkmaar gebaseerd op de Wet Voorzieningen Gehandicapten op peil te houden. Gesubsidieerde verenigingen en instellingen zoals sportclubs en welzijnsstichtingen moeten er echter rekening mee houden dat de gemeente voor 2007 geen geld heeft om subsidies te verhogen met het inflatiepercentage. In de praktijk betekent dit dat nog efficiënter gewerkt moet worden met beschikbaar gestelde subsidies.

Onzeker toekomstperspectief
Van de bezuiniging van circa 10,5 miljoen euro moet nog 1,5 miljoen euro worden gevonden door kritisch te kijken naar de bedrijfsvoering van de gemeente. Elf kerntaken staan momenteel ter discussie. De voorstellen om taken anders te organiseren of af te stoten worden binnenkort gepresenteerd en kunnen gelijktijdig met de gemeentelijke begroting worden besproken in de gemeenteraad.
Onzekerheid bestaat over de financiële risico's voor de gemeente van de invoering van de Wet Maatschappelijke Ondersteuning. Ook is zeer recent een circulaire binnengekomen van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid over de Wet Werk en Bijstand. Welke consequenties dit heeft voor de begroting 2006 en verder, kan nu nog niet worden bepaald.
De Meerjarenraming geeft op eindbasis een structureel sluitend beeld te zien, met alleen tekorten in 2007 en 2008. Om de begroting in de komende jaren sluitend te krijgen, zullen nog veel pijnlijke keuzes moeten worden gemaakt.

Uitgangspunten tarievenbeleid belastingen
De gemeenteraad bepaalde in juni dat de gemeentelijke tarieven voor 2006 met niet meer dan 1,5% mogen stijgen. De feitelijke opbrengst voor de OZB is hoger omdat er jaarlijks meer onroerend goed wordt bijgebouwd. Zowel de tarieven rioolrechten als ook de afvalstoffenheffing zijn zo goed als kostendekkend in 2006.

Besluitvorming
De voorbereidende behandeling van de begroting in de commissie Bestuur en Middelen vindt plaats op 11 oktober. De Gemeenteraad behandelt de begroting op maandag 7 november en donderdag 10 november. Het aanvangstijdstip en wijze van behandeling wordt nader bepaald door het presidium van de gemeenteraad (de burgemeester en alle fractievoorzitters tezamen).

15 september 2005