FNV

10 september: White Band Day

FNV KIEM maakt FNV-gebouwen wit

Op 10 september roepen miljoenen mensen en organisaties in de hele wereld hun regeringsleiders op om woord te houden en de armoede in de wereld te halveren vóór 2015. Het is het internationale vervolg op de Live8-concerten van deze zomer.

Ook Nederland staat 10 september in het teken van White Band Day. Mensen lopen in het wit of dragen de witte band en gemeentehuizen en bruggen zijn in het wit gehuld.

In 2015 gaan alle kinderen naar school, is aids onder controle en de armoede gehalveerd.

Nederland en 188 andere landen beloofden in 2000 om deze millenniumdoelen voor 2015 te halen. En dat kan, als regeringsleiders hun woord houden. Wereldwijd slaan organisaties de handen ineen om ervoor te zorgen dat regeringsleiders hun beloftes nakomen. In Nederland werken ruim 35 organisaties daarvoor samen.

FNV wordt wit

In Nederland is de Maak het waar campagne opgezet. De FNV maakt hiervan deel uit. FNV en aangesloten bonden gaan 9 september a.s. hun panden met witte linten inpakken om de Nederlandse regering te pressen bij de VN te pleiten voor een actiever aanpak van armoede. De FNV-panden die worden ingepakt zijn die van de FNV Vakcentrale in Amsterdam, FNV Bondgenoten (groot spandoek) in Utrecht, FNV Bouw in Woerden en FNV KIEM in Amsterdam. De officiële start van deze inpakoperatie is vrijdag 9 september a.s. bij het FNV-kantoor aan de Naritaweg in Amsterdam

Tegelijkertijd vraagt de FNV met deze actie aandacht voor de armoede in ons land

FNV-voorzitter Agnes Jongerius zal op 10 september aanwezig zijn tijdens een grote actie van de campagne in Walibi World te Biddinghuizen.

Ook u kunt meehelpen in de campagne. Surf naar www.maakhetwaar.nl

Chinese regering sluit onveilige mijnen

China telt het hoogste aantal dode mijnwerkers. De kolenmijnen zijn zo onveilig dat in de eerste helft van dit jaar volgens de officiële berichten al 2.700 mijnwerkers omkwamen. De regering heeft nu besloten zevenduizend van de 24 duizend mijnen vóór het eind van dit jaar te sluiten, om veiligheidsredenen.

Begin augustus kwamen nog eens zevenhonderd mijnwerkers om, in verschillende mijnen en door verschillende oorzaken. Ontploffing van gas en overstromingen door water zijn de belangrijkste. Volgens China Labor Watch ligt het aantal doden vele malen hoger, omdat veel mijnbazen dodelijke ongelukken niet durven te melden uit angst voor strenge overheidsstraffen. De ongevallen leiden steeds tot grote ophef in de Chinese media.

De Chinese president Hu Jintau en zijn premier Wen Jiabao hebben bij hun aantreden gezworen zich niet altijd te bekommeren om Chinas welvaart, maar ook om het welzijn onder alle lagen van de bevolking. Sluiten van de meest onveilige mijnen hoort in dit beleid. Chinas economie is voor 70 procent van zijn energievoorziening afhankelijk van steenkool.

Maar groot zullen de consequenties van de sluitingen niet zijn. Het gaat nu vooral om tijdelijke sluiting van een reeks kleinere kolenmijnen die in handen zijn van particulieren. Die hebben nauwelijks invloed op de energietoevoer, want de grote staatsmijnen blijven gewoon open. De sluitingen hebben wel op kleine schaal gevolgen voor de werkgelegenheid. Volgens waarnemers is dat ook nog te betwijfelen, omdat plaatselijke ambtenaren er belang bij hebben de mijnen open te houden. Het is dus maar de vraag hoeveel er daadwerkelijk dichtgaan om aan de vergroting van veiligheid te werken.

Bronnen: China Labor Watch en NRC Handelsblad

Meer nieuws over China: zie www.vakbondsrechten.nl

Women Inc.

