Roland berger
- Persbericht -
ABVAKABO FNV en Roland Berger luiden noodklok
10.000 banen op de tocht door liberalisering energiesector
Amsterdam / Zoetermeer, 31 september 2005 - De liberalisering van de energiesector leidt
tot een enorme kaalslag in de werkgelegenheid, zo blijkt uit een benchmarkstudie van
Roland Berger Strategy Consultants, die wordt onderschreven door ABVAKABO FNV. Het aantal
arbeidsplaatsen kan de komende vijf tot acht jaar met veertig procent afnemen. Dat komt
neer zo'n 10.000 van de 23.000 banen. Door het besluit van het kabinet om
leveringsbedrijven te splitsen, kan de werkgelegenheid op middellange termijn met nog
eens 4.000 banen afnemen. ABVAKABO FNV spreekt de overheid en de sector aan op de
noodzaak voor een 'meerjarenplan werkgelegenheid'.
'Wij baseren deze kaalslag op best practice benchmarks, afgeleid uit de landen om ons heen
die voorop lopen met de liberalisering van de energiemarkt,' aldus Arnoud van der Slot,
partner bij Roland Berger en verantwoordelijk voor de studie. 'De aanleiding om hier
dieper in te duiken is onder meer het enorme banenverlies in de telecomsector als gevolg
van de liberalisering. Sinds begin jaren negentig is het aantal werknemers per
aansluiting bij de grote Europese telecombedrijven in geliberaliseerde markten met
gemiddeld zestig procent afgenomen. Deze werkgelegenheidsdaling trad op ondanks de groei
in de telecomsector als gevolg van de opkomst van mobiele telefonie. In de energiesector
is echter niet of nauwelijks groeipotentieel.'
'Dit nieuws is verschrikkelijk voor de werknemers. Vooral als we niet bijtijds ingrijpen.
Wij signaleren nu het probleem en verwachten dat een vervolgonderzoek dit signaal
concretiseert zodat we kunnen inschatten voor welke werknemers de liberalisering gevolgen
heeft. Daarna kunnen en moeten we met de werkgevers aan de slag met een goed plan van
aanpak, zodat er wordt geïnvesteerd in werkgelegenheid en zodat we werknemers kunnen
begeleiden naar ander werk of naar een andere werkgever,' meldt Joost van Herpen,
sectorbestuurder bij ABVAKABO FNV. De verwachte kaalslag in de energiesector heeft in
andere landen al plaatsgevonden, waaronder Groot-Brittannië. In de afgelopen
vijftien jaar is zeventig tot tachtig procent van de banen in de Britse energiesector
verloren gegaan, met name bij de productiebedrijven.
Grootste klappen bij distributie & levering
De Europese benchmark van Roland Berger toont aan dat de 'best practice
prestatie'(gebaseerd op de top-3) aangepast de Nederlandse schaalgrootte neerkomt op 700
tot 850 aansluitingen per werknemer. In Nederland zijn er momenteel 7,6 miljoen
aansluitingen en 18.000 mensen werkzaam in distributie en levering, oftewel: 420
aansluitingen per werknemer. Dat betekent dat een efficiencyslag van veertig tot vijftig
procent moet worden gemaakt, hetgeen neerkomt op 8.000 minder banen.
Roland Berger verwacht dat splitsing van de energiebedrijven op middellange termijn kan
zorgen voor een verdere reductie van circa 4.000 arbeidsplaatsen. 'Dit als gevolg van
onder andere fusies en overnames,' aldus Arnoud van der Slot. Kort voor de zomer
voorspelde Roland Berger al een 'fusiewoede' in Nederland, waarbij onder meer
energiebedrijven het risico zouden lopen om opgeslokt te worden.
Meerjarenplan werkgelegenheid nodig
Joost van Herpen: 'Bijna de helft van de werknemers in de energiesector is ouder dan 45
jaar. Als er nu niet wordt gewerkt aan een meerjarenplan werkgelegenheid, dan heeft dat
dramatische gevolgen voor deze mensen.' ABVAKABO FNV ziet de oplossing in continue
scholing van werknemers (van alle leeftijden en op alle niveau's), het verhogen van de
arbeidsproductiviteit door slimmer te werken (sociale innovatie) en het beter inzetten
van employability-instrumenten zoals bijvoorbeeld loopbaanontwikkeling en het recht op
onafhankelijk loopbaanadvies.
Overheid en sector moeten meer investeren in werkgelegenheid
Investeren in duurzame energie en investeren in veiligheid kunnen volgens ABVAKABO FNV
resulteren meer werkgelegenheid. 'De overheid wil meer duurzame energievoorziening maar
investeert hierin nauwelijks,' aldus Van Herpen. 'Duurzame energieproductie beslaat in
Nederland op dit moment slecht vier procent van de totale energieproductie. Dit moet in
de kabinetsplannen groeien tot tien procent in 2020. Dat is een zeer magere ambitie. We
willen dat de energiebedrijven hun ambitie hoger stellen, tot minimaal twintig procent
duurzame energieproductie in 2020.'
ABVAKABO FNV constateert dat de veiligheid van elektriciteit en gas in woningen en
bedrijven verminderd is, sinds de verzelfstandiging van de energiebedrijven. De
verantwoordelijkheid voor de veiligheid lag voorheen bij de gemeente, maar is niet
meegegaan naar het energiebedrijf. Door een aantal ongelukken is kort geleden besloten
dat gemeenten deze verantwoordelijkheid opnieuw oppakken, maar de kennis en kunde
hiervoor zit bij de energiebedrijven. Van Herpen: 'Wij vinden dat daarom de
energiebedrijven zich moeten inspannen om een soort APK voor gas- en
elektriciteitsinstallaties op zich te nemen.'
De uitkomsten van de kwantitatieve analyse van Roland Berger zijn in de lopende
raam-CAO-discussies tussen de sociale partners besproken. De gesignaleerde ontwikkeling
in werkgelegenheid wordt erkend door zowel de vakorganisaties als werkgevers. De sociale
partners gaan verdere stappen ondernemen om de impact en mogelijkheden nader te
analyseren.
Roland Berger Strategy Consultants
Roland Berger Strategy Consultants is een internationaal strategisch adviesbureau met ruim
1.700 medewerkers in 24 landen. In Europa behoort de firma tot de top-3 van
strategieadviseurs, wereldwijd tot de top-5. In het Nederlandse kantoor werken ruim 40
mensen. Zie ook www.rolandberger.nl.
ABVAKABO FNV
ABVAKABO FNV is de grootste vakbond in de publieke sector. De ruim 360.000 leden werken in
de zorg- en welzijnssector, de (geprivatiseerde) overheid, de onderwijs- en
onderzoekssector en bij de sociale werkvoorziening of in het kader van de gesubsidieerde
arbeid. Zie ook www.abvakabo.nl.