Mantelzorgers teleurgesteld in nota van het kabinet
22.06.2005 / 16:14 / Rubriek: Binnenland / Organisatie: Lot
Nota De mantelzorger in beeld neemt weinig zorgen weg van mantelzorgers en regionale ondersteuningsorganisaties
Bunnik, 22 juni, in de nota De Mantelzorger in beeld geeft het kabinet zijn visie over mantelzorg. LOT/Xzorg, de organisatie van en voor mantelzorgers, zijn blij met deze stap in de goede richting, maar de inhoud van de notitie is tegelijk ook teleurstellend.
LOT/Xzorg verwacht van de overheid een actief beleid om mantelzorgers en vrijwilligerszorg te ondersteunen. De Tweede Kamer, waaronder het CDA met een eigen tien-punten plan, heeft hier nadrukkelijk om gevraagd. Uit de nota blijkt dat de overheid de verantwoordelijkheid bijna geheel bij de gemeenten legt in het kader van de WMO, maar gemeenten krijgen daarbij onvoldoende budget om de bestaande knelpunten op te lossen. Het extra budget waar het kabinet mee schermt (5 miljoen extra in 2006 en 10 miljoen in 2007), staat in schril contrast met de activiteiten die hieruit betaald moeten worden. Bovendien krijgen gemeenten onder de WMO het geld straks ongelabeld, waarbij het dus maar de vraag is of en hoeveel er daadwerkelijk veel werk gemaakt zal worden van mantelzorgondersteuning en vrijwilligerszorg. LOT/Xzorg zal daarom blijven pleiten voor meer budget en wettelijke verplichtingen voor gemeenten om een basispakket aan ondersteuning en respijt voor mantelzorgers te bieden en wachtlijsten voor vrijwilligerszorg te bestrijden. De eerder uitgebrachte notitie Barsten of Beleid van LOT/Xzorg vormt het uitgangspunt.
De nota De mantelzorger in beeld heeft ook positieve kanten. Zo is het belangrijk dat het kabinet het wezenlijke belang van mantelzorg onderkent. Bovendien vindt het kabinet dat mantelzorg niet afdwingbaar mag zijn en dat mantelzorgers bij de indicatiestelling moeten worden betrokken. Dit betekent dat mensen in principe een keus hebben om te zorgen en als ze dit niet kunnen of willen, de zorg via de AWBZ geïndiceerd moet worden. LOT/Xzorg onderschrijft dit uitgangspunt. De uitvoeringspraktijk is dat er onder de titel gebruikelijk zorg vaak zeer veel wordt gevraagd van mantelzorgers, voor men een indicatie krijgt. En van het betrekken van mantelzorgers bij de indicatiestelling is nu nog niet of nauwelijks sprake.
De toenemende druk op de mantelzorg zorgt voor toenemende problemen voor individuele mantelzorgers. De nota doet bijvoorbeeld geen uitspraken over de minimale eisen van respijtzorg (zoals de beschikbaarheid van 24 uur opvang) en over financiële ondersteuning aan mantelzorgers met een laag inkomen (is verantwoordelijkheid van elke individuele gemeente zegt het kabinet). Daarbij wordt de huidige opgebouwde infrastructuur van Steunpunten Mantelzorg, en intensive vrijwilligerszorg vanuit Vrijwillige Thuishulp en Buddyzorg onder de WMO niet gewaarborgd, terwijl deze juist van belang is om de versterking van de mantelzorg en vrijwilligerszorg te realiseren. Er bestaan momenteel wachtlijsten voor bemiddeling van vrijwilligers, die één - op- één gekoppeld worden aan gehandicapte of chronisch ziekte mensen, om hun participatiemogelijkheden te bevorderen en daarbij de druk op de mantelzorg vaak ook een stukje verlichten. Om deze wachtlijsten op te lossen, is alleen al een bedrag van 11 miljoen euro nodig. Het kabinet wil ook meer aandacht voor specifieke doelgroepen als allochtone mantelzorgers, jongeren en mantelzorgers die zorgen voor iemand met psychiatrische problemen. LOT/Xzorg werken graag mee aan de uitvoering.