Gemeente Harlingen
Open Monumentendag 2005
1-9-2005
Op zaterdag 10 september 2005 is er weer een Open Monumentendag. Het
landelijk thema is "Religieus erfgoed". De open monumentendag in
Harlingen volt enerzijds dit landelijk thema, anderzijds is er
aandacht voor het thema "400 jaar Fries Aardewerk".
Grote Kerk
De Nederlands Hervormde Grote Kerk op de terp van Almenum, die ook wel
bekend is als 'Dom van Almenum' kunt u bezichtigen. De locatie
markeert de plaats waar ooit in 777 de eerste christelijke kerk van
Friesland werd gesticht. De kerktoren is het oudste deel van de kerk,
gebouwd in 1200. Wegens bouwvalligheid werd de kerk in 1771 afgebroken
en in 1772 startte de nieuwbouw. De kerk is kruisvormig en telt vier
ingangen. Het orgel, in 1775 gebouwd door Albertus Anthoni Hinsz,
wordt tot de klankrijkste en mooiste van Nederland gerekend.
Rooms Katholieke Sint Michaëlkerk
Na jaren vanuit een schuilkerk diensten te hebben verzorgd, werd de
Rooms Katholieke Sint Michaëlkerk (Zuiderhaven) in 1881 in gebruik
genomen. De kerk raakte in de Tweede Wereldoorlog zwaar beschadigd en
vanwege het monumentale karakter werd gekozen voor restauratie. De
zeven glas in lood ramen zijn van kunstenaar Jan Murk de Vries. Het
gebouw is een voorbeeld van neogotiek in sobere, pure vorm. De
ruimtewerking en de kleur zijn indrukwekkend.
Kerk van Midlum
De kerk dateert uit de twaalfde eeuw, maar in de loop van de tijd is
er wel heel veel aan veranderd. Sporen van die veranderingen zijn nog
te zien, bijvoorbeeld in de muur aan de noordkant van de kerk. Daar
heeft ooit een deur gezeten, die nu is dichtgemetseld (een zogenaamd
"noormannenpoortje"). Vroeger waren de ramen ook veel kleiner en zag
de toren er anders uit (er zat een zogenaamde "lantaarn" op). De beide
klokken, die in de toren hangen zijn uit de vijftiende eeuw. Ze zijn
uniek in Friesland. Het orgel dateert uit 1811 en is gemaakt door
orgelbouwer Lambertus van Dam. In 1988 is het gerestaureerd. Ook de
kerk zelf is toen van binnen en buiten opgeknapt.
Kerk Wijnaldum
Het kerkgebouw lijkt oud maar is het niet. De huidige kerk werd
gebouwd in 1931. De buitenmuur werd bekleed met de bakstenen van de
oude kerkmuren. Echter het interieur herbergt oude elementen, zoals de
preekstoel, het doorphek, het Van damorgel uit 1867. Zeker de moeite
waard.
Ids Wiersmadag
Het Archeologisch Steunpunt organiseert deze dag een speciale Ids
Wiersma dag in de kerk en in het archeologiscgh steunpunt. Ids Wiersma
(1878-1965) werd geboren in Brantgum en kwam in 1895 terecht bij
schilder Leyenaar in Wijnaldum. Naast het dagelijks schilderen
schoolde Ids zich meer en meer in zijn talent. Drie keer in de week
ging hij naar de avondtekenschool in Harlingen. Twee jaar later ging
hij richting Den Haag. Hij is een bekwaam kunstenaar geworden. Hij
maakte vele Uit de tijd dat Ids Wiersma in Wijnaldum woonde zijn er
deze zaterdag tekeningen en schilderijen te bezichtigen. Ook de unieke
schoorsteen panelen en het door Ids beschilderde kaatsvaandel van de
plaatselijke kaatsclub worden tentoongesteld. Om 10.00 uur is er een
lezing door Margriet Oostra over het leven en werk van Ids.
Tegelmonumenten route
In het kader van het project 400 jaar Fries Aardewerk zijn in
Harlingen een tweetal gebouwen geopend om de fraaie interieurs te
laten zien.
Als eerste het Hannemahuis aan de Voorstraat 56. Hier kunt ook de
folder krijgen met een speciale tegelroute langs aantrekkelijke
gebouwen en huizen in en buiten de Friese Zuidwesthoek (naast
Harlingen gaat de route door Sneek, Bolsward, Makkum, Workum en
Aldeboarn). Hier kunt het topstuk zien van het project 400 jaar Fries
Aardewerk: het beroemde, door het Rijksmuseum Amsterdam beschikbaar
gestelde "Bolswarder Tableau" met een afbeelding van een gleibakkerij.
Verder is aandacht voor de techniek van het maken van tegels.
Het Stadhuis aan de Noorderhaven 86 is ook geopend. Op de begane grond
van het Stadhuis, gebouwd in 1730, is de voormalige keuken van beneden
tot boven geheel wit betegeld. In deze wand zit een lambrizering van
zes tegels hoog met een bijzonder toepassing van een ornamenttegel.
Uiteraard kunt u ook de raadszaal, trouwzaal en andere historische
vertrekken bezichtigen.
Oudste bakstenen gebouw, Lanen 28
De Vrijmetselaarsloge 'Deugd en IJver' zet de deuren open van het
oudste bakstenen gebouw van Harlingen, Lanen 28, dat nu dienst doet
als logegebouw.
Met de Stadsgidsen naar Monumenten
Het stadsgidsenteam neemt u mee langs opvallende monumenten in
Harlingen. Tijdens deze wandeling krijgt u tekst en uitleg en menige
anekdote te horen. Vertrek om 14.00 uur en 15.00 uur bij
gemeentemuseum Het Hannemahuis. Bij mooi weer staat een bezoek aan de
raadhuistoren op het programma.
Informatiepunt
Het centraal informatiepunt op zaterdag 10 september is
gemeentemuseum Het Hannemahuis
Voorstraat 56, 8861 BM Harlingen
Telefoon 0517 - 413 658