Tweede tussenrapportage SHO-actie
'Help slachtoffers aardbeving Azië'
juni 2005
Van opbrengst
naar opbouw
Giro 555
S A M E N W E R K E N D E
H U L P O R G A N I S AT I E S
Den Haag
Hoe?
Kijk op www.giro555.nl
Actie Aardbeving Azië
Uw geld
wordt goed besteed
SAMENWERKENDE HULPORGANISATIES: ARTSEN ZONDER GRENZEN, KERKINACTIE, MENSEN IN NOOD/CORDAID,
NEDERLANDSE RODE KRUIS, NOVIB, STICHTING VLUCHTELING, TEARFUND, TERRE DES HOMMES, UNICEF NEDERLAND
5
555
Giro
Inhoudsopgave
1.Voorwoord 1
1. Inleiding 2
2. De ramp 3
3. De hulp 4
3.1 Samenwerkende Hulporganisaties
3.2 Inkomsten en verdeling 6
3.3 Committeringen, overmakingen en bestedingen 7
3.4 De geografische spreiding van de hulpverlening 9
3.5 Gedragscode 9
3.6 Samenwerking in het rampgebied 10
3.7 Overzicht van de hulpverlening per land 10
Sri Lanka 10
Indonesië 12
India 14
Somalië 16
Thailand 16
Myanmar 17
3.8 Lessen en aanbevelingen 17
Bijlage 1 Financieel overzicht 18
Bijlage 2 Geconsolideerd schema van resultaten en doelgroepen per land en organisatie 20
Bijlage 3 Overzicht uitvoerende (lokale) organisaties 34
Bijlage 4 SHO-lidorganisaties: profielen 38
Bijlage 5 Gastorganisaties: profielen 39
Bijlage 6 Contactpersonen 'Actie Aardbeving Azië' 40
Bijlage 7 Samenwerkende Hulporganisaties en gastorganisaties 41
555
Giro
o
Voorwoord
Wie de beelden van de tsunami terugziet, is telkens opnieuw onder de indruk van het natuurgeweld en de
sporen die de vloedgolven hebben achtergelaten in de landen rond de Indische Oceaan. Soms schrijven
we Tsunami met een hoofdletter en dan bedoelen we die ramp van tweede kerstdag 2004. De gevolgen
waren en zijn nog steeds verstrekkend. Volgens de Verenigde Naties werden zo'n vijf miljoen mensen
direct of indirect in hun bestaanszekerheid bedreigd. De verwerking van de materiële en geestelijke
schade zal nog jaren duren.
De lokale partnerorganisaties van de Samenwerkende Hulporganisaties (SHO) hebben zich vanaf het
eerste moment ingespannen om de nood te verlichten. Door de enorme omvang van de ramp en de
hartverwarmende hoge opbrengst van de nationale actie móet en kán er veel werk verzet worden.
De termijn waarbinnen SHO-lidorganisaties en gastorganisaties hun inkomsten uit giro 555 mogen
besteden, is verruimd van twee tot drie jaar. Voor dat extra derde jaar moeten de uitgaven wel voor het
einde van het tweede jaar gepland zijn. Deze verlenging van de bestedingstermijn houdt verband met de
omvang van de ramp, de complexiteit van de hulpverleningssituatie en de omvang van de financiële
middelen wereldwijd.
De particuliere gevers en de media hebben grote belangstelling voor de resultaten van de hulpverlening
door de SHO. De geefbereidheid was enorm. Inmiddels is er 205 miljoen euro binnengekomen op giro
555. De leden en gastorganisaties zijn zich er dan ook terdege van bewust dat het geld van giro 555 op
efficiënte en effectieve wijze moet worden uitgegeven. De tussenrapportages, zowel deze samenvatting
als individuele rapportages van de hulporganisaties, verschaffen die openheid. De Samenwerkende
Hulporganisaties hebben, gezien de omvang van de ramp en de opbrengst, besloten voor deze actie een
commissie van Toezicht in te stellen. De eindverantwoordelijkheid voor de hulpverlening ligt bij de
afzonderlijke deelnemende organisaties aan de 'Actie Aardbeving Azië'. Hun namen en profielen zijn
opgenomen in bijlage 4 en 5.
