Halsema lanceert linkse lente
11 september 2005
Femke Halsema heeft vandaag de website www.linkselente.nl gelanceerd. Zij
deed dat op het GroenLinks festival 'de Linkse Lente' in Nijmegen. Dit
initiatief is een reactie op de benauwde rechtse winter waar wij sinds
enkele jaren in leven.
De website www.linkselente.nl bundelt progressieve ideeën en is
praktisch en positief. Vele mensen helpen om dit nieuwe linkse geluid
te ontwikkelen. Bijvoorbeeld Adelheid Roosen, Britta Böhler, Funda
Müjde, Geert Mak, Harry de Winter, Iljia Leonard Pfeijffer, Jack
Spijkerman, Nazmiye Oral, Paul de Leeuw, Pierre Wind en Tamar van den
Dop.
In de festivalspeech van Femke Halsema staat de linkse lente centraal.
De tekst is hieronder te vinden.
Speech Femke Halsema
Festival de Linkse Lente
Nijmegen, 11 september 2005
1. 11 september
Het is 11 september.
Voor altijd symbool van woede, haat en onverdraagzaamheid.
Precies vier jaar geleden pleegden terroristen een massamoord in New
York.
Zij zaaiden angst en veranderden ook ons leven.
De wereld raakte in een spiraal van geweld en polarisatie.
Hard tegen hard, oog om oog, tand om tand. Niet voor is tegen.
Wij moeten die spiraal doorbreken.
We zijn geen hoofdrolspelers in een B-film.
We kunnen zonder gezwollen taal en epische beelden van goed en kwaad.
Weg met de `As van het Kwaad' versus het `Verdorven Rijk der
Ongelovigen'.
`Zij haten dingen, wij houden van dingen', zegt de president.
`Jullie houden van cola, wij van bloed', zegt de terrorist.
Die bloeddorst is beangstigend.
Zeker omdat de lijst van aanslagen groeit.
De vele doden en hun geliefden hebben het meest verloren.
Maar ook ontwrichte samenlevingen en bange mensen verliezen veel.
De angst is begrijpelijk, de politieke reacties niet altijd.
De terroristen kun je niet scherp genoeg veroordelen en bestrijden.
Maar de rest van de bevolking verdient juist dan liefdevolle politiek.
Met respect voor mensen, voor groepen, voor grondrechten.
De terroristen willen escalatie.
Laten we hen bestrijden met deëscalatie.
Nederland ontkwam ook niet aan de gevolgen van 11 september.
Door de vreselijke moorden op Fortuyn en Van Gogh groeide het
onbehagen.
Helaas ontstond er na 11 september een benauwend klimaat, een rechtse
winter.
De onverdraagzaamheid nam toe.
Nieuwe terreurwetten offerden onze persoonlijke vrijheid voor
schijnveiligheid.
De discriminatie groeit.
Ook al gelooft minister Verdonk dat niet.
Nu wil ze zelf naar de disco.
Je vraagt je af of ze binnenkomt.
Ze zou ook gewoon kunnen luisteren.
Naar Mohamed Rabbae en zijn mensen van `Genoeg is genoeg', die
volgende week demonstreren voor een vreedzaam en verenigd Nederland.
Luister naar jongeren, die het elke dag weer meemaken.
Of naar Naïma, die aantoonde dat Marokkaanse stagiaires worden
gediscrimineerd.
Het is mooi geweest: tijd om te breken met de politiek van de angst.
Terroristen en conservatieven bepalen al te lang de betekenis van 11
september.
Wanneer gaan we daar weer andere verhalen over vertellen?
Verhalen van moed, van overlevers, de inzet van hulpverleners, de
saamhorigheid onder gewone mensen.
Na de aanslag voelden mensen zich over de hele wereld solidair met
Amerika.
Er was mededogen, vriendschap, de wens om samen te werken aan een
betere wereld.