Op 24 en 25 september vindt WOMEN Inc. plaats, een nieuw en eigentijds vrouwenfestival in de Beurs van Berlage te Amsterdam. Het is een festival voor en door vrouwen met lef, die vernieuwend en grensoverschrijdend zijn. Twee dagen lang biedt de beurs podium aan muziek, theater, film, stand-up comedy, spoken word, beeldende kunst en fotografie met vrouwen en meiden in de hoofdrol. WOMEN Inc. is ook debat verdeeld over vier themas: Macht: vrouwen en politiek, Tijd: vrouwen van nu, Kracht: vrouwen en arbeid en Solidariteit: in Nederland en wereldwijd.

In het kader van dit laatste thema zijn Clementine Dehwe en Ineke Zeldenrust uitgenodigd een lezing te geven. Clementine Dehwe werkte tot voor kort als Aids-coordinator van de Global Unions. Ineke Zeldenrust werkt voor de Clean Clothes Campaign. Met beide organisaties werkt FNV Mondiaal veel samen. Op zaterdag 24 september, van 15.30 16.30 uur in de Veilingzaal.

FNV-leden krijgen korting op de entreeprijs. Zie voor meer informatie www.fnv.nl/women-inc.

Poolse Solidarnosc viert 25-jarig bestaan

In augustus 1980 brak er spontaan een staking uit in de haven van het Poolse Gdansk. Die breidde zich uit over het hele land. Lech Walesa voerde de protestacties aan. Dat leidde op 31 augustus tot de oprichting en erkenning van de eerste vrije vakbond in Oost-Europa: Solidarnosc. Eind deze maand viert de bond haar 25-jarig bestaan.

Reden tot feestvreugde, maar ook tot zorg, zegt FNV-beleidsmedewerker Leo Mesman. Solidarnosc telde in de beginperiode tien miljoen leden. Op dit moment zijn het er nog maar een half miljoen. Belangrijkste oorzaak is de privatisering van de economie, die in Polen ver is doorgevoerd. Bovendien komt er unionbusting voor: werknemers die actief lid zijn van een bond worden achtergesteld. En door de hoge werkloosheid staan werkgevers sterk.

De FNV heeft altijd een band gehad met Solidarnosc. De bond werd in december 1981 verboden toen president Jaruzelski de staat van beleg afkondigde. FNV-voorzitter Wim Kok was op dat moment in Polen en moest ijlings het land verlaten. In Brussel, maar ook in Nederland werd een informatiebureau opgericht. Ook droeg de vakcentrale bij aan de Nederlandse Stichting Hulp Polen, die allerlei hulp coördineerde. Mesman: De paradox van 25 jaar Solidarnosc is dat de werknemers in Polen tegenwoordig niet minder moed nodig hebben om vakbondswerk te doen dan vroeger. Er valt nog heel wat te strijden in de veranderde economische werkelijkheid.

Solidarnosc is tegenwoordig een van de partners van FNV Mondiaal in de monitor van het sociale gedrag van Nederlandse multinationals. FNV-voorzitter Agnes Jongerius heeft haar collega van Solidarnosc, Janusz Sniadek, per brief gefeliciteerd met het 25-jarig jubileum.

Jubileum in Bosnië Herzegovina

2005 lijkt het jaar van de vakbondsjubilea te zijn. Naast de FNV en Solidarnosc viert ook de vakbeweging in Bosnië Herzegovina feest, ter ere van haar honderdjarige bestaan.
FNV Mondiaals beleidsmedewerker Oost-Europa, Leo Mesman was bij deze viering aanwezig en ontving tot zijn verbazing een medaille voor zijn bijdrage aan de ontwikkeling van de vakbeweging in Bosnië-Herzegovina.