In onze westerse, maar ook steeds meer in de oosterse samenleving vliegt de tijd. De tsunami ramp lijkt
al weer ver achter ons te liggen. Er zijn nieuwe rampen, er is nieuwe actualiteit en we vergeten de
moeizame strijd van honderdduizenden mensen in Somalië, Sri Lanka, India, Indonesië, Mayanmar en
Thailand. De SHO-leden maken met de steun van de Nederlandse bevolking het mogelijk dat mensen hun
eigen ontwikkeling weer oppakken. De wederopbouw na de tsunami is geen weg met louter 'succes
stories', maar wel één die mensen weerbaar maakt om aan een nieuwe toekomst te bouwen.
Bert Boer
Voorzitter Samenwerkende Hulporganisaties (SHO)
1
Giro
5
555
1. Inleiding
In deze tweede tussenrapportage - de eerste verscheen 28 februari 2005 - leggen de SHO verantwoording
af over de giften die zij tussen 26 december 2004 en 30 april 2005 ontvingen op giro 555. In 2005
verschijnen nog twee tussenrapportages en ook in 2006 zal de SHO inzicht geven in de voortgang van de
hulpverlening.
Artsen zonder Grenzen, vaste deelnemer in de SHO, heeft afgezien van haar deel van de opbrengst van
giro 555. De organisatie is in het getroffen gebied actief, maar kan deze hulp bekostigen met financiële
middelen geschonken door de eigen achterban. Een overzicht van de activiteiten van Artsen zonder
Grenzen vindt u op www.artsenzondergrenzen.nl. Ook andere hulporganisaties zetten eigen middelen in
voor hulpverlening in Zuidoost-Azië. Deze activiteiten worden in de SHO tussenrapportages niet vermeld.
Het Nederlandse publiek heeft ruim ¤ 200 miljoen geschonken aan giro 555. Met de bijdrage van
¤ 5 miljoen van de minister van Ontwikkelingssamenwerking is in totaal ruim ¤ 205 miljoen (inclusief
rentebaten) beschikbaar voor de SHO en gastorganisaties voor hulpverlening aan de slachtoffers. Hoewel
de 'Actie Aardbeving Azië' is afgesloten, maken particulieren zo nu en dan nog geld over. Het SHO-geld
wordt in principe uitsluitend besteed aan de slachtoffers van de tsunami, omdat het geld daarvoor hard
nodig is.
Over de besteding van de ¤ 5 miljoen van de minister wordt apart aan het Ministerie gerapporteerd.
Het gaat hier om noodhulp die grotendeels reeds is aangeboord.
Op 30 april was ¤ 86 miljoen toegezegd aan noodhulp- en wederopbouwprojecten. Daarvan hadden
de SHO-leden en gastorganisaties ¤ 47 miljoen overgemaakt aan projecten van lokale uitvoerende
organisaties.
Dit rapport is gebaseerd op deelrapportages van alle zeventien Nederlandse organisaties, die rechtstreeks
geld hebben ontvangen van giro 555. In de deelrapportages is op voorgeschreven wijze kwantitatieve en
kwalitatieve informatie geleverd over de committeringen, overmakingen en geschatte bestedingen, de
bereikte doelgroepen, de sectoren en de landen. De deelrapportages staan op de website van de SHO- en
gastorganisaties. Deze werkwijze is nieuw en werd niet toegepast bij de eerste rapportage in februari. In
die rapportage ontbrak nog een onderscheid tussen committeringen enerzijds en resultaten anderzijds.
Voor deze rapportage hebben de SHO-organisaties en de gastorganisaties gebruik gemaakt van de
rapportages die zij uit het veld van hun lokale partnerorganisaties ontvangen. De uitvoerende lokale
organisatie legt periodiek verantwoording af over het verloop van de projecten. Deze praktijk heeft tot
gevolg dat niet van alle lopende en soms al uitgevoerde projecten rapportages binnen zijn.