Om extremisme en geweld uit te bannen, om vrijheid en welvaart te
verspreiden.
11 september draagt ook een andere boodschap in zich.
Eén van betrokkenheid, solidariteit en tolerantie.
Van hoop en optimisme, hartstocht en idealisme.
Het staat ook voor samen werken, verschillen overbruggen, vrij zijn.
Laat die herinnering gaan overheersen.
Latyen wij vandaag de vorst uit de grond trekken en breken met de
koude rechtse winter.
Op deze 11 september, ook al is het bijna herfst, begint de linkse
lente.
2. Prettig klimaat
Het leven is mooi in de lente.
Belofte hangt in de lucht.
Nieuw leven en nieuwe ideeën ontluiken. Er waait een frisse wind.
De natuur groeit, mensen bloeien, dieren komen naar buiten.
De lente prikkelt je verbeelding, laat je bloed kriebelen.
Je wordt uitgenodigd om anderen te ontmoeten, lief te hebben.
Je voelt je vrij, blij, optimistisch.
Het is lekker weer.
De lente heeft een zacht klimaat.
En wat verlangen wij naar een zacht klimaat.
Juist omdat de problemen groot zijn.
In Amerika sterven maandelijks ruim 1000 baby's door armoede en
slechte zorg.
In ontwikkelingslanden zijn het er veel, veel meer.
Milieuvervuiling bedreigt velen in hun bestaan.
Denk aan de Tsunami, de branden in Zuid Europa, de overstromingen in
Midden Europa.
De orkaan in New Orleans.
Het is de derde wereld in de eerste wereld.
Zoals telkens, dragen de armsten de dodelijke gevolgen.
`Louisiana ligt in Afrika', schreef Hugo Borst.
Mensen sterven door gebrek aan drinkwater, voedsel en medicijnen.
Ze lijden onder anarchie, plunderingen, verkrachtingen.
We kijken toe en zien een falende overheid, haperende hulpverlening.
Maar ook in Nederland.
Jaarlijks sterven er 18.000 mensen voortijdig door onze vieze lucht.
Een van de wonderlijkste gevolgen van deze klimaatverandering is dat
er steeds meer struisvogels rondlopen.
Het zijn de politici met de kop in het zand.
Volgende week presenteert Wijnand een plan voor schonere lucht,
doorgerekend en al.
Want hoeveel we ook van dieren houden, GroenLinks is niet van de
struisvogelpolitiek.
Hebben jullie ook weer naar Live Aid gekeken?
Dan gaat je hart toch sneller kloppen?
Dan daagt een linkse lente, wereldwijd.
Miljoenen mensen willen armoede naar de geschiedenis verbannen.
Zoveel mensen zetten zich in voor een eerlijker wereld, een eerlijker
Nederland.
Dat is een sociaal Nederland, eengroen Nederland.
Rood en groen versterken elkaar.
Niet voor niets legt de slager (de biologische, dat is logisch) wat
groen tussen zijn vlees:
Het groen wordt groener, het rood roder.
Daarom heeft een 3-d brilletje een groen en een rood glas:
Alleen dan kun je diepte en perspectief zien.
Met de linkse lente willen wij iedereen die rood-groene bril
aanbieden.
Voor een nieuwe blik en nieuwe inspiratie.
Laten we samen werken voor een schoon milieu en mooie natuur.
Voor een meer ontspannen en sociale samenleving, ver weg en dichtbij.
Voor een zacht klimaat, een linkse lente.
3. Ongelijkheid en verschil
Zij van de rechtse winter houden van ongelijkheid.
Wij van de linkse lente houden van verschil.
Wij willen een land dat ruimte biedt voor verschillende leefstijlen en
culturen.
Aan een beetje gekte, zo op zijn tijd.
Je moet baas over je eigen leven kunnen zijn;
Kunnen kiezen voor voorzieningen en een werkritme dat bij je past.
Homoseksuelen moeten onbedreigd en vrij kunnen leven.
