VVD



Nieuws

29 jun 2005 - Luchtkwaliteit: VVD niet eens met
kritiek Raad van State

De VVD juicht het toe dat de Regering de problemen met de luchtkwaliteit eindelijk serieus neemt. Een pakket van 800 mln. ligt nu op tafel. Maar veel is nog onduidelijk. Het door de VVD geëiste wetsvoorstel moet die duidelijkheid bieden. Intussen kan in de aanloop daarvan met het herziene Besluit in de praktijk ervaring worden opgedaan. De VVD wijst de kritiek daarop van de Raad van State af. De Raad wil alles juridisch dichttimmeren en doet daarmee geen recht aan de veelheid van situaties die zich in de praktijk kunnen voordoen.

Hieronder treft u de inbreng aan van VVD woordvoerder Paul de Krom

Probleem woningbouw?

Op 3 juni heeft de Minister van VROM een brief aan ons gestuurd, waarin ze stelt dat er voor de komende in ieder geval twee jaar 'harde' bestemmingsplannen liggen voor de bouw van ongeveer 232.000 nieuwe woningen. De effecten van de luchtkwaliteitsnorm zouden geen gevolgen hebben voor deze productie. Ik heb mij hierover verbaasd. Hoe verhoudt zich dit tot de noodkreet van VNO/MKB, Bouwend Nederland en anderen dat slechts de helft van het geplande aantal van 80.000 woningen kan worden gebouwd, 4.500 hectare bedrijfsterreinen gevaar loopt, en de werkgelegenheid van 92.000 mensen ook? Volgens de VNG loopt de bouwsector zo'n 7 miljard omzet mis. Hoe beoordelen de bewindslieden deze cijfers in het licht van de nogal geruststellende brief van de Minister? Ik kan hier geen soep van koken. Het is van tweeën één: óf de Minister heeft gelijk, óf bovengenoemde coalitie. Mocht dat laatste het geval zijn, wat ik niet verwacht, dan is de VVD fractie duidelijk: dát dus nooit. Dergelijke consequenties zijn maatschappelijk volstrekt onaanvaardbaar en staan in geen verhouding tot de maatschappelijke baten van de luchtkwaliteitsnormen. Ik verwacht dat het Kabinet die mening deelt en 100% garandeert dat het zover niet komt. Graag een reactie.

De Minister zegt dat als bestemmingsplannen zijn vastgesteld en bouwvergunningen afgegeven, die projecten niet in gevaar zijn. Weten de bewindslieden dit wel zeker? Hoe komen zij eigenlijk aan die informatie? Vanuit de provincies begrijp ik dat veel bouwprojecten gevaar lopen omdat als gevolg van de eis van de Raad van State tot nader onderzoek bestemmingsplannen ernstig worden vertraagd of de hele procedure opnieuw moet worden gevolgd. Hebben de bewindslieden hier zicht op? Wat zijn de effecten van deze vertraging? Hoe gaat het Kabinet dát oplossen? Zijn er mogelijkheden om die procedures te versnellen?

Informatie onvolledig

De Raad van State merkt in zijn advies van 15 juni op, dat optimaal recht doen aan de luchtkwaliteitsnormen 'in zijn tegendeel verkeert, wanneer het tot consequenties leidt die maatschappelijk niet aanvaardbaar worden geacht'. De Raad begrijpt daarom niet waarom in de nota van toelichting geen aandacht wordt besteed aan een analyse waartoe de richtlijnen verplichten en waartoe niet. In het overleg van 28 april hebben met name de LPF en de VVD daarom juist gevraagd. Maar kennelijk is dat nog niet beschikbaar. Ik ga ervan uit dat dit bij de aanbieding van het wetsvoorstel wél het geval zal zijn. Zo moeten wij ook nog wachten op

* informatie over plannen die wél en niet kunnen doorgaan,

* een analyse hoe groot de kloof is tussen de effecten van alle door het Kabinet voorgestelde maatregelen en de luchtkwaliteitsdoelstellingen * een analyse op welke wijze de koppeling tussen ruimtelijke ordening en luchtkwaliteit op een andere wijze vorm kan worden gegeven,

* op Europese voorstellen tot wijziging van de bestaande richtlijnen (medio september 2005),

* een analyse van de implementatie in andere landen,

* verdere uitwerking van het pakket van maatregelen dat het kabinet op tafel heeft gelegd

* en de resultaten van het overleg met de Commissie. Welke initiatieven richting Brussel zijn al in gang gezet?