2
Giro
o
555
2. De ramp
Ruim vijf maanden geleden, op 26 december tweede kerstdag, beukten verwoestende golven van een
tsunami hard op de kusten van Zuidoost-Azië en Somalië. Er gingen twee aardbevingen, waarvan één
zeer krachtig, aan vooraf. De ravage was onvoorstelbaar. Het dodental is geschat op meer dan 176.000,
zo'n 50.000 mensen zijn nog vermist en meer dan een miljoen mensen zijn ontheemd.
Figuur 1: Reikwijdte van de tsunami.
Bron: OCHA ReliefWeb, 25 mei 2005.
Tabel 1: Geschat aantal slachtoffers van de tsunami (exclusief buitenlandse toeristen).
Landen Doden Vermisten Ontheemden
Sri Lanka 31.147 4.115 519.063
Indonesië 128.645 37.063 532.898
India 10.749 5.640 647.599
Malediven 82 26 21.663
Thailand 5.395 2.845
Somalië 150 5.000
Myanmar 64 3.460
Totaal 176.303 49.695 1.729.683
Bron: ReliefWeb (6 mei 2005) en 'National Coalition Government of the Union of Burma' (10 mei 2005).
3
5
555
Giro
3. De hulp
Wereldwijd zijn direct na de ramp grootschalige acties opgezet en werd direct begonnen met de eerste
hulpverlening in het rampgebied zowel door internationale als lokale organisaties. De plaatselijke bevolking
liet zich ook niet onbetuigt en redde zoals zo vaak bij rampen veel mensenlevens. In de eerste paar
maanden na de ramp is veel noodhulp verstrekt, gericht op het redden van levens en het voorkomen van
epidemieën. Inmiddels is in de meeste getroffen gebieden de acute noodhulpfase achter de rug en is de
wederopbouw van start gegaan.
3.1 De Samenwerkende Hulporganisaties
In Nederland werken sinds 1989 negen organisaties samen als de Samenwerkende Hulporganisaties
(SHO) om landelijk fondsen te werven voor van slachtoffers van grote rampen. Het bijeengebrachte SHOgeld
wordt aan de individuele SHO-leden toebedeeld op basis van een verdeelsleutel. Deze sleutel wordt
bepaald aan de hand van de omvang van de reguliere noodhulpprogramma's van de leden en het draagvlak
van dat lid in Nederland.
Negen gastorganisaties delen mee in de verdeling van de opbrengst van de tsunami actie. En via acht
vaste lidorganisaties zijn tot nu toe 39 Nederlandse project partner-organisaties (zie tabel 2) gesteund die
projecten uitvoeren in het rampgebied. Dat brengt het totaal van Nederlandse hulporganisaties die geld
van giro 555 besteden op 56.
Ieder van de SHO-leden verleent hulp door het financieren van projecten die hun lokale partnerorganisaties
in het rampgebied uitvoeren. In sommige gevallen lopen de bijdragen via een internationale koepel.
De uitvoerende organisaties zijn vermeld in bijlage 3. Zij rapporteren regelmatig aan de SHO-leden over
de voortgang van hun werkzaamheden.
Figuur 2: Hulporganisaties in getroffen landen.
4
Indonesië
Kerkinactie
Mensen in Nood/Cordaid
Nederlandse Rode Kruis
NOVIB
Stichting Vluchteling
Terre des Hommes
Unicef
Habitat for Humanity
Hivos
Save the Children
SOS-Kinderdorpen
TNT/WFP
World Vision
Sri Lanka
Kerkinactie
Mensen in Nood/Cordaid
NOVIB
Stichting Vluchteling
TEAR fund
Terre des Hommes
Unicef
CARE Nederland
Habitat for Humanity
Hivos
Plan Nederland
World Vision
ZOA Vluchtelingenzorg
India
Kerkinactie
NOVIB
TEAR fund
Terre des Hommes
Unicef
Habitat for Humanity
Hivos
Somalië
Kerkinactie
NOVIB
Thailand
Kerkinactie
NOVIB
Terre des Hommes
Myanmar
NOVIB
555
Giro
Tabel 2. Gefinancierde Nederlandse project partnerorganisaties.
