Een beslapen bed. Feestelijke lancering van 'kleine c'

27.06.2005 / 09:23 / Rubriek: Binnenland / Organisatie: Ned. centrum voor volkscultuur

Een beslapen bed
Feestelijke lancering cULTUUR. Tijdschrift voor etnologie

Op 30 juni wordt in het Vlaams-Nederlands huis in Brussel cULTUUR. Tijdschrift voor etnologie gelanceerd: een nieuw wetenschappelijk tijdschrift over de cultuur van het dagelijks leven en het culturele erfgoed. Het tijdschrift vult de leemte die ontstond na het verdwijnen van het Volkskundig Bulletin - bekend van J.J. Voskuil en zijn romancyclus Het Bureau - en het Jaarboek van het Nederlands Openluchtmuseum. Het Vlaams-Nederlandse tijdschrift, dat in de wandelgangen kleine c is gaan heten, wordt uitgegeven onder auspiciën van de Stichting Europese Etnologie door de Europese Bibliotheek in Zaltbommel.

De cultuur van het dagelijks leven in al zijn facetten is in Nederland en Vlaanderen booming business. Voor onderzoekers, beleidsmakers, de toeristische industrie en de media zijn volkscultuur en erfgoed tot het dagelijks discours gaan behoren. Dat maakt de behoefte aan duiding er niet minder om. Dit is de taak van etnologen, voor wie de cultuur van het dagelijks leven het onderzoeksobject is. Het editorial citeert daarom Jonas Frykman: 'One is expected to be an expert on whatever is in demand, whether this consists of the rather elusive Swedish mentality, the delicious Christmas food from Sk.ne, how Midsummer is celebrated in Mora, the history of the Lucia procession, or some other old tradition'. Ziehier de etnologische condition humaine.

De gebruikelijke uitdrukking voor het onderzoeksveld is 'cultuur met een kleine c'. Het symbool van cULTUUR, een c met de dubbele dwarsbalk erboven - tevens de typografische aanduiding voor 'onderkast c' - verwijst onder meer daarnaar. cULTUUR. Tijdschrift voor etnologie wil de lezers deelgenoot maken van kritische reflecties op het vakgebied vanuit een open, internationaal perspectief. In het Nederlands, want: 'Juist voor een cultuurwetenschappelijke discipline als de etnologie is taal een belangrijk instrument dat in hoge mate het denken en de culturele categorieën van een samenleving bepaalt', aldus het hoofdredactioneel artikel.

Ieder nummer van cULTUUR heeft een aantal vaste rubrieken: het hoofdredactioneel commentaar, een trits artikelen, een etnologisch essay, een discussiedossier, een visueel essay, berichten en verslagen en recensies. Het eerste nummer bevat onder meer een essay van Niek Pas over de gebeurtenissen rond zijn promotie op 'provo' en een artikel van Stijn Reijnders over Peter R. de Vries, de 'rechercheur van het volk'. Van Eric Storm komt een beschouwing over de eerste bloeiperiode van het regionalisme en van Wietze Schmidt een artikel over de wereld van de binnenvaartschippers. Het discussiedossier belicht de verhouding tussen volkscultuur en kunst. Het visueel essay van Johan de Bruijn bij een fotoserie van Anneke Hilhorst gaat over de verbeelding van de echtelijke sponde. Van haar komt de foto op de omslag. Het beslapen bed is een metafoor voor het tijdschrift dat de sporen van menselijke aanwezigheid traceert én duidt.

De hoofdredacteuren van cULTUUR zijn Marc Jacobs (directeur Vlaams Centrum voor Volkscultuur) en Gerard Rooijakkers (hoogleraar Nederlandse etnologie), tevens initiatiefnemers van het tijdschrift. Zij worden bijgestaan door redactievoorzitter Jan Vaessen (directeur Nederlands Openluchtmuseum), redactiesecretaris Johan de Bruijn (Nederlands Centrum voor Volkscultuur), Bert De Munck (Universiteit Antwerpen), Marjolein Efting Dijkstra (Meertens Instituut), Ad de Jong (Nederlands Openluchtmuseum) en Hilde Schoefs (Vlaams Centrum voor Volkscultuur). Verder is er een redactieraad, bestaande uit hoogleraren, onderzoekers en beleidsmensen uit Nederland en Vlaanderen, die de redactie ondersteunt en kritisch volgt.