Universiteit van Tilburg

Onderzoek Tilburgs instituut noemt beleidsonzekerheid hindernis voor investeringen op de electriciteitsmarkt

Onzeker overheidsbeleid bedreigt de investeringen in energiecentrales en elektriciteitsnetwerken. Dat blijkt uit nieuw onderzoek van het aan de Universiteit van Tilburg verbonden Tilburg Law and Economics Center TILEC. Het TILEC-rapport Supply Adequacy: From Regulatory Uncertainty to Consistency is optimistisch over de krachten van de markt in elektriciteit. Maar het waarschuwt voor het verschijnsel van beleidsonzekerheid die in deze sector vaak opdoemt. Want deze onzekerheid bij nationale overheden kan de marktwerking sterk verstoren.

Het licht moet blijven branden, want in het donker hebben we niets aan de vrije markt. Zo oordeelt Minister van Economische Zaken Brinkhorst over de geliberaliseerde stroommarkt. De vraag die hij in feite opwerpt, is of de commerciële marktpartijen op de geliberaliseerde stroommarkt voldoende in nieuwe capaciteit investeren. Deze vraag is natuurlijk gerechtvaardigd, gezien de debacles in Californië en New York waar het licht daadwerkelijk grootschalig uitging. Bovendien pakken schattingen over de capaciteit waarmee in Europa in de toekomst energie kan worden opgewekt, nogal eens pessimistisch uit.

Deze pessimistische schattingen moeten met een korrel zout genomen worden. Het typische plaatje schetst voldoende capaciteit voor een periode van 4 à 5 jaar, en constateert vervolgens een zorgelijke ontwikkeling ná deze 5 jaar. Dit telkens weer opdoemende scenario wordt veroorzaakt door de schat-tingsmethode. Daarin worden investeringen van marktpartijen die op dit moment nog niet bekend zijn niet meegenomen. Ze geven dus wél aan hoeveel nieuwe capaciteit er nodig is, maar ze zeggen niets over de reacties daarop van de markt. Daarom mogen ze volgens de Tilburgse onderzoekers niet zon-der meer als beleidsleidraad gelden.

De Europese lidstaten trekken verschillende conclusies. Die zijn niet altijd eenduidig. Zo zegt de Ne-derlandse Minister van Economische Zaken de vrije markt te vertrouwen. Desondanks gaf hij de be-heerder van het landelijk hoogspanningsnet TenneT de opdracht een vangnet voor piekcapaciteit te ontwikkelen. TenneT suggereert dat er op dit moment geen extra capaciteit noodzakelijk is.

Beleidsonzekerheid is een belangrijke bron voor terughoudendheid bij investeerders. Dergelijke, mo-gelijk zelfversterkende onzekerheid zou vermeden moeten worden. Want potentiële investeerders zul-len namelijk minder snel in nieuwe centrales investeren, wanneer er een kans bestaat dat de overheid op de markt ingrijpt. Omdat marktpartijen terughoudend worden met investeren, neemt de kans op overheidsingrijpen nog verder toe, waardoor de marktwerking verstoord wordt.

Het TILEC-rapport gaat uitgebreid in op de huidige marktactiviteiten en bespreekt de investerings-ontwikkelingen zowel bij de centrales als bij de stroomnetwerken. Het onderzoekt de effecten van beleidsonzekerheid voor verschillende facetten van de elektriciteitssector en bepleit met name het reduceren van beleidsonzekerheid. Dit zouden politici als zelfstandig beleidsaspect op de agenda moe-ten hebben.

Noot voor de pers
Het rapport Supply Adequacy: From Regulatory Uncertainty to Consistency is geschreven door TILEC-onderzoeker dr. Gert Brunekreeft. Voor meer informatie kunt u met hem contact opnemen: 013 4668251, e-mail: G.Brunekreeft@uvt.nl.
Persberichten van de UvT: www.uvt.nl/persberichten.