Nijmeegse Spoorbuurt en Bomenbuurt beschermde stadsbeelden
De Bomenbuurt en de Spoorbuurt in de wijk Hengstdal in Nijmegen zijn
zo beeldbepalend en karakteristiek dat ze volgens burgemeester en
wethouders de monumentale status Beschermd Stadsbeeld verdienen.
De buurten worden beschermd om de karakteristieke sfeer te behouden en
onnodige sloop te voorkomen. Naast de bescherming van het hele gebied
krijgt een aantal adressen met karakteristieke onderdelen de status
van stadsbeeldobject. Voor eventuele wijzigingen van deze objecten is
een monumentenvergunning nodig. Bescherming betekent niet dat er niets
meer veranderd kan worden aan de huidige situatie. Wijzigingen moeten
wel met respect voor de omgeving worden uitgevoerd.
Het Beschermd Stadsbeeld Spoorbuurt bevat de woonbuurt ten zuiden van
de van t Santstraat, grenzend aan het Limosterrein, en de buurt die
omsloten wordt door de Koolemans Beynenstraat, Daalseweg en van t
Santstraat. De woonbuurt is voor het grootste deel in de periode
1923-1930 gebouwd.
Het Beschermd Stadsbeeld Bomenbuurt bevat de buurt die omsloten wordt
door de Acaciastraat, Tooropstraat, Broerdijk en Hengstdalseweg; de
buurt die omsloten wordt door de Dommer van Poldersveldtweg,
Vlierestraat, Elzenstraat en Postdwarsweg; en de buurt die omsloten
wordt door Hengstdalseweg, Broerdijk, Sleedoornstraat en Elzenstraat.
De woningen zijn gebouwd in de periode 1915-1935.
Korte geschiedenis
Eind 19^de eeuw, na de ontmanteling van de vestingwerken, kon Nijmegen
eindelijk uitbreiden. De eerste uitbreiding bestond uit wat we nu
kennen als de 19^de-eeuwse stadsuitleg. Tot 1910 werden hier
hoofdzakelijk particuliere huizen gebouwd voor gegoede burgers.
Volkswoningbouw was beduidend minder lucratief en de minder bedeelden
bleven achter in de overvolle en onhygiënische stad.
Landelijk ontstond langzamerhand het besef dat de huisvesting van
arbeiders moest verbeteren. Dit leidde tot de bouw van
arbeiderswoningen in het Waterkwartier, het Willemskwartier en de
Wolfskuil. De meer geschoolde bovenlaag van de arbeiders kregen
woonruimte via De Gezonde Woning en De Gemeenschap in de wijken
Hengstdal en Nijmegen-Oost. De tuinstadgedachte was bepalend voor de
vormgeving van woningen en de stedenbouwkundige opzet. Kernbegrippen
daarbij waren doelmatig, gevarieerd en kleinschalig, gebouwd op de
schaal van een dorp. Dat resulteerde in een overzichtelijke en
hiërarchische structuur met pleinen, rechte hoofdstraten en korte
intieme woonstraten waar ruimte was voor achter- en soms ook
voortuinen.
Procedure
Het collegebesluit tot voornemen bescherming is de eerste stap in de
procedure. Belanghebbenden kunnen na de terinzagelegging hun
zienswijzen naar voren brengen. Daarna volgt het eindadvies van de
Commissie Beeldkwaliteit. Daarna vlogen het definitieve collegebesluit
en het besluit van de gemeenteraad.
De rapporten waarin nader wordt ingegaan op de beschermwaardige
kwaliteiten van de Spoorbuurt en de Bomenbuurt, liggen gedurende vier
weken ter inzage in het gemeentelijk informatiecentrum Open Huis.
Gemeente Nijmegen