Gemeente Buren
Eikenprocessierups
Op een groot aantal eikenbomen in Zuid- en Midden-Nederland kan men in
de maanden mei tot en met september de eikenprocessierups aantreffen.
Vorig jaar is de rups ook in grote delen van Gelderland en Utrecht
gesignaleerd. Hier is de rups in de zomer van 2005 ook weer te
verwachten.
De eikenprocessierups is een larve van een nachtvlinder die haar
eitjes legt in de toppen van voornamelijk eikenbomen. Daar
overwinteren ze. Eind april, begin mei komen de rupsen uit. De rupsen
zijn te herkennen aan de specifieke nesten in de bomen: dichte
spinsels van vervellinghuidjes, uitwerpselen en brandharen. 's Nachts
gaan de eikenprocessierupsen in processie op zoek naar voedsel
(eikenbladeren).
Hoe is de rups te herkennen?
Hij is aan de rugzijde blauwgrijs en de buikzijde groengrijs. De kop
is zwartbruin. Het lichaam is bedekt met lange witte haren. De
rugzijde bevat segmenten met honderdduizenden korte, zeer gemakkelijk
loslatende brandharen die nauwelijks met het blote oog zichtbaar zijn.
Gezondheidsklachten
Er zijn vooral risico's voor de gezondheid in de periode dat de
eikenprocessierupsen brandharen krijgen (half mei-juni) en bij verdere
verspreiding van deze brandharen door verwaaiing en lege nesten
(juli-september). De brandharen van de rups kunnen bij aanraking
gemakkelijk in de huid, ogen of luchtwegen doordringen. Dit
veroorzaakt reacties die lijken op allergische reacties. Bij iemand
die vaker met de brandharen in contact komt, kunnen de reacties veel
sterker zijn. De reacties kunnen zeer sterk van persoon tot persoon
verschillen. De huidirritaties die binnen acht uur optreden zijn rood
en pijnlijk en gaan gepaard met hevige jeuk, rode bultjes en blaasjes;
dit kan soms wel twee weken aanhouden. Als de brandharen in de ogen
komen, kan binnen enkele uren een rode, pijnlijke en jeukende zwelling
en irritatie optreden. Inademing van de brandharen kan leiden tot
irritaties en ontstekingen van het slijmvlies van de neus, keel en
luchtwegen. De klachten lijken op die van een verkoudheid. Daarnaast
kunnen er zich algemene klachten voordoen, zoals braken, duizeligheid,
koorts en algehele malaise.
Hoe voorkomt u ongemak?
Vermijd elk contact met de rupsen en de resten ervan, zoals
vrijgekomen brandharen en lege nesten. Zorg bij een bezoek aan een
(natuur) gebied waar de eikenprocessierups voorkomt voor goede
bedekking van hals, armen en benen. Ga na aanraking van de rupsen niet
krabben of wrijven, maar was of spoel de huid of ogen goed met water.
Was zonodig ook de kleren (liefst op 60°C).
Vermijd wegen waar eikenbomen met veel processierupsen staan. De
eigenaar van de bomen is verantwoordelijk voor het bestrijden. Dit is
meestal de gemeente, maar kan bijvoorbeeld ook de provincie,
Rijkswaterstaat of een particulier zijn. Als er in de eigen tuin eiken
met eikenprocessierupsen zijn, ga dan niet zelf de rups bestrijden
maar huur daar een deskundig bedrijf voor in of vraag daarover advies
bij uw gemeente.
Wat kunt u doen bij klachten?
Klachten verdwijnen in het algemeen binnen twee weken. Een zachte
crème met kamfer of menthol kan verlichting geven. Deze middelen zijn
gewoon bij de apotheek of drogist verkrijgbaar. Neem bij ernstige
klachten contact op met uw huisarts.
Meer informatie
Denkt u de eikenprocessierups gesignaleerd te hebben? Neemt u dan
contact op met de gemeente. Ook voor informatie over de bestrijding
kunt u terecht bij de gemeente, telefoon (0344) 579279. Op het
gemeentehuis in Maurik is een informatiefolder op te halen.
Voor meer informatie over uw gezondheid of voor het aanvragen van de
informatiefolder kunt u contact opnemen met GGD Rivierenland, telefoon
(0344) 698700. Ook op de website van de provincie Gelderland staat
veel informatie over de eikenprocessierups www.gelderland.nl