Ook vluchtelingen, verslaafden en daklozen moeten veilig zijn.
Je mag afwijken en je eigen geloof en cultuur beleven.
In de rechtse winter is de tolerantie voor verschillen afgenomen.
De tolerantie voor ongelijkheid enorm toeneemt.
Wie succesvol is, krijgt volop steun en ruimte.
Wie het moeilijk heeft, wordt gekort en gedisciplineerd.
2002 was het begin van de rechtse winter.
`Sinds 2002 neemt maatschappelijke ongelijkheid weer toe.'
Dat is de hoofdconclusie van het SCP in `de Sociale Staat van
Nederland'.
Het SCP noemt 2002 `een keerpunt in de ontwikkeling van de
leefsituatie van huishoudens'.
De ongelijkheid nam toe: tussen hoge en lage inkomens, tussen hoog- en
laagopgeleiden en tussen werkenden en niet-werkenden.
Steeds meer mensen hebben moeite om rond te komen, de werkloosheid
stijgt.
Vooral vrouwen, allochtonen en jongeren maken minder kans op werk.
Het aantal miljonairs groeit, net als het aantal kinderen dat opgroeit
in armoede.
Die toenemende ongelijkheid is geen toeval en geen overmacht.
En het is zeker niet Nederlands lot.
Denivellering is een bewuste politieke keuze, in goede én slechte
tijden.
De regering deelt met de naderende verkiezingen weer wat geld uit.
Dat gaat vooral naar kostwinners, rijkere ouderen en hogere inkomens.
Kennelijk is dat de achterban die CDA en VVD aan zich willen binden.
Maar die achterban slinkt.
Ook in Nederland voelen nog maar weinig mensen zich thuis bij de
groeiende ongelijkheid.
Volgende week zal GroenLinks met haar jaarlijkse tegenbegroting laten
zien dat het anders kan.
We willen een sociaal zorgstelsel invoeren met een premie van 400 en
niet van 1100 euro per jaar.
We zullen nivelleren en scheppen banen.
Omdat het rechtvaardig is. Omdat ons land daarnaar snakt.
Want mensen zijn de rechtse winter zat.
Het grote bevolkingsonderzoek '21 minuten' toont dat verlangen naar
verandering eensgezind.
De mensen zijn eensgezind in hun wens voor een meer solidaire en
bescheiden samenleving.
Liever minder milieudruk, zeggen al die mensen, en meer
inkomenszekerheid dan hogere welvaartsgroei.
Liever meer solidariteit, liever bruggen slaan, tegenstellingen
verzoenen en mensen binden.
Liever een land waar iedereen mee kan doen, meetelt.
Liever kwaliteit van bestaan.
De linkse lente sluit hierbij aan.
Mensen verdienen erkenning, steun en liefde van de politiek.
Ze verdienen praktische politiek die het dagelijkse leven beter,
leuker en prettiger maakt.
Die praktische voorstellen wil ik dit najaar voorleggen in een
discussiestuk over sociale, vrijzinnige politiek.
Maar ook de linkse lente sluit bij de wens van mensen aan.
Want in de linkse lente staat niet het bruto nationaal product maar
het bruto nationaal geluk centraal.
4. Welkom in de linkse lente
De linkse lente is optimistisch, hoopvol en laat zien dat het anders
kan.
Maar dat doe je niet voor niks.
Het is niet vrijblijvend.
We willen inspiratie opdoen en ideeën delen.
We willen praktische voorstellen verzamelen en verspreiden.
We willen nu al invloed uitoefenen en bijdragen aan een prettiger
wereld.
Maar uiteindelijk willen we ook macht.
Daarvoor moeten we eerst verkiezingen winnen: gemeentelijk en
landelijk.
Een eitje, natuurlijk.
We kunnen er niet op wachten. Ik niet, in ieder geval.
Om die echte linkse lente te zien uitboten.