Actie tegen Pepsico

Eind vorig jaar verloren acht vrouwen die werkten bij de Pepsico-fabriek in Warschau (Polen) hun baan omdat ze seksuele intimidatie door een ploegchef aan de orde gesteld hadden. Ze zitten nog thuis zonder inkomen. Pepsico geeft geen gehoor, de advocaat van het bedrijf traineert juridische procedures.
Een internationale e-mailactie naar Pepsico is gestart om het bedrijf onder druk te zetten de vrouwen te helpen. Doe mee, elke stem telt!

Eind vorig jaar verloren acht vrouwen, die werkten bij de Pepsico-fabriek in Warschau (Polen) hun baan omdat ze seksuele intimidatie door een ploegchef aan de orde gesteld hadden. Ze zitten nog thuis zonder inkomen.

Het lokale management weigert behoorlijk onderzoek en eerherstel van de slachtoffers. Het traineert ook de juridische procedures van de Voedingsbond van de Poolse vakbondsfederatie NSZZ Solidarnosc, namens de vrouwen. Naar buiten toe claimt de colamultinational nul tolerantie van seksueel misbruik maar tot nu toe zijn het juist de slachtoffers die het nul tolerantie beleid van het bedrijf ondergaan.

Op uitnodiging van de Poolse Voedingsbond bezocht een internationale vakbondsdelegatie, met deelname van de FNV, in juni de vrouwen. Het management van de fabriek weigerde te praten met de delegatie. Eerder demonstreerde de bond bij het hoofdkantoor van Pepsico in Warschau (zie foto).

Schrijf naar Pepsico

De wereldwijde vakbondsfederatie voor de voedingssector, IUF, is een actie gestart. Surf naar de website van de IUF en stuur een bericht aan Pepsico, waarin u bij de multinational er op aandringt met de vakbond te praten over een regeling voor de vrouwen. Een kopie gaat automatisch naar de Poolse vakbond, de Poolse minister van Arbeid en de IUF. E-mailactie IUF.

Achtergrondinformatie

Bedrijvenmonitor wordt FNV Company Monitor

De FNV Bedrijvenmonitor, in 2001opgezet door FNV Mondiaal, is helemaal ondergebracht bij FNV Bondgenoten. Het project heeft meteen een nieuwe naam gekregen: FNV Company Monitor.

De Bedrijvenmonitor doet onderzoek naar het sociaal beleid van Nederlandse multinationals in het buitenland en zet netwerken op tussen Nederlandse werknemers van deze multinationals en hun buitenlandse collegas.

Interview met Amirul Hoque Amin, vakbondsleider uit Bangladesh:

"Ik zal gelukkig zijn als kledingarbeiders met fatsoen behandeld worden."

Amirul Hoque Amin is de General Secretary van de nationale vakbond voor de kledingindustrie (NGWF)van Bangladesh. De NGWF had 39 leden in de Spectrum fabriek in Savar, die in april dit jaar is ingestort. Hierbij vielen 74 doden en vele gewonden. Enkele van de arbeiders zijn voor hun leven verminkt. In de fabriek werkten vooral arme vrouwelijke migranten van het platteland. Ze produceerden voor Europese merken als Zara, Carrefour, Karstadt Quelle, de Cotton Group, Neckermann en Scapino.

De NGWF nam het voortouw in campagnes voor arbeidsrechten en heeft al enkele succesen geboekt.

Amirul Hogue Amin was even in Nederland en we spraken met hem over de vakbond, over de situatie bij de Spectrumfabriek en de kledingindustrie in Bangladesh.
Lees verder

Tienduizenden banen weg in de Afrikaanse kledingindustrie

Het einde van het Multi Vezel Akkoord op 31 december 2004 betekende voor veel arbeiders wereldwijd het begin van een onzekere periode. Wetenschappers, vakbonden en anderen voorspelden een aardverschuiving in de kledingindustrie, vooral richting China, met als gevolg een verlies van banen in landen als Lesotho, Indonesië en Sri Lanka. Dat dit niet alleen maar voorspellingen blijken te zijn wordt duidelijk nu de eerste berichten binnen komen.

