Openbaar Ministerie

Actuele berichten
4 augustus 2005

Amsterdamse voorbereiding op calamiteiten

Na de recente aanslagen in Londen hebben veel media en inwoners van Amsterdam vragen gesteld over de wijze waarop de gemeente, hulpverleningsdiensten, het Openbaar Ministerie en het GVB zich op een mogelijke terroristische aanslag in Amsterdam voorbereiden. Hieronder wordt uiteengezet wat er op dat punt allemaal wordt ondernomen door de verschillende organisaties.

Geen concrete aanwijzingen

Volgens minister Donner van justitie bestaat er in ons land geen verhoogde dreiging met bedreiging tot het plegen van een terroristische aanslag. Na de aanslagen in Londen is hierin geen verandering gekomen. De politie en diverse diensten op rijksniveau maken regelmatig analyses van de mogelijkheid van een aanslag in Amsterdam. Momenteel is er geen concrete aanleiding om iets te verwachten in Amsterdam.

De Amsterdamse aanpak

De Amsterdamse vijfhoek (gemeente, politie, brandweer, OM en GHOR -Geneeskundige Hulpverlening bij Ongevallen en Rampen-) bereidt zich intensief voor. Ondanks dat er geen concrete aanwijzingen zijn, gaat de vijfhoek er wel van uit dat een terroristische aanslag in Amsterdam mogelijk is. In de notitie 'De Amsterdamse aanpak van terrorisme' van oktober 2004 zijn de doelstellingen van de aanpak geformuleerd:

a) verkleinen van de kans op een aanslag

b) het beperken van de gevolgen van terrorisme

c) het opsporen en vervolgen van daders

Samenwerking

Er wordt intensief samengewerkt tussen
hulpverleningsdiensten, de gemeente, stadsdelen, openbaar ministerie, vervoerders (waaronder GVB en NS), provincie, Rijk (Nationaal coördinator Terrorismebestrijding), AIVD en vele andere partijen. Deze samenwerking richt zich op o.a. het uitwisselen van informatie, maken van plannen en afspraken, het maken van gezamenlijke dreigingsanalyses en regelmatig overleg op alle niveaus. Voorbeelden hoe in Amsterdam wordt samengewerkt, zijn:


* De gemeente, Openbaar Ministerie en
hulpverleningsdiensten (Regionale Brandweer, politie Amsterdam-Amstelland en de GHOR) beschikken over een permanent bereikbare en beschikbare
crisisorganisatie.

* De Amsterdamse vijfhoek werkt met een intern alerteringssysteem: Aan de hand van verschillende dreigingniveaus zijn bijpassende maatregelen in kaart gebracht zoals extra toezicht of verkeersbelemmerende maatregelen. Hierbij geldt ook dat hoe hoger het dreigingniveau is, des te zwaarder en ingrijpender de te nemen maatregelen.

* De politie en de diverse diensten op rijksniveau stellen regelmatig dreigingsanalyses.

* Speciale Quick Respons Teams tijdens evenementen: Dit zijn gezamenlijke teams van hulpverleningsdiensten die bij een eventuele dreiging of calamiteit snel en coördinerend optreden.

* Zowel gemeente als politie hebben een draaiboek Vrede ingesteld: gericht op het signaleren en adequaat reageren op maatschappelijke onrust na een aanslag. Beide draaiboeken zijn toegepast na de aanslagen in Londen.

* De gemeente heeft een Rampenplan waarin de multidisciplinaire rampenbestrijdingsorganisatie wordt beschreven. Dit plan kan ook regionaal worden toegepast. Het plan wordt regelmatig geactualiseerd en aangepast aan actuele ontwikkelingen.

* Op lokaal en rijksniveau is regelmatig afstemming, zoals het bezoek van de NCTb aan de Amsterdamse driehoek begin 2005, waarbij afspraken zijn gemaakt over samenwerking en informatie-uitwisseling.
* In de haven zijn speciale maatregelen getroffen in het kader van Port Security.