En daarom meld ik me bij deze, in alle nederigheid, graag als
kandidaat voor het lijsttrekkerschap.
Voor, tijdens en na die verkiezingen moeten we samenwerken. Links
samenwerken.
Soms gaat dat goed, maar het kan nog stukken beter.
Zoals nu, bijvoorbeeld.
Natuurlijk hebben we wel eens een verschil van mening.
Nu PvdA en SP pleiten voor lastenverlichting voor automobilisten.
Terwijl de lucht steeds vuiler wordt.
Linkse samenwerking hoeft ook niet te leiden tot linkse eenheidsworst.
Al was het goed geweest om samen een alternatieve begroting te maken.
Helaas is dat nog niet gelukt.
Jan Marijnissen had gelijk dat de PvdA onze uitgestoken hand weigerde.
Maar hij vergat erbij te vertellen dat de SP ook weigerde om het samen
met ons te doen.
De samenwerking kan dus nog wel een zetje gebruiken.
Die geven we met de linkse lente: samenwerken doen we niet alleen.
De lente vier je samen met anderen, met verwanten, gelijkgestemden.
Maar daar zijn we niet benepen in.
Je hoeft geen partijlid te zijn.
Vele progressieve kiezers voelen zich verweesd, ervaren een kloof met
de huidige politiek.
Ook voor hen willen wij er zijn.
Voor de linkse lente heb je geen rood-groene stempel nodig om mee te
mogen doen.
Iedereen kan meedoen.
Iedereen die verlangt naar nieuw idealisme, die deel uit wil maken van
een lichte, progressieve en optimistische gemeenschap.
Dat geldt voor natuurlijke bondgenoten, maar ook voor onverwachte
geestverwanten.
Bijvoorbeeld uit het CDA, waar de eerste zwaluwen vliegen.
Die misschien daar een nieuwe lente aankondigen.
Zoals Bert de Vries met zijn indringende pleidooi voor solidariteit.
Ruud Lubbers hartstochtelijk duurzaamheid verdedigt.
Dries van Agt, vandaag onze gewaardeerde gast, die een gepassioneerd
strijder is voor internationale rechtvaardigheid.
Interessant genoeg zijn het niet de jongste zwaluwen.
Het zijn de zilveren zwaluwen van het CDA.
Zij bewijzen dat de lente een gevoel is, geen leeftijd, geen seizoen.
We willen al deze mensen, organisaties en maatschappelijke
initiatieven een positief en progressief platform bieden.
Ieder mensen kan het verschil maken.
Ik zeg daarom tegen iedereen: welkom in de linkse lente!
5. GEDICHT VOOR EEN LAND OP DRIFT
en het was in de dagen van tuitend onthagen dat er nachten lengden
en de nachten waren niet stil te krijgen maar van berichten
en berichten over berichten gejaagde hoofden van hoogpotig licht
als fronsende spoken die het land ontdarend berilden
dat het overal begon te fnuiken
en het was in de nachten van daverend doemen dat het daagde
dat niets nog zichzelf leek en de ander niet meer op ons
dat blauw pas gaf in straten van waking daar lang genoeg
was geslapen en alom daagde dat waarden
wormen waren die knaagden in de onderbuik van de straat
waar niets meer binnensmonds werd verbeten en roep spoog
op alles wat was zoals het was want alles was te nieuw
en al veel te lang fout gegaan
het fluisteren in oren was hopeloos uit de mode geraakt
zoals geloof in geuren en hoop op lente van ogen
en zelden zag je een merel blozen van de klank
van liefde op stille lippen
en het was in die dagen van optuimelend onderroer en ramspraak
dat het aangespoelde hoofd van de dichter van duister werd gevraagd
te spreken van geloof hoop en liefde en dit is wat hij zei
wij moeten kerst verslapen en lente maken
op elkaars wangen
Ilja Leonard Pfeijffer
«
GroenLinks