SHO-lidorganisatie & gastorganisatie Nederlandse project partners
Mensen in Nood/Cordaid Boot voor Boot
Actie voor Zuster Madeleine
Stichting Nedsom
VSO medische assistenten
St. Waterhelp aqua4all
Centrum geweldloze com
St. World Partners
Stichting Kerala
SVHO
Melania
Unie van Soroptimisten
Lions werkgroep Indonesië
Rotary Amsterdam
Lions Naarden Bussum
SUM
Waste
Miva
KNCV Tuberculose
Stichting Motherhood
Kerkinactie YMCA
ADRA
Woord en Daad
Dorcas Hulp Nederland
Leger des Heils
Stichting Howu-Howu
Stichting Lampuuk Atjeh
Stichting Redt een kind
Nederlandse Rode Kruis KNVC Tuberculose
Stichting Howu-Howu
Novib Chance4all
Hivos
FNV Monidaal
Liliane Fonds
Pintu Aceh
Schone Kleren Kampagne
Stichting Anak Asuh Batam
TEAR fund ZOA Vluchtelingenzorg
Plan Nederland Centre for Public Mental Health (CPMH) van de Faculteit van
Psychiatrie en Neuropsychiatrie van de Universiteit Maasticht
Health Net International (HNI)/Transcultural Psychosocial
Organisation (TPO)
5
o
Giro
555
3.2 Inkomsten en verdeling
De opbrengst van giro 555 actie is per 30 april 2005 ruim ¤ 196 miljoen. De minister van Ontwikkelingssamenwerking
heeft daarbovenop nog eens ¤ 5 miljoen toegekend. In deze rapportage zal dit bedrag
buiten beschouwing worden gelaten, omdat de SHO hier apart en op een ander tijdstip over moeten
rapporteren aan het Ministerie. In deze rapportage wordt alleen verantwoording afgelegd over donaties
van het Nederlandse publiek.
Van de inkomsten is 10% gereserveerd voor projectvoorstellen van gastdeelnemers. Het uiteindelijke
percentage dat daadwerkelijk aan de gastdeelnemers wordt gegeven, is afhankelijk van het aantal
projectvoorstellen dat is ingediend en de goedkeuring hiervan.
De donaties die op giro 555 zijn binnengekomen, zijn aan de hand van een verdeelsleutel naar de
lidorganisaties en gastorganisaties overgemaakt (tabel 4). Dit wordt in termijnen gedaan. In totaal is nu
¤ 187.100.523 aan de organisaties overgemaakt. Op dit moment staat er nog een bedrag van ¤ 6.052.347
op giro 555
Bij het opzetten van iedere actie worden er actie- en administratiekosten gemaakt. De kosten konden erg
laag gehouden worden dankzij pro deo medewerking of medewerking tegen zeer gereduceerd tarief van
grote bedrijven en instanties tijdens het voeren van de actie. De actiekosten bedragen tot nu toe
¤ 1.476.825 van het totaal aan inkomsten. De kosten in deze post zullen veranderen omdat de SHO kosten
zal moeten maken om de gevers via rapportages als deze inzicht te geven in de besteding van de gelden.
Naast de actiekosten is er een rubriek van kosten die gemaakt worden ten behoeve van de monitoring
van de uitvoering en voor de coördinatie van de hulpverlening door de organisaties vanuit Nederland.
Volgens afspraak binnen de SHO1 mogen die kosten per organisatie niet meer dan 6% bedragen van de
ontvangen SHO-gelden. Alle kosten die in de getroffen gebieden gemaakt worden voor de uitvoering en
coördinatie van de hulp vallen onder de rubriek programmakosten.