Dit Besluit is kortom niet meer dan een tussenstap. Het wetsvoorstel moet die analyses en de resultaten daarvan wél bevatten.

Uitwerking saldobenadering

In zijn brief van 30 maart 2005 geeft de Raad van State duidelijk aan dat de Europese Richtlijn geen belemmering hoeft te zijn voor nieuwe infraprojecten. M.a.w.: nieuwe projecten kunnen worden gebouwd, zelfs als de normen niet worden gehaald, MITS de luchtkwaliteit op zijn minst maar niet verslechterd. Ook een saldobenadering is bespreekbaar. Maar terwijl de Raad aan de ene kant wijst op het gevaar van maatschappelijk onaanvaardbare consequenties, wil de Raad de definitie van de saldering weer helemaal dichttimmeren en wijst de Raad het ontwerpbesluit daarom af. Deze juridisch-fundamentalistische benadering is nu precies het probleem van onze milieuregelgeving. One size fits all, uitschakeling van gezond verstand en uitsluiting van lokaal maatwerk is het gevolg. Is de Raad nu serieus van mening dat door minutieus gedetailleerde regeltjes alle gevallen kunnen worden gedekt? Is het de Raad ontgaan dat juist een moderne benadering - die van het gemotiveerd afwijken in het belang van de leefkwaliteit gekoppeld aan compensatie - zoals neergelegd in de Wet Stad- en Milieubenadering de steun heeft van de overgrote meerderheid van het parlement? Het gaat er toch om de juiste combinatie zien te vinden tussen milieu, wonen, werken en je verplaatsen? Daarbij past geen staatscentralisme. De Raad vertrouwt op voorhand niet dat - ook lokale en regionale - bestuurders die afweging prima kunnen maken en hun huiswerk wel degelijk goed kúnnen doen. De VVD doet dat wél en steunt de Staatssecretaris daarom in de benadering die hij kiest. Vooral dóórgaan dus met het Besluit. De VVD wil juist af van de juridisering van het bestuur. Overigens: wat is de visie van de Staatssecretaris op het toepasbaar maken van de Wet Stad- en Milieubenadering voor luchtkwaliteit als een manier van ontkoppeling? De DCMR ziet daar wel wat in. Graag een reactie.

Gevoelige en niet-gevoelige bestemmingen

De Raad heeft in zijn eerdere advies ook aangegeven dat de normen overal moeten worden toegepast, ongeacht de effecten voor de volksgezondheid. Dus voor snelwegen in weilanden evenzeer als voor dichtbevolkte wijken langs drukke wegen. De regering bevestigt dat in antwoord op vraag 17. Volgens professor Backes is de Raad - en dus ook de Staatssecretaris - hiermee te kort door de bocht gegaan. Het hoogste rechtscollege in Duitsland heeft geoordeeld dat zo'n interpretatie - dus een onderscheid tussen gevoelige en niet-gevoelige bestemmingen - wél mogelijk is. Graag een reactie daarop van het Kabinet.

Interpretatieverschillen

Er wordt ook verschillend gemeten. Frankrijk rapporteert als gevolg daarvan zelfs 30% minder hoge concentraties dan Nederland! Ik begrijp dat in Italië nog vrolijk wegen worden aangelegd waar je 130 km per uur mag rijden, terwijl hier weguitbreiding wordt stopgezet en de Nederlandse regering voor een aantal wegen zelfs een snelheidsverlaging to 80 km per uur voorstelt. Hoe is dat nu toch mogelijk? Graag een reactie. Overigens: in de brief van 17 juni worden de voorstellen en de effecten van snelheidsverlaging niet onderbouwd. De VVD fractie wil die onderbouwing graag zien.

Niet op Europese agenda!

Tenslotte lees ik in de pers dat Nederland haar grootste milieuprobleem, luchtkwaliteit, niet op de Europese agenda krijgt. Het is van de agenda van de Raad in oktober afgehaald. Ik vind dit ronduit schandalig. Ons land gaat op slot, maar Brussel heeft daar geen tijd voor. Dit terwijl de hulp van Brussel broodnodig is. Kan de Staatssecretaris dit uitleggen?

Conclusie

Ik concludeer dat veel nog onduidelijk is. Het Kabinet neemt de problematiek nu wél serieus en dat is winst. Maar de VVD fractie blijft aandringen op haast, haast, haast. Duidelijkheid is nodig om maatschappelijk draagvlak voor een effectief milieubeleid te behouden.