* Alle partijen oefenen regelmatig zoals tijdens Bonfire, zowel gezamenlijk als afzonderlijk.
* Verschillende projecten uit Wij Amsterdammers met als doel het 'wij-gevoel' in de stad te versterken en radicalisering tegen te gaan.

Maatregelen van de politie

Voorbeelden van maatregelen die de politie
Amsterdam-Amstelland heeft getroffen, zijn:


* Alle 5900 korpsleden zijn tijdens speciale veiligheidsdagen in het eerste kwartaal van 2005 op het gebied van terreur geïnstrueerd. Dat heeft er inmiddels toe geleid dat er vanuit het korps meer meldingen over verdachte zaken zijn gekomen.
* Er is een preventiepakket terreur voor het bedrijfsleven ontwikkeld. Hierin staan maatregelen die bedrijven kunnen nemen om de kans op een aanslag te verkleinen. Inmiddels beschikken zo'n honderd bedrijven en overkoepelende organisaties over het pakket.

* Voor het onderzoek van gevaarlijke stoffen, explosieven en wapens is nieuwe detectieapparatuur aangeschaft.

* Op basis van dreigingsanalyses worden er tientallen personen en objecten bewaakt en beveiligd.

* Er zijn succesvolle opsporingsonderzoeken tegen verdachte personen gedaan, in samenwerking met inlichtingendiensten en Nationale Recherche
(recentelijk de arrestatie van Nouredine el F. bij de Lelylaan, die een machinegeweer in zijn rugzak had, en een 17-jarige jongen die een explosief in huis bleek te hebben).

* De politie en het OM pakken valse meldingen aan en zorgen voor opsporing en vervolging van valse melders.

Maatregelen van het Openbaar Ministerie

Voorbeelden van maatregelen die het Amsterdamse parket van het Openbaar Ministerie heeft getroffen, zijn:


* Het Amsterdamse parket van het OM werkt continu aan opsporing van verdachten, verbetering van
informatietrajecten en het verstoren van
terroristische plannen binnen de wettelijke grenzen en heeft hierover goede afspraken met de AIVD en het Landelijk parket, dat gespecialiseerd is in
terreuraanpak.

Maatregelen van de Brandweer

Voorbeelden van maatregelen die de Brandweer Amsterdam heeft getroffen, zijn:


* De Regionale Brandweer Amsterdam e.o. gebruikt de ervaringen van de hulpverleningsdiensten in Madrid en Londen om de eigen rampenbestrijdingsorganisatie te verbeteren.

* De Regionale Brandweer Amsterdam e.o. participeert in een landelijke werkgroep terreur van Brandweer Nederland en heeft nauw contact met de landelijke portefeuillehouder Terreur.

Maatregelen van het GVB

Voorbeelden van maatregelen die het GVB in het Amsterdamse openbaar vervoer heeft getroffen, zijn:


* Instructie aan medewerkers wat te doen bij het signaleren van verdachte voorwerpen.

* Instructie aan medewerkers van OV-Zorg op het waarnemen van afwijkend gedrag.

* Het GVB checkt en verbetert de procedures en communicatielijnen binnen het bedrijf en in het contact tussen het bedrijf en externe partijen, zoals de politie.

* Reguliere veiligheidsmaatregelen zoals:
o Het GVB monitort in haar Observatie- en Communicatiecentrum het metrosysteem. Vier medewerkers hebben via tweehonderd camera's die verbonden zijn met veertig beeldschermen zicht op het metrosysteem.
o Het GVB werkt nauw samen met politie. Een speciaal team van de politie (Ondersteuningsteam Vervoer) werkt nauw samen met het GVB.

* Bij calamiteiten gaat het Noodplan
Calamiteitenbestrijding in werking.

Wat kunt u zelf doen?

In geval van verdachte personen en/of dreigende situaties dient het alarmnummer 112 te worden gebeld. Natuurlijk kunnen in geval van verdachte zaken ook aanwezige politiemensen of andere toezichthouders worden
gewaarschuwd.