ECA/05/7
Luxemburg, 13 september 2005
Persbericht van de Europese Rekenkamer betreffende Speciaal verslag
nr. 2/2005 over de begrotingssteun uit het EOF aan de ACS-staten: het
beheer door de Commissie van het onderdeel: "hervorming van de
overheidsfinanciën"(1)
De laatste jaren is het volume van de rechtstreekse begrotingssteun
zonder specifieke bestemming sterk gestegen, tot ongeveer een vijfde
van de steun uit het EOF. Deze steun biedt een aantal grote voordelen
- met name eigen verantwoordelijkheid en vereenvoudiging - maar houdt
ook een risico in. Dit risico is anders dan bij andere steunvormen
doordat de doelstellingen ambitieuzer zijn en de steunbetalingen
opgaan in de ontvangsten van de begunstigde landen, die deze dan
besteden via hun eigen, meestal gebrekkige, beheerssystemen. Volgens
de achterliggende filosofie worden landen die begrotingssteun
ontvangen geholpen bij het verminderen van dit risico en
tegelijkertijd in staat gesteld, hun eigen ontwikkeling met betrekking
tot groei en armoedebestrijding te beheren. Bij de meeste donoren
groeit de belangstelling voor dit soort steun, die fundamenteel
verschilt van de traditionele methode waarbij projecten worden
gesteund.
De Commissie is bereid, begrotingssteun te verlenen aan landen met
gebrekkige beheerssystemen, mits er hervormingen worden doorgevoerd om
deze te verbeteren. Dit is een proces van lange adem, en daarom heeft
de Commissie instrumenten ontworpen om zowel een eerste diagnose te
verkrijgen van de kwaliteit van het beheer van de overheidsfinanciën
en de voorgestelde hervormingen, als de wijzigingen in het beheer en
de voortgang van deze hervormingen te kunnen evalueren.
De controle had ten doel, na te gaan hoe de Commissie in de periode
2003-2004 het risico in verband met de overheidsfinanciën in het kader
van begrotingssteun heeft beheerd. Daartoe werden de kwaliteit van het
beheer van de overheidsfinanciën en de doeltreffendheid van de
hervormingen in het begunstigde land onderzocht. De controle was
vooral gericht op de programma's voor rechtstreekse begrotingssteun
zonder specifieke bestemming die in het kader van de Overeenkomst van
Cotonou uit het EOF wordt verleend. Ze was gebaseerd op verificaties
bij de centrale diensten en in vijf landen.
De instrumenten voor analyse en follow-up die de Commissie in
coördinatie met de andere donoren, met name de Wereldbank en het IMF,
hanteert, leveren haar tamelijk volledige informatie op, waardoor zij
passende maatregelen kan treffen. Deze instrumenten moeten echter
worden verbeterd wat betreft opzet en toepassing. De opzet vertoont
enige gebreken ten aanzien van de diagnoses en de follow-uprapporten,
die niet volledig en informatief genoeg zijn. De toepassing wordt ter
plaatse te weinig gecoördineerd met de andere donoren, en de
parlementen en hoge controle-instanties van de begunstigde landen zijn
er te weinig bij betrokken.
De Rekenkamer beveelt de Commissie aan:
1. haar methodologische gids bij te werken en aan te vullen, ook wat
betreft de follow-uprapporten;
2. duidelijker aan te tonen dat de begunstigde landen voor de steun
in aanmerking komen;
3. voor overheidsfinanciën prestatie-indicatoren met een sterker
stimulerend effect te hanteren;
4. het nieuwe instrument voor de evaluatie van de kwaliteit van het
beheer van de overheidsfinanciën te voltooien en alles in het werk
te stellen om het bij de diverse donoren ingang te doen vinden;
5. de lokale samenwerking tussen donoren te versterken;
6. haar betrekkingen met de parlementen en de hoge
controle-instanties van de begunstigde landen te versterken.
In haar antwoorden aanvaardt de Commissie de essentie van de
bevindingen en aanbevelingen van de Rekenkamer. Zij beklemtoont dat de
begrotingssteun uit het EOF vele dimensies heeft en afgezien van het
gedeelte "hervorming van de overheidsfinanciën" van de ACS-landen ook
betrekking heeft op andere, voor de armoedebestrijding even
fundamentele aspecten, zoals gezondheidszorg en onderwijs.
Speciaal verslag nr. 2/2005:
http://www.eca.eu.int/audit_reports/special_reports/docs/2005/rs02_05n
l.pdf
---
(1) Dit persbericht wil slechts een samenvatting geven. Het door de
Rekenkamer vastgestelde speciaal verslag is beschikbaar op haar
internetsite (http://www.eca.eu.int) en zal binnenkort in het
Publicatieblad van de Europese Unie, serie C, verschijnen.
European Union