Universiteit van Tilburg

Promotie politicoloog Miguel Goede

Overheid Antillen trad onvoldoende op als regisseur bij verzelfstandiging van rijksdiensten

Vanaf het begin van de jaren tachtig gaat de overheid op de Nederlandse Antillen, met name op het Eilandgebied Curaçao, in toenemende mate organisatieonderdelen op afstand plaatsen. Aanvankelijk gebeurde dit aarzelend, maar daarna nam het in snelheid en omvang toe. In zijn proefschrift analyseert Miguel Goede deze ontwikkeling: de beoogde efficiëntie is niet overal gerealiseerd en de overheid heeft zijn rol als regisseur onvoldoende waargemaakt.

Volgens promovendus Goede is de strategie van verzelfstandiging niet louter een modetrend. Hij is van mening dat de overheid op de Nederlandse Antillen en Curaçao is verzelfstandigd als reactie op veranderingen in de omgeving. Het tempo van verzelfstandiging nam op de eilanden toe als gevolg van de toenemende interne en externe druk, onder andere van de Nederlandse politiek en van het IMF. Door de verzelfstandiging van organisatieonderdelen is de overheid als monolithische piramide geëxplodeerd tot een gefragmenteerd netwerk van organisaties: het is een kleinere overheid geworden, omringd door een groot aantal satellieten die op afstand dienen te worden bestuurd. In zijn onderzoek heeft Goede een gebrek aan visie en strategie bij de overheid op de Nederlandse Antillen en Curaçao geconstateerd. Dat lijkt op een herhaling van wat zich in het verleden heeft voorgedaan bij het nationaliseren van slechtlopende bedrijven en het in het leven roepen van zelfstandige organisaties. Ook is op de Nederlandse Antillen, na de verzelfstandigingen, onvoldoende aandacht besteed aan het inrichten van de kernoverheid. Hoewel het niet per se ineffectief is om een ambtenaar na verzelfstandiging aan te stellen als directeur van een verzelfstandigde organisatie, stelt Goede, heeft de verzelfstandigingen niet in alle gevallen tot verhoogde efficiëntie geleid. Dat kan wellicht worden verklaard doordat de overheid onvoldoende is opgetreden als regisseur die op hoofdlijnen stuurt, maar zich met de verkeerde aspecten van de bedrijfsvoering van de verzelfstandigde organisatie heeft bemoeid.
Het resultaat van de verzelfstandiging is dan ook dat het politieke primaat is aangetast. De verzelfstandigde organisatie stuurt immers aan op een grote afstand tot de politiek. En de politiek is niet bij machte de afstand tot de verzelfstandigde organisatie in te verkleinen, zo heeft Goede ontdekt. Dit is het gevolg van de verdeeldheid en het negatieve imago van de politiek waardoor de politiek de media en de publieke opinie niet aan haar zijde heeft.

Miguel Goede (1961, Paramaribo) studeerde politicologie en bestuurskunde aan de Katholieke Universiteit Nijmegen. Hij was eerder beleidscoördinator, organisatieadviseur en hoofd van de sectie Organisatie & Informatievoorziening van het Stafbureau van het Eilandgebied Curaçao. Sinds 2002 is Goede program coördinator Public Administration en General Management aan de Universiteit van de Nederlandse Antillen. Hij publiceerde De Veranderende rol van de overheid (1996), Caribbean Change Enablement (1997), Economische perspectieven (1998), Leadership op Curaçao (1999) en Leadership in Aruba (2000).

Noot voor de pers
Miguel Goede promoveert op vrijdag 2 september 2005 om 16.15 uur in de aula van de Universiteit van Tilburg (Warandelaan 2, Tilburg) op het proefschrift Groei en fragmentatie van de overheid op de Nederlandse Antillen en Curaçao. Organisatieontwikkeling bij verzelfstandigde overheidsorganisaties en de kernoverheid van 1985 tot en met 2002. Promotor is prof.dr. P. Fissen. Journalisten kunnen een exemplaar van het proefschrift opvragen bij de afdeling Voorlichting en Externe Betrekkingen van de UvT, tel: 013 466 2000, e-mail: voorlichting@uvt.nl Miguel Goede is bereikbaar op tel. (5999) 561-6853; e-mail: m.goede@una.an Persberichten van de UvT staan ook op Internet: www.uvt.nl/persberichten/ Informatie over deskundigen van de UvT, zie: www.uvt.nl/webwijs/