Ministerie van Sociale Zaken
en Werkgelegenheid Directie
Communicatie
02 september 2005
Nr. 05/140
Overgangsregeling voor buitenlandse uitkeringsgerechtigden
Er komt een overgangsregeling voor uitkeringsgerechtigden in het
buitenland, die sinds 2000 niet meer verplicht verzekerd zijn voor de
AOW en Anw. Het wordt voor uitkeringsgerechtigden binnen de Europese
Unie mogelijk om zich vrijwillig te verzekeren tegen dezelfde
voorwaarden als de Nederlandse verplichte verzekering. Het gaat om een
regeling met terugwerkende kracht vanaf 1 januari 2000 tot 1 januari
2006. Vanaf 1 januari 2006 zijn in het buitenland woonachtige
uitkeringsgerechtigden voor geen enkele sociale verzekering (ook niet
voor WAO en WW) meer verplicht verzekerd.
Dit staat in een wetsvoorstel dat staatssecretaris Van Hoof van
Sociale Zaken en Werkgelegenheid aan de Tweede Kamer heeft gestuurd.
Sinds 1 januari 2000 zijn mensen die in het buitenland een WAO- of
AOW-uitkering ontvangen, evenals Anw-gerechtigden zonder kinderen,
niet meer verplicht verzekerd voor de volksverzekeringen (AOW, Anw en
kinderbijslag). De zorgplicht voor deze mensen berust immers niet bij
Nederland, maar bij het land waar zij wonen.
De overgangsregeling voor de volksverzekeringen is ingesteld naar
aanleiding van een uitspraak van het Europese Hof van Justitie. Het
Hof is van oordeel dat op basis van het vrij verkeer van werknemers
personen met een Nederlandse uitkering in het buitenland recht hebben
op dezelfde verzekeringsvoorwaarden. Met ingang van 1 januari 2006 is
van ongelijkheid geen sprake meer omdat de verplichte deelname aan
alle verzekeringen wordt afgeschaft.
Tot 1 januari 2006 zijn uitkeringsgerechtigden in het buitenland in
een aantal gevallen nog verplicht verzekerd voor de WAO, WW, Ziektewet
en Ziekenfondswet. Door deze verzekeringsplicht kunnen zij geen beroep
doen op de sociale verzekeringen in hun woonland, terwijl zij vanuit
Nederland slechts een beperkte sociale bescherming krijgen. Zo betalen
WAO-gerechtigden in het buitenland wel WW-premie, maar zij kunnen geen
beroep doen op deze regeling.
Het kabinet wil met ingang van 1 januari 2006 een einde maken aan deze
situatie en de verzekeringsplicht voor de WAO, WW en Ziektewet
beëindigen. Door het vervallen van de premie kan de netto-uitkering
stijgen. Arbeidsongeschikten die na verlaging of beëindiging van hun
uitkering naar Nederland terugkeren, kunnen geen aanspraak meer maken
op WW. Naar verwachting gaat het hier om een kleine groep omdat de
meeste mensen in dit geval niet meer in aanmerking komen voor een
verblijf- of werkvergunning in Nederland.
Met de maatregelen sluit het kabinet aan bij toekomstige Europese
regels die voorschrijven dat uitkeringsgerechtigden vallen onder de
sociale zekerheid van het land waar zij wonen.
Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid