Gemeente Hengelo

Positieve ontwikkeling detailhandel

Uitkomsten analyse detailhandel en binnenstadsonderzoek Hengelo bekend

Deze week zijn twee rapporten gepubliceerd door de gemeente Hengelo te weten: Detailhandel Hengelo 2005 en Binnenstadsonderzoek Hengelo voorjaar 2005.

De uitkomsten van het detailhandelsonderzoek in Hengelo tonen aan dat de werkgelegenheid in de detailhandel de afgelopen vijf jaar gestegen is met 4%. Oorzaak hiervan is vooral de vestiging van detailhandel op Westermaat Plein. De detailhandel is goed voor bijna 11% van de totale werkgelegenheid in Hengelo in 2004. Het merendeel van de detailhandel (32%) is geconcentreerd in de binnenstad waarbij opvalt dat de leegstand met 6,4% lager is dan het landelijk gemiddelde (7,2%). Positief is dat de leegstand sinds oktober 2002 een dalende trend vertoont. De Hengelose binnenstad onderscheidt zich van andere binnensteden door relatief veel winkels voor huishoudelijke en luxe artikelen, persoonlijke verzorging en juwelier en optiek. Voorts is in het voorjaar van 2005 het jaarlijkse binnenstadsonderzoek gehouden. Ten behoeve van het onderzoek zijn passantentellingen gehouden en is een bezoekersenquête verricht. De tellingen laten een daling van het aantal bezoekers aan de binnenstad zien. Hengelo sluit hiermee aan bij de landelijke trend: daling van het aantal bezoekers in binnensteden.

Analyse detailhandel in Hengelo

Een aantal belangrijke conclusies uit deze analyse zijn:
* de werkgelegenheid in de detailhandel nam de afgelopen vijf jaar met 4% toe, waarbij de grootste groei zich voordeed in de wijk Woolde met onder andere Westermaat Plein. De binnenstad zorgt voor 35% van de werkgelegenheid in de detailhandel en is daarmee de belangrijkste "werkgever" voor de detailhandel.
* de detailhandel is met 4.499 arbeidsplaatsen goed voor bijna 11% van de totale werkgelegenheid in Hengelo in 2004. Veruit de grootste werkgever is IKEA.

* het aantal detailhandelsvestigingen nam in de afgelopen vijf jaar met 7% af. Het winkelvloeroppervlak nam daarentegen door de komst van Westermaat Plein met ruim een kwart toe.
* door de grootschalige concentratie heeft Hengelo relatief veel winkelvloeroppervlakte. De Hengelose binnenstad is daarentegen weer relatief klein.

* de Hengelose binnenstad onderscheidt zich van andere binnensteden door relatief veel winkels voor huishoudelijke en luxe artikelen, persoonlijke verzorging en juwelier en optiek.
* de filialisering in de binnenstad is met 43% hoger dan vergelijkbare winkelgebieden in Nederland (37%). Winkelgebied Westermaat Plein is het sterkst gefilialiseerd (100%).
* de leegstand in de binnenstad is met 6,4% lager dan het landelijk gemiddelde in binnensteden (7,2%).

Uitkomsten bezoekersenquête

Enkele belangrijke conclusies uit de bezoekersenquête zijn:
* dit voorjaar komen er meer bezoekers van buiten naar de binnenstad van Hengelo (36%). Dit is iets meer dan gemiddeld over de periode 1991-2004. Deze bezoekers komen met name uit de directe omgeving van Hengelo. Opvallend is ook dat bijna 9% van de bezoekers uit Duitsland komt.

* het belangrijkste bezoekmotief is winkelen, met op de tweede plaats een bezoek aan de markt. Wel wordt het bezoek aan de markt steeds minder vaak als belangrijkste bezoekmotief genoemd.
* de waardering voor de parkeervoorzieningen voor de auto is wederom hoger dan het voorgaande jaar. De voorzieningen worden gewaardeerd met een 6,7 terwijl vorig jaar een 6,1 werd gegeven. Bezoekers hadden nagenoeg geen moeite een parkeerplek te vinden voor de auto. 92% van de automobilisten hoefde niet te zoeken, terwijl dat vorig jaar nog 75% was.

