Persbericht van de Universiteit Utrecht
Faculteit Sociale Wetenschappen
15 juni 2005
Oratie en symposium over opvoeding, onderwijs en democratie
Democratisch gedrag moet je leren
Democratisch gedrag is niet aangeboren en heeft daarom structureel onderhoud nodig. Dat is de belangrijkste stelling in de oratie van prof.dr. Micha de Winter op 20 juni 2005, ter aanvaarding van de Langeveld leerstoel. De Winter ziet een belangrijke taak weggelegd voor opvoeding, onderwijs en jeugdbeleid. Naar aanleiding van de oratie organiseert de universiteit, samen het Forum voor Democratische Ontwikkeling en de Raad voor Maatschappelijke Ontwikkeling, voorafgaand aan de oratie een symposium met als titel 'THE DEMOCRATIC WAY OF LIFE Een symposium over opvoeding, onderwijs en democratie'.
Oratie
'Hoe je je hebt te gedragen in een democratie, weet niet iedereen. Kinderen moeten van hun ouders en op school leren wat democratisch gedrag inhoudt. En dat is te belangrijk om over te laten aan de vrijheid van onderwijs', aldus De Winter.
Tijdens zijn oratie 'Democratieopvoeding versus de code van de straat' gaat hij in op de tegenstrijdige verwachtingen waar grote groepen kinderen, jongeren en hun opvoeders mee worden geconfronteerd als het om democratisch burgerschap gaat. In een democratie moet je bijvoorbeeld leren om anderen te respecteren door rekening met ze te houden en te accepteren dat er grote verschillen zijn. Het type respect dat kinderen op straat en soms ook thuis leren staat daar haaks op: wie teveel rekening houdt met anderen getuigt van zwakheid en verspeelt juist zijn respect. Wie zulk gedrag wil veranderen komt er niet met zedenpreken over het belang van de democratie. De omgeving waarin jeugdigen opgroeien moet hen concreet laten zien dat er met democratie ook daadwerkelijk iets te winnen valt. Scholen bijvoorbeeld moeten daartoe centra voor democratieontwikkeling worden, waar leerlingen van jongs af aan de benodigde kennis, houdingen en vaardigheden leren toepassen, binnen én buiten de school. Ouderbetrokkenheid is daarbij een must. Jeugdbeleid moet pedagogische contexten scheppen waarin democratische waarden zoals verantwoordelijkheid, initiatief, tolerantie en solidariteit in de praktijk kunnen worden geoefend en hun praktische nut kunnen bewijzen.
Symposium
Moeten scholen hun leerlingen verplicht opvoeden tot democratische burgers? Of moet de politiek een lichtend voorbeeld zijn voor ons democratisch bewustzijn? Zijn mensen nog wel bereid zich in te zetten voor de ander, of gaan we naar een ieder-voor-zich-samenleving? Hoe erg is het eigenlijk gesteld met de crisis in de democratie?
Tijdens het symposium staat de vraag centraal wat onderwijs, opvoeding en democratie met elkaar te maken hebben. Dit gebeurt door academische inzichten te verbinden met praktische handelingsperspectieven. Na de lezingen en een column vindt onder leiding van journaliste Clairy Polak een debat plaats met vertegenwoordigers uit de landelijke politiek, het lokale bestuur, het onderwijsveld en het buurtwerk.
Aan het symposium werken mee: prof. dr. Gert Biesta (University of Exeter), prof.dr. Wijnand Mijnhardt (Universiteit Utrecht) prof.dr. Wilma Vollebergh (Universiteit Leiden), Sadik Harchaoui (FORUM) Femke Halsema (GroenLinks), Jetta Klijnsma (wethouder Den Haag), André Rouvoet (ChristenUnie), Caroline Verhoeff (Basisschool OBS Overvecht) en Alex Voets (Stichting de Wijkalliantie).
Meer informatie
Maandag 20 juni 2005
Academiegebouw, Domplein 29, Utrecht
12.00-18.00 uur: Symposium 'THE DEMOCRATIC WAY OF LIFE', met om
16.15 uur: Oratie prof.dr. Micha de Winter (Langeveld leerstoel), 'Democratieopvoeding versus de code van de straat'
Vertegenwoordigers van de pers zijn van harte uitgenodigd hierbij aanwezig te zijn.
Voor meer informatie over het symposium kunt u terecht op
De tekst van de oratie is vanaf maandagochtend 20 juni onder embargo verkrijgbaar bij Perscommunicatie Universiteit Utrecht, (030) 253 9300,
Universiteit van Utrecht