17.06.2005
D. Oosterhoff
aula
VU medisch centrum
13:45
Adenoviral gene therapy combined with ( selective) chemotherapy for the treatment of cancer
Promotor: prof.dr. H.M. Pinedo
Gentherapie kan effectiviteit chemokuren verbeteren
Met behulp van genetisch aangepaste verkoudheidsvirussen kunnen tumorcellen worden aangezet tot het produceren van een specifiek eiwit, dat de chemokuur effectiever en minder belastend maakt. Deze adenovirale gentherapie, gecombineerd met selectieve chemotherapie, kan volgens Dinja Oosterhoff veelbelovend zijn voor de behandeling van een bepaalde vorm van darmkanker.
Colorectale kanker wordt voornamelijk behandeld met chemotherapie (cytostatica). Het giftige cytostaticum tast echter ook gezond weefsel aan waardoor de maximale dosis die toegediend kan worden, beperkt is. Een oplossing is het toedienen van een niet-toxische prodrug, in plaats van het giftige cytostaticum. Pas als een enzym deze prodrug in het lichaam omzet, wordt het een actief cytostaticum. Als dit enzym alleen aanwezig is in de tumor, zal de prodrug alleen daar worden geactiveerd; lokaal ontstaat dan een hoge dosis van het cytostaticum. Oosterhoff deed onderzoek naar zo'n prodrug, het zogeheten CPT-11, dat gebruikt wordt voor de behandeling van colorectale kanker.
Het enzym carboxylesterase kan CPT-11 omzetten in het actieve cytostaticum SN-38. Deze omzetting vindt in patiënten erg inefficiënt plaats. Oosterhoff laat zien hoe tumorcellen kunnen worden aangezet tot extra synthese van carboxylesterase. Dat gebeurt door DNA dat codeert voor carboxylesterase in tumorcellen in te brengen, met behulp van speciale adenovirussen (onschuldige verkoudheidsvirussen die zich niet kunnen repliceren).
De tumorcellen produceerden hierdoor carboxylesterase; toediening van prodrug CPT-11 resulteerde vervolgens in verhoogde anti-tumor effectiviteit. Het effect was zelfs nog te vergroten door secretoire vormen van carboxylesterase te gebruiken (die kunnen door een tumor verspreiden), of adenovirussen die zich alleen in tumorcellen kunnen vermenigvuldigen.
Voor meer informatie over activiteiten aan de VU:
dienst Communicatie, afdeling wetenschapsvoorlichting:
T 020 59 85666
E
Voor meer informatie over VUmc:
T 020 44 43444
E
Vrije Universiteit Amsterdam