* de bewegwijzering en de bereikbaarheid naar het centrum worden goed tot zeer goed gewaardeerd.

* de winkels krijgen een hogere waardering dan vorig jaar. Voor de variatie wordt gemiddeld een 6,9 gegeven en voor de kwaliteit een 7,0.

* de warenmarkt wordt daarentegen wederom lager gewaardeerd dan het jaar daarvoor. Dit voorjaar geven bezoekers gemiddeld een 6,9 voor de warenmarkt.

* de waardering voor de sfeer en gezelligheid in de binnenstad stabiliseert zich. Voor het tweede achtereenvolgende jaar wordt een 6,4 gegeven.

* net als vorig jaar geeft een meerderheid van de bezoekers (85%) aan dat de komst van Westermaat Plein geen invloed heeft op hun binnenstadsbezoek. In vergelijking tot vorig jaar geeft een groter deel zelfs aan vaker in de binnenstad van Hengelo te komen. Combinatiebezoeken worden door een grote meerderheid (91%) van de binnenstadbezoekers niet afgelegd. Slechts 2% van de binnenstadbezoekers brengt ook een bezoek aan Westermaat Plein.

Vervolgstappen

Naar aanleiding van het binnenstadsonderzoek van vorig voorjaar en het onderzoek tijdens de gezamenlijke koopzondag is een aantal maatregelen voorgesteld. Twee van deze maatregelen waren het onderzoeken van de haalbaarheid van een buspendel en het ontwikkelen van een actieprogramma om extra bezoekers naar het centrum te trekken. Inmiddels zijn deze maatregelen ook uitgevoerd.

Buspendel
De haalbaarheid van een buspendel is onderzocht en sinds 26 maart 2005 rijdt er iedere zaterdag een gratis buspendel tussen Westermaat Plein en het centrum. Uit een eerste evaluatie van deze buspendel blijkt dat de buspendel nog niet voldoende gebruikt wordt. Vooral de binnendstadbezoekers van buiten Hengelo zijn nog onvoldoende bekend met de pendelbus. In overleg met de binnenstadsondernemers (detailhandel en horeca) is besloten om de buspendel in ieder geval nog tot oktober 2005 te laten lopen. In de tussentijd zal nog meer publiciteit aan de buspendel gegeven worden.

Kleinschalige activiteiten binnenstad
Sinds 26 maart 2005 worden tevens iedere zaterdag en eerste donderdagavond van de maand kleinschalige activiteiten gehouden in de binnenstad (bijv. optreden muziekband). Uit het binnenstadsonderzoek blijkt dat deze activiteiten in positieve zin bijdragen aan de sfeer en gezelligheid in de binnenstad. De binnenstadbezoeker die de activiteiten heeft opgemerkt geeft een hogere waardering voor sfeer en gezelligheid. Met deze activiteiten zal ook verder worden gegaan.

Detailhandelsstructuurvisie
Uit het binnenstadsonderzoek blijkt dat de kwaliteit en de variatie van de winkels in Hengelo nog steeds goed gewaardeerd worden, hoger dan vorig jaar, met gemiddeld een 7. Verder blijkt dat de detailhandel ook een belangrijke bijdrage levert aan de werkgelegenheid in Hengelo. De gegevens uit de analyse detailhandel 2005 zullen gebruikt worden als basis voor het samenstellen van een detailhandelsstructuurvisie. Het doel van deze visie is een kader creëren voor de komende tien jaar waardoor de gemeente beter kan toetsen en gerichter kan sturen bij nieuwe aanvragen. Er zal bijvoorbeeld gekeken worden naar de samenstelling van het winkelaanbod in Hengelo en de looproutes in de binnenstad. Deze visie zal uiteindelijk een bijdrage moeten leveren aan een optimale detailhandelsstructuur voor Hengelo en voor de binnenstad.