Rapport Oxfam/Novib: armste mensen leden het meest door tsunami
Arme mensen hebben het meest te lijden gehad van de tsunami en dienen
verder ondersteund te worden in de huidige fase van wederopbouw. Dat
blijkt uit een nieuw rapport van Oxfam/Novib dat vandaag (zaterdag)
werd gepubliceerd.
Het rapport, Targeting Poor People, dat verschijnt aan de vooravond
van een half jaar noodhulp en wederopbouw na de tsunami van 26
december 2004, laat zien dat de impact van de vloedgolf het grootste
was onder arme mensen. Dat komt door drie omstandigheden:
1. Arme gemeenschappen waren kwetsbaarder: hun simpele behuizingen
werden weggespoeld terwijl de stenen huizen van rijkere mensen
vaker de watermassa konden doorstaan. Arme dorpen in afgelegen
gebieden moesten langer op noodhulp wachten en er waren meestal
geen medici in de directe omgeving aanwezig.
2. Door geografische toevalligheden werden in de drie landen waar de
tsunami het ergste huishield juist arme mensen getroffen
3. Hoewel het reconstructiewerk in veel gevallen arme mensen
werkelijk helpt, was er in sommige gevallen sprake van een tendens
om met name grondeigenaren, zakenlieden en slachtoffers met een
duidelijk profiel te helpen, in plaats van prioriteit te geven aan
arme gemeenschappen.
Novib-directeur Jan Bouke Wijbrandi: "De tsunami heeft arme mensen het
hardst getroffen en heeft hen de grootste problemen gebracht. Gelukkig
hebben de genereuze donaties van het publiek ons in staat gesteld om
deze problemen goed aan te pakken. Deze mogelijkheid grijpen we aan om
mensen te helpen zichzelf aan de armoede te ontworstelen en ervoor te
zorgen dat ze in de toekomst beter tegen natuurrampen zijn opgewassen
als die zich zouden voordoen."
Oxfam/Novib en haar partnerorganisaties helpen meer dan een miljoen
mensen die door de tsunami zijn getroffen in India, Sri Lanka en
Indonesië. Op kleinere schaal is er ook hulp voor slachtoffers in
Thailand (met name gevluchte Birmezen) en in Somalië (met name
vissers). De algemene noodhulp die direct werd gegeven, is een groot
succes gebleken. Er braken geen epidemieën uit en mensen kregen
primaire goederen als onderdak en water. Oxfam/Novib gaat zich nu meer
richten op mensen in achterstandsituaties en vrouwen opdat niemand van
hulp verstoken blijft.
In India bijvoorbeeld helpt Oxfam/Novib bij het herstel van zoutpannen
die duizenden mensen werkgelegenheid bieden. Deze zoutzieders zijn
bijzonder arm en achtergesteld, maar omdat hun huizen niet waren
vernield kregen zij geen prioriteit in het officiële hulpprogramma.
In Sri Lanka heeft de hulp van de regering zich veelal gericht op
zakenmensen, in India werd prioriteit gegeven aan vissers boven
arbeiders en kleine boeren.
Nieuwe huisvesting voor arme mensen kent ook heel wat problemen. Al
voor de tsunami waren de meeste mensen in achterstandsituaties geen
landeigenaren. Maar ook zij die wel een stukje grond hadden kunnen dat
nu moeilijk meer aantonen omdat ze hun documenten kwijt zijn of omdat
het bezit officieel bij de mannen berustte, terwijl nu vrouwen vaak
aan het hoofd van het gezin staan. Zonder geldende eigendomstitel
dreigen deze gezinnen hun land kwijt te raken waardoor ze nog verder
gemarginaliseerd worden. In Indonesië is een half miljoen mensen door
de tsunami verdreven, van wie tot nu toe alleen de rijkeren zich weer
wisten te vestigen terwijl vele duizenden armen nog steeds in
noodkampen verblijven.
"Vreselijk arme mensen zijn door de tsunami nog armer geworden. De
hulp moet nu meer gericht worden op armen mensen, gemarginaliseerde
groepen en vrouwen zodat zij niet uitgesloten worden van wederopbouw
en reconstructie", aldus Novib-directeur Wijbrandi.
Oxfam/Novib pleit ervoor dat regeringen en internationale
hulporganisaties actief gaan werken aan het oplossen van de specifieke
problemen van de armste slachtoffers van de tsunami. Dat is ook van
vitaal belang als deze landen de internationaal afgesproken
Millenniumdoelen willen halen om de mondiale armoede per 2015 te
halveren.
Novib is het Nederlandse lid van Oxfam International, een
samenwerkingsverband van twaalf onafhankelijke
ontwikkelingsorganisaties. Het gezamenlijk ideaal: een rechtvaardige
wereld zonder armoede.
Bron: Novib, 25 juni 2005
Illustratie:
Meisje haalt water bij watertank van Oxfam in het vluchtelingenkamp
Wattawan in Sri Lanka
(Novib)
Novib