Wereld G8- wapenexporten dragen bij aan armoede en mensenrechtenschendingen

Nieuw rapport van de Control Arms Campagne: Amnesty International, Novib, Pax Christi

G8-leden ondermijnen hun inzet voor armoedebestrijding, stabiliteit en mensenrechten met onverantwoordelijke wapenexporten naar s werelds armste en meest conflictrijke landen. Dit stelt het nieuwe onderzoeksrapport van Amnesty International, Novib, Oxfam Netherlands en Pax Christi. G8 wapens zijn geëxporteerd naar landen als Soedan, Myanmar (Birma), Democratische Republiek Congo, Colombia en de Filippijnen.

Het rapport roept de internationale gemeenschap op spoedig een juridisch bindend wapenhandelsverdrag te aanvaarden. Een van de G8 staten, Groot-Brittannië, heeft hier onlangs volle steun voor uitgesproken. De Control Arms campagne roept ook de Nederlandse regering op dit verdrag te ondersteunen en het voorbeeld van Groot-Brittannië te volgen. Steun van de Nederlandse regering voor dit verdrag is tot nu toe teleurstellend.

Aan de vooravond van de bijeenkomst van G8 ministers van buitenlandse zaken in Londen (23-24 juni), toont een nieuw rapport aan hoe de G8 landen - Canada, Frankrijk, Duitsland, Italië, Japan, Rusland, Groot-Brittannië en de Verenigde Staten - nog steeds militaire uitrustingen, wapens en munitie leveren aan bestemmingen waar dit bijdraagt aan grove schendingen van mensenrechten. Ieder jaar worden honderdduizenden mensen gedood, gemarteld, verkracht en op de vlucht gejaagd door wapenmisbruik.

Het rapport van Amnesty International, Oxfam International en International Action Network on Small Arms (IANSA), in Nederland respectievelijk vertegenwoordigd door Amnesty International Nederland, Novib/Oxfam Netherlands en Pax Christi, maakt duidelijk dat de G8 de oproep van de regering van Groot-Brittannië en tien andere landen voor een internationaal Wapenhandelsverdrag moet ondersteunen.

Het onderzoek toont aan dat de G8 verantwoordelijk is voor meer dan 80% van s werelds wapenexporten en dat zij doorgaan met het verkopen van wapens die de armste en meest kwetsbare mensen in de wereld onderdrukken. De Control Arms campagne roept de G8 ministers van buitenlandse zaken, deze week bijeen, op het internationale Wapenhandelsverdrag te ondersteunen en afspraken te maken over hoe het tot stand kan komen.

Het rapport: The G8: Global arms exporters - Failing to prevent irresponsible arms transfers, toont een serie van ontsnappingsmogelijkheden en zwakheden aan in de wapenexportsystemen in veel van de G8 landen: * Canadese militaire exporten naar landen die betrokken zijn in gewapende conflicten of mensenrechtenschendingen, incl. lichte pantservoertuigen en helikopters naar Saoedi Arabië en vliegtuigmotoren en vuurwapens naar de Filippijnen; * Franse exporten in de VN categorie van bommen, granaten, munitie, mijnen e.a. naar landen die vallen onder een wapenembargo van de Europese Unie, zoals Myanmar en Soedan; * Het gebruik van Duitse componenten in militair materiaal bedoeld voor landen die betrokken zijn in mensenrechtenschendingen, zoals Duitse motoren in militaire voertuigen die in Myanmar terechtkomen; * Een ontsnappingsmogelijkheid in de Italiaanse wet die het mogelijk maakt dat grote hoeveelheden van zogenaamde civiele vuurwapens geëxporteerd worden naar landen waar grove mensenrechtenschendingen plaatsvinden, zoals Colombia, Democratische Republiek Congo en China; * Russische exporten van zware wapens, inclusief gevechtsvliegtuigen, naar staten wiens militairen zich schuldig hebben gemaakt aan schendingen, zoals Ethiopië, Algerije en Oeganda; * Substantiële militaire steun van de VS aan staten die doorlopend de mensenrechten schenden, zoals Pakistan, Nepal en Israël; * Japans export van kleine en lichte wapens naar landen met een slechte staat van dienst op mensenrechtengebied, zoals de Filippijnen; * Het gebrek aan controle op materiaal uit Groot-Brittannië dat gebruikt kan worden voor marteling of mishandeling en het toenemende gebruik van Groot-Brittannië van open vergunningen, waardoor bedrijven vele verzendingen kunnen uitvoeren zonder adequate controle.

De voorbeelden uit het rapport tonen aan waarom een streng en juridisch afdwingbaar Wapenhandelsverdrag heel erg nodig is. Het moet internationaal en juridisch bindend zijn en gebaseerd zijn op internationale wetten, speciaal op mensenrechten- en humanitaire wetgeving . Als deze universele waarden gevolgd worden kunnen levens gered, kan ellende voorkomen en levensonderhoud beschermd worden.

Achtergrond De Control Arms campagne werd in oktober 2003 gelanceerd door Amnesty International, Oxfam International en IANSA. Het doel is om de snelle toename van wapens en wapenmisbruik te verminderen en regeringen ervan te overtuigen een bindend internationaal wapenverdrag te sluiten.

Amnesty International afdeling Nederland