SOMO werkt via een door de FNV gefinancierd project met verschillende vakbonden in Zuidelijk en Oostelijk Afrika om de arbeiders in de kleding industrie te ondersteunen in het verbeteren van hun arbeidssituatie. Samen met de internationale kleding en textiel vakbond organiseerde zij een bijeenkomst in Swaziland. De bijeenkomst werd bezocht door arbeiders en vakbondsleden uit 9 Afrikaanse landen die gezamenlijk strategieën uitzetten voor de toekomst.

Verloren arbeidsplaatsen
Een inventarisatie werd gemaakt van de fabrieken die al waren gesloten en hoeveel arbeidsplaatsen verloren waren gegaan. In eerste maanden van 2005 zijn er ongeveer 52000 arbeiders hun baan kwijtgeraakt in 7 landen in Afrika:

Mauritius: 16 830 banen

Kenia: 13 463 banen

Tanzania: 1 200 banen

Zuid Afrika: 4 065 banen

Lesotho: 13 000 banen

Malawi: 2 511 banen

Namibië: 1 600 banen

Wat te doen?

De vakbonden zien de toekomst somber in en verwachten veel meer fabriekssluitingen. Tijdens de bijeenkomst werd gepraat over een mogelijke gezamenlijke aanpak op de fabriekssluitingen, waarin zowel op regionaal als op internationaal niveau actie moet worden ondernomen.

Regionaal
Op regionaal niveau wordt er gekeken naar onderzoek en druk op overheden met betrekking tot liquidatievoorwaarden in de wetgeving, mogelijkheden om de sluitingen van fabrieken uit te stellen, een fonds in het leven te roepen om ontslagen arbeiders te ondersteunen en te kijken wat voor beleid op de langere termijn nodig is.

Internationaal
Internationaal zou er druk uitgeoefend moeten worden op de kleding inkopende bedrijven, voornamelijk Amerikaanse bedrijven in deze regio, tot het aangaan van langdurige inkoop relaties in de regio en er is informatie nodig over de voornamelijk Aziatische bedrijven die in Afrika produceren.

Het Multi Vezel Akkoord
In 1974 werd onder de GATT het Multi Vezel Akkoord (MVA) ingesteld, waardoor quota (beperkingen op hoeveelheden) geplaatst konden worden op de import van kleding uit bepaalde landen. Het MVA werd vooral gebruikt door Europa, Canada en Noord Amerika om hun eigen kledingindustrie te beschermen tegen de importen uit voornamelijk Aziatische landen. Het MVA heeft er ook voor gezorgd dat kleine en arme landen in het Zuiden onder bescherming van het quotasysteem een kledingindustrie opgebouwd hebben waarin, in sommige landen, miljoenen mensen werken. Dat zou waarschijnlijk met een grotere concurrentie niet (in die mate) gebeurd zijn. Inmiddels zijn een aantal van deze landen voor een groot deel van hun werkgelegenheid en BNP van deze sector afhankelijk. In 1995 werd onder de Agreement on Textiles and Clothing bepaald dat alle kleding- en textielquota zullen worden uitgefaseerd. Op 31 december 2004 zullen de nog bestaand quota zijn uitgefaseerd voor alle leden van de WTO.

Esther de Haan

Universiteitstour in teken van bestrijding kinderarbeid

Dipa Sinha, dochter van Shanta Sinha van de Indiase MV Foundation was in juni in Nederland. Ze deed mee aan een universiteitstour die FNV Mondiaal en Hivos hadden georganiseerd om met studenten te debatteren over de bestrijding van kinderarbeid. De Indiase organisatie MV Foundation is boegbeeld voor de campagne Stop Kinderarbeid. School,de beste werkplaats die FNV Mondiaal, Hivos, AOb en Landelijke India Werkgroep voeren ter bestrijding van kinderarbeid. MV Foundation bestrijdt met succes kinderarbeid in India.

Dipa schreef voor Mondiaal Magazine een verslagje van deze tour, waarin ook de opvatting dat je niet alle vormen van kinderarbeid kan afschaffen omdat families afhankelijk zijn van hun kinderen voor hun overleving, aan bod kwam.

