Novib

Ernstige voedseltekorten dreigen voor 10 miljoen mensen in Zuidelijk Afrika

Volgens Oxfam, waar Novib het Nederlandse lid van is, hebben rijke landen nog steeds niets geleerd van de voedselcrisis in Niger, terwijl 10 miljoen mensen in zuidelijk Afrika ernstige voedseltekorten zullen hebben in de komende maanden. Oxfam is deze week met voedseldistributie begonnen in Malawi.

Naar schatting hebben vier miljoen mensen in Malawi, vier miljoen in Zimbabwe, een miljoen in Zambia, 400.000 in Mozambique, 500.000 in Lesotho en 200.000 mensen in Swaziland niet genoeg voedsel om te eten in de komende zes maanden, als er niet snel hulp komt.

Deze crisis, die naar verwachting haar piek zal hebben tussen november en februari, wordt veroorzaakt door een gebrek aan regen. Maar ook de HIV/Aids epidemie, de gedwongen economische liberalisering en overheidsmaatregelen zijn oorzaken van deze crisis.

Geld is heel hard nodig van de rijke landen, zodat hulporganisaties, regeringen en de VN de crisis kunnen bezweren en zorgen dat de situatie niet verslechterd. Sommige donorregeringen hebben al belangrijke bijdragen gedaan, maar er is nog steeds een groot gat in de begroting.

âIn Niger was de situatie al zes maanden van tevoren voorspeld en toch hebben de rijke landen pas op het laatste moment iets gedaan. Mensen zijn overleden als gevolg hiervan. Nu dreigt er een crisis in zuidelijk Afrika. De situatie is zeer verschillend, maar het principe hetzelfde. Als de rijke landen weer wachten met geld geven totdat de tv-ploegen arriveren, zullen mensen in zuidelijk Afrika de prijs moeten betalen voor die nalatigheidâ, zegt Monica Maassen, Novibâs hoofd Zuidelijk Afrika.

Zuidelijk Afrika zit in een neerwaartse spiraal van toenemende armoede. Mensen in de regio zijn gewend om zich te redden in tijden van droogte, maar kunnen dit steeds minder door de HIV/Aids epidemie en andere economische factoren. Een dergelijke crisis heeft Zuidelijk Afrika ook al in 2002 - 2003 getroffen.

âOngeveer 10 miljoen mensen in Zuidelijk Afrika zullen te maken krijgen met ernstige voedseltekorten. Sommige mensen worden al gedwongen hun kinderen uit school te halen zodat ze kunnen helpen voedsel te vinden voor hun familie.

Anders dan in Niger gaat deze crisis net zoveel over HIV/Aids als over de droogte. Er is nu voedsel nodig, maar de oorzaken van de crisis, HIV/Aids en armoede, moeten ook aangepakt wordenâ, aldus Monica Maassen.

Oxfam roept ook de VN lidstaten op om een extra bedrag van 1 miljard dollar in een VN noodhulp reserve fonds te storten, bovenop de bestaande humanitaire hulpbudgetten. Zodat wanneer mensen in zuidelijk Afrika hulp nodig hebben, geld onmiddellijk beschikbaar zou zijn. Dit noodhulpfonds staat op de agenda van de VN-top, die start op 14 september in New York. Naast meer hulp zijn eerlijke handelsregels en schuldkwijtschelding nodig om Afrikaanse landen uit de armoede te helpen.

âRijke landen besteden elke dag 1 miljard dollar aan steun aan hun boeren. Als ze nu de verplichting aangaan om datzelfde bedrag jaarlijks in een permanent noodhulpfonds van de VN te storten, dan kunnen de te voorkomen crises zoals in Niger en zuidelijk Afrika niet meer gebeuren, omdat het geld beschikbaar zou zijn zodra een land het nodig heeftâ, zegt Monica Maassen.

Oxfam heeft plannen om in vier van de meest getroffen landen te werken: Malawi, Zimbabwe, Zambia en Mozambique.
* In Malawi zal Oxfam 330.000 mensen helpen. De voedseldistributie in dit land start deze week.

* In Zambia is Oxfam van plan om 80.000 mensen te helpen met voedselbonnen, drinkwater en hulp om zaden en gereedschap te kopen.

* In Mozambique zal Oxfam zich bezighouden met korte termijn ondersteuning van levensonderhoud, toegang tot schoon water en steun aan boeren.

* In Zimbabwe zal Oxfam in oktober een programma starten waarbij 230.000 mensen worden geholpen met voedseldistributie, het verstrekken van zaden en mest, de aanschaf van nieuw vee en het verbeteren van irrigatie- en drinkwatersystemen.

Novib is het Nederlandse lid van Oxfam International, een samenwerkingsverband van twaalf onafhankelijke
ontwikkelingsorganisaties. Het gezamenlijk ideaal: een rechtvaardige wereld zonder armoede.
Bron: Novib, 7 september 2005