Vereniging Nederlandse Gemeenten

STEMMEN IN WILLEKEURIG STEMLOKAAL BIEDT UITZICHT OP HOGERE OPKOMST

Alle Nederlandse gemeenten zijn vorige week door minister Pechtold (BVK) uitgenodigd om mee te doen aan het project Stemmen in een Willekeurig Stemlokaal (SWS) bij de gemeenteraadsverkiezingen op 7 maart 2006. De Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) ondersteunt dit idee van de minister van harte. Het initiatief blijkt namelijk opkomst bevorderend te werken.

De VNG ondersteunt het initiatief omdat uit de experimenten blijkt dat de kiezers positief reageren, met name omdat het veel makkelijker is om een volmacht uit te brengen. Gemeenten kunnen op drukke punten, zoals winkelcentra en stations, stembureaus inrichten. De kiezer hoeft hierdoor niet apart de gang naar het stembureau te maken.

Nadeel van deze aanpak is wel dat kiezers die hun oproepkaart kwijt zijn, niet meer op basis van hun identiteitsbewijs kunnen stemmen. Kiezers krijgen namelijk voor de verkiezing geen oproepkaart maar een kiezerspas uitgereikt. Hiermee kunnen ze bij elk willekeurig stembureau binnen hun gemeente hun stem uitbrengen. Maar de kiezerspas is het enige toegangsbewijs tot het stembureau.

Wel zal de VNG haar leden expliciet gaan informeren over de extra kosten die het project SWS voor gemeenten met zich meebrengt. De minister heeft in zijn brief aan de gemeenten een eenmalige vergoeding van 0,10 per kiesgerechtigde toegezegd, welke vergoeding al in 2005 kan worden uitgekeerd. Uit de eigen evaluatie van BZK van het experiment SWS in Assen, Deventer, Heerlen en Nieuwegein blijkt dat dit bedrag bij lange na niet voldoende is om de extra kosten voor gemeenten te dekken. De minister wil duidelijk voor een dubbeltje op de eerste rang zitten. Deze hogere kosten worden voornamelijk veroorzaakt door de beveiligde kiezerspas. De kiezerspas moet namelijk van een echtheidskenmerk worden voorzien. De kosten per kiesgerechtigde bedroegen voor Assen 0,13, Deventer 0,27, Heerlen 0,43 en Nieuwegein 0,68 cent per kiesgerechtigde. Ook zal het project SWS leiden tot meer stembureaus, dit omdat het plaatsen van een stembureau in een winkelcentrum niet automatisch leidt tot het sluiten van een regulier stembureau. Dit is ook de reden dat Nieuwegein veel hogere kosten heeft. Zij heeft destijds twee extra stembureaus ingezet.

Den Haag, 16 augustus 2005

Voor meer informatie kunt u terecht bij VNG, afdeling Communicatie, tel: 070-373 8472