"Sometimes I felt there was more interest among the general public in the Netherlands than there is in India, in spite of being so far removed from the problem."

Lees verder

Petitie Stop Kinderarbeid

De Campagne Stop Kinderarbeid; School, de beste werkplaats heeft een eindspurt ingezet om nog zoveel mogelijk handtekeningen op te halen voor de petitie aan Nederlandse regering en EU. De handtekeningen zullen 16 november aangeboden gaan worden.

FNV Mondiaal heeft een schrijfactie gemaakt van de petitie en heeft al honderden handtekeningen binnengekregen. Heeft u nog niet getekend? Ga snel naar www.stopkinderarbeid.nl

Project:

Organisatieversterking van Bewakersbond in Zambia

Het project met de bewakersbond GUZ komt voort uit de contacten van de werkgroep Zuid-Oost-Afrika van Bondgenoten met de vakbonden in Zambia en Tanzania. Zambia verkeert al enige jaren in een crisis: politiek onstabiel en een zwakke economie. De onmacht van de oppositie en de onwil van de regering om adequaat beleid te formuleren en uit te voeren hebben ertoe geleid dat het land nu tot de 20 minst ontwikkelde landen ter wereld behoort, met een snel groeiende informele economie en een hoge deelname van kinderen aan het arbeidsproces.

In de beveiligingssector is evenwel sprake van groeiende werkgelegenheid, maar met als negatieve kant dat deze vorm van dienstverlening steeds meer wordt uitbesteed aan particuliere bedrijven die steeds vaker werken met losse contracten.

Met het project wil de GUZ haar bestuurders, onderhandelaars, vrouwencomités en staf scholen met het oog op een betere en effectievere belangenbehartiging en een hogere participatiegraad van gewone leden aan vakbondsactiviteiten. Aan het einde van het project wil GUZ o.a. 4.000 jonge en actieve leden hebben, betere caos en een nationaal genderbeleid.

Projectgegevens

Naam: Capacity Building

Organisatie: GUZ

Land: Zambia

Duur: 3 jaar

FNV-bijdrage: 66.779 (internationaal solidariteitsfonds FNV Bondgenoten

Van der Heijden opnieuw benoemd tot voorzitter ILO-Governing Body Committee

Prof. mr. Paul F. van der Heijden is onlangs opnieuw voor drie jaar benoemd tot President van de ILO-Governing Body Committee on Freedom of Association. Dit comité behandelt klachten van vakorganisaties en werkgeversorganisaties over de schending van verenigings- en onderhandelingsrechten in de lidstaten van de ILO (International Labour Organization), een organisatie van de Verenigde Naties, gevestigd in Genève.

De lidstaten van de ILO (183 in getal) zijn gehouden de Verdragen 87 en 98 betreffende organisatievrijheid en onderhandelingsvrijheid te respecteren, ook als zij deze verdragen niet hebben geratificeerd. De beide verdragen behoren tot de fundamentele arbeidsrechten.

De Committee on Freedom of Association (CFA) ziet toe op de naleving van deze fundamentele rechten aan de hand van ingediende klachten. Er zijn thans ruim 120 zaken in behandeling. Daaronder zijn klachten over mishandeling, bedreiging, gevangenneming en/of ontslag van vakbondsbestuurders en -leden.

Wilt u meer weten over internationaal vakbondswerk, neemt u dan contact op met FNV Mondiaal of met de contactpersoon van uw bond.

Mondiaal Magazine werd gemaakt door Marjan Brunner, Marion van Doorm, Astrid Kaag, Mario van de Luytgaarden, Andriette Nommensen, Bert Simons en Jeroen Strengers. Wij danken Dipa Sinha, Esther de Haan, Floris de Graad en Astrid van Unen voor hun bijdrage.

Heeft u nog tips of suggesties?

Laat het ons weten!

Mondiaal Magazine september 2005