Ministerie van Defensie


---

Kamervragen en antwoorden

---

Antwoorden op vragen inzake Apache helikopters

15-8-2005 12:28:00

Met verwijzing naar de brief van de griffier van de vaste commissie voor Defensie d.d. 22 juni 2005, kenmerk 05-DEF-B-048, bied ik hierbij aan de antwoorden op de vragen van de commissie over de trainingsmogelijkheden voor de Apache helikopters, de rol van deze helikopters in de toekomstige krijgsmacht en de stand van zaken met betrekking tot de verkoop van de overtollig verklaarde toestellen.

DE STAATSSECRETARIS VAN DEFENSIE

1. Informatie over de werkdruk bij Apache-helikopterpersoneel, mede als gevolg van uitzendingen en trainingen in het buitenland, mede in relatie tot de inzetbaarheid van de Apaches.

De gelijktijdige uitzending van Apache-helikopters naar twee verschillende locaties, gecombineerd met de uitvoering van daarvoor noodzakelijke trainingen in het buitenland, heeft er toe geleid dat het afgelopen jaar de grenzen van de belastbaarheid van het personeel zijn bereikt. Dit is een bewuste afweging geweest tussen enerzijds het zo lang mogelijk kunnen bieden van bescherming aan eigen eenheden, waaraan een hoge prioriteit is gegeven, en anderzijds de verhoogde belasting van het Apache-helikopterpersoneel.

Het uitvoeren van twee gelijktijdige operaties met Apache-helikopters moet worden gezien als maatwerk en is zeker geen regel. Een herhaling van een dergelijke belasting wordt niet voorzien waarmee de uitzenddruk op het personeel van de Apache-helikopters zal afnemen. In elk geval zullen tot november 2005 geen Apaches worden ingezet. De tussenliggende periode wordt benut voor recuperatie, opleidingen en het gereedmaken voor een eventuele nieuwe inzet.

In de voorbereiding op een uitzending neemt het Apache-personeel, in het bijzonder de vliegers, deel aan een opwerkprogramma vanaf Fort Hood in de Verenigde Staten. Aldaar kan een gevechtseenheid van vier Apache-helikopters effectief trainen dankzij de aanwezigheid van benodigde faciliteiten en voldoende oefengebieden. Het opwerkprogramma in de Verenigde Staten duurt ongeveer twee weken terwijl de jaarlijkse kwalificatie, die eveneens vanaf Fort Hood wordt uitgevoerd, vier weken vergt. Apache-vliegers zijn dus gewend om ieder jaar geruime tijd in de Verenigde Staten te trainen.

Als vlak voor een uitzending enige weken in het buitenland moeten worden doorgebracht, is dat een extra belasting voor de personeelsleden en hun thuisfront. De training is echter noodzakelijk voor een effectief en veilig optreden tijdens uitzendingen en voor een verhoogde bescherming van de bemanning van de Apache-helikopter. In Nederland is onvoldoende ruimte om de training voor een gevechtseenheid van vier Apache-helikopters effectief te kunnen uitvoeren en in Europa zijn de oefengebieden en faciliteiten te sterk verspreid. Een Europees alternatief is derhalve niet aanwezig. Ook als er in Europa op termijn een alternatief beschikbaar zou komen, betekent dit overigens dat de Apache-vliegers voor de duur van de training, evenals in de huidige situatie, in het buitenland moeten verblijven.

2. Informatie over de positie en rol van Apaches in de toekomstige (meer expeditionaire) krijgsmacht.

De primaire taak van de Apache gevechtshelikopter blijft het optreden als onderdeel van de Air Manoeuvre brigade. In dit samenwerkingsverband opereren Apaches geïntegreerd met de Luchtmobiele brigade en de transporthelikopters van de Tactische Helikopter Groep Koninklijke luchtmacht (THGKLu). Daarnaast kunnen de gevechtshelikopters - zelfstandig of samen met de andere eenheden - worden ingezet voor een veelheid aan taken als onderdeel van (multi)nationale operaties over de hele wereld, in zowel de hoge als de lage delen van het geweldsspectrum. De inzet van Apaches in Afghanistan en Irak in 2004 heeft aangetoond dat deze toestellen uitstekend passen in het toenemende expeditionaire karakter van de Nederlandse krijgsmacht.

Tijdens een missie kunnen Apache-gevechtshelikopters flexibel worden ingezet voor een veelheid aan taken waaronder beveiliging van andere helikopters en eenheden op de grond en voor ondersteuning en waarneming. Met de meegevoerde bewapening en de sensoren kan niet alleen vuurkracht van het toestel worden aangewend maar kunnen even goed verkenningen worden uitgevoerd en kan informatie worden vergaard. Indien de situatie daarom vraagt kan het toestel ook tijdens de uitvoering van een missie wisselen tussen deze verschillende taken.

3. Informatie over de stand van zaken met betrekking tot verkoop, inclusief het hanteren van een eventuele ondergrens bij het vaststellen van de verkoopprijs.

Er zijn serieuze contacten met een potentiële koper. Om redenen van commerciële aard worden over de prijsstelling thans geen mededelingen gedaan. Defensie streeft er natuurlijk naar een zo hoog mogelijke opbrengst te behalen.