Inspectie voor de Gezondheidszorg


Donderdag 11 augustus 2005

Onvoldoende medicatiebewaking in nieuwe dienstenstructuur apotheken

De kwaliteit van de farmaceutische zorgverlening door dienstapotheken tijdens avond-, nacht- en weekenddiensten is onvoldoende, doordat ze geen inzicht hebben in de actuele medicatiegegevens van de patiënt. Dit is een groot risico voor de patiëntveiligheid, omdat de patiënt daardoor medicijnen kan krijgen die de werking van andere geneesmiddelen beïnvloeden of allergische reacties veroorzaken. Dit blijkt uit onderzoek van de Inspectie voor de Gezondheidszorg naar de zogenoemde dienstapotheken.

In deze relatief nieuwe dienstenstructuur werken apothekers uit een groot verzorgingsgebied "s avonds, "s nachts en in het weekend samen op één vast adres, vergelijkbaar met huisartsenposten. Er zijn ook apotheken die niet zijn aangesloten bij deze dienstenstructuur; zij regelen hun avond- nacht en weekenddiensten onderling bij toerbeurt. Deze zijn niet door de inspectie onderzocht.

De meeste patiënten gaan voor hun geneesmiddelen overdag naar hun reguliere apotheek, die hun medicatiegegevens beheert. Het probleem van de dienstapotheken is dat zij vaak geen toegang hebben tot deze gegevens, waardoor de medicatiebewaking afhankelijk is van de informatie die de patiënt zelf geeft. Slechts de helft van de bezochte dienstapotheken heeft inzage in het dossier door een koppeling met de reguliere apotheek van de patiënt.

Een ander probleem is dat in één dienstapotheek soms tientallen apothekers en ruim honderd assistenten werken. De onderlinge afstemming is vaak slecht geregeld en taken en verantwoordelijkheden liggen niet vast. De inspectie roept de KNMP, de beroepsorganisatie van apothekers, op om richtlijnen te ontwikkelen voor de organisatie van dienstapotheken.

De onderzochte dienstapotheken zijn vanaf de huisartsenposten goed bereikbaar. Maar de afstand tussen de woonplaats van een patiënt en de dienstapotheek is soms meer dan 30 kilometer. Volgens de norm voor apothekers moet spoedeisende farmaceutische zorg binnen 20 minuten worden verleend. Bij een afstand van 30 kilometer is deze norm niet haalbaar.

Het is de verantwoordelijkheid van de apotheker om erop toe te zien dat de medicatiebewaking sluitend is. Apothekers en apotheekhoudende artsen moeten zo snel mogelijk een informatiesysteem opzetten, zodat er in dienstapotheken altijd inzage is in actuele medicatiedossiers. Een snelle invoering van het landelijk elektronisch medicatiedossier is essentieel voor veilige en goede patiëntenzorg.

Klik hier om het rapport 'Nieuwe dienststructuur apotheken: medicatiebewaking niet sluitend' te downloaden.