08-09- 2005
Verdachten met schizofrenie gemakkelijk te verleiden tot valse bekentenis

Utrecht, 8 september 2005. Mensen met schizofrenie kunnen in een politieverhoor gemakkelijk worden aangezet tot een valse bekentenis. Psychiaters en psychologen zouden de rechtbank daarvoor moeten waarschuwen, zo stellen de Maastrichtse psychologen Harald Merckelbach, Tom Smeets, Maarten Peter en Marko Jelicic in het septembernummer van het Maandblad Geestelijke volksgezondheid (MGv).

Schizofreniepatiënten lijden vaak aan ernstige geheugenafwijkingen. Zo kost het hun moeite om vast te stellen of ze iets dat ze zich herinneren werkelijk hebben meegemaakt. Ook zijn velen van hen uitgesproken 'suggestibel': ze accepteren gemakkelijk misleidende informatie. Deze geheugenafwijkingen kunnen hen opbreken als ze worden verhoord door de politie - zeker als deze hen (door middel van indringende, suggestieve vragen) doelbewust van hun stuk probeert te brengen.

Verdachten met schizofrenie lopen zo een aanzienlijke kans om onschuldig te worden veroordeeld, stellen Merckelbach e.a. Ze laten dat zien aan de hand van de geschiedenis van een schizofrene man die werd verdacht van aanranding en mishandeling. Dat hij uiteindelijk toch werd vrijgesproken, was te danken aan zijn advocaat en niet aan de 'gedragsdeskundige' die de rechtbank adviseerde. Volgens de auteurs ontbreekt het veel psychiaters en psychologen aan de vereiste deskundigheid. Kwetsbare verdachten dreigen daar het slachtoffers van te worden.

Verplichte psychotherapie
In het septembernummer van het MGv ook aandacht voor de verplichte psychotherapie van psychiaters in opleiding. Nederland is het enige land ter wereld waar een 'leertherapie' (van maar liefst vijftig zittingen) een verplicht onderdeel uitmaakt van de opleiding tot psychiater. De psychiaters Van der Kar, Piras, Oostindiëren en Schwarz stellen nu in het MGv dat van psychiaters in opleiding niet langer moet worden geëist dat ze zelf in therapie gaan. Er is namelijk geen wetenschappelijk bewijs dat zo'n 'leertherapie' ten goede komt aan hun professioneel functioneren. Voorzover er wetenschappelijk effectonderzoek is gedaan, bewijst het niet dat leertherapie een gunstige invloed heeft op therapeutische vaardigheden, of dat het beschermt tegen burn-out, zo constateren de auteurs. Toch zijn de meeste psychiaters te spreken over dit deel van hun opleiding, en melden ze nauwelijks schadelijke effecten.

---

Voor meer informatie, bel Henk Maurits (030 - 297 11 38) of Harald Wychgel (030 - 297 11 16), voorlichters Trimbos-instituut. Bezoekadres: Da Costakade 45, Utrecht.
Postadres: Postbus 725, 3500 AS Utrecht.
Telefoon (030) 297 11 00 Fax: (030) 297 11 11