Tabel 3: Staat van baten en lasten van de 'Nationale actie voor Azië' t/m april 2005. ¤
Baten uit eigen fondsenwerving opbrengsten uit publieksdonaties 196.639.989
Kosten eigen fondsenwerving actie- en administratiekosten 3.600.000
% van baten eigen fondsenwerving 1,83%
Beschikbaar uit fondsenwerving 193.039.989
Subsidies van overheden en anderen Ministerie van Buitenlandse Zaken 5.000.000
Rentebaten 112.881
Overige baten en lasten -
Totaal beschikbaar voor verdeling 198.152.870
Verdelingen t/m april 2005 overgemaakt inzake opbrengsten uit publieksdonaties 187.100.523
overgemaakt inzake donatie Ministerie van Buitenlandse Zaken 5.000.000
Totaal overgemaakt 192.100.523
Nog beschikbaar voor verdeling 6.052.347
NB. De post 'actie- en administratiekosten' bestaat voor een bedrag van ¤ 1.476.825 uit daadwerkelijk betaalde kosten.
Het resterende bedrag betreft een schatting voor nog te verwachten kosten.
De verdeling zoals die gehanteerd is voor de inkomsten van giro 555 voor de hulpverlening aan tsunami slachtoffers is
hieronder in tabel 4 weergegeven.
5
6
1 De SHO hebben een Financieel Reglement opgesteld waarin exact wordt afgebakend welke kosten als AKV mogen
worden beschouwd. Dat reglement sluit aan bij bestaande afspraken van de Medefinancieringsorganisaties en het
Ministerie van Buitenlandse Zaken en bij bestaande verslagleggingsregels voor fondsenwervende instellingen. Het
Financieel Reglement is op te vragen bij de SHO en ook op te vinden op www.giro555.nl.
o
555
Giro
Tabel 4:Verdeling van de inkomsten van giro 555 per 30 april 2005 (in ¤).
Organisatie % Azie-actie SHO inkomsten (exclusief
2005* bijdrage Buitenlandse Zaken)
SHO-lidorganisatie Artsen zonder Grenzen 0,0 0
Mensen in Nood/Cordaid 18,6 35.580.800
Nederlandse Rode Kruis 14,9 28.495.242
Kerkinactie 14,2 27.063.382
UNICEF 12,2 23.110.696
Novib 10,3 19.690.789
Stichting Vluchteling 8,2 15.736.999
Terre des Hommes 6,4 12.242.243
TEAR fund 5,2 9.969.372
Subtotaal 90,0 171.889.523
Gastdeelnemers Hivos 3.000.000
Habitat for Humanity 3.000.000
Plan Nederland 2.250.000
ZOA Vluchtenlingenzorg 2.000.000
Save the Children 1.750.000
CARE Nederland 1.236.000
SOS Kinderdorpen 1.000.000
TPG Post/ World Food Programme 500.000
World Vision Nederland 475.000
Subtotaal 10,0 15.211.000
Totaal 100,0 187.100.522
* Dit percentage wijkt marginaal af van de verdeling Azië-actie 2004
als gevolg van de jaarlijkse berekening van de SHO-verdeelsleutel.
3.3. Committeringen, overmakingen en bestedingen
De SHO-lidorganisaties en gastorganisaties doen op verschillende niveaus uitgaven met de SHO gelden.
Er wordt derhalve ook op diverse niveaus verantwoording afgelegd over de deze uitgaven.
De specifieke werkwijze van de organisaties ligt hieraan ten grondslag. De organisaties werken veelal met
partnerorganisaties. De partnerorganisaties dienen projectvoorstellen in bij de Nederlandse organisaties
voor financiering met SHO-fondsen. Bij goedkeuring van deze projectvoorstellen gaat de betrokken
organisatie een committering aan voor financiering van het voorstel voor een bepaald bedrag. Dit bedrag
wordt al dan niet in tranches overgemaakt naar de rekening van de betrokken partnerorganisatie. De
partnerorganisatie besteedt de overgemaakte financiële middelen vervolgens overeenkomstig het budget
in het goedgekeurde projectvoorstel.
Een aantal SHO-lidorganisaties en gastdeelnemers heeft in hun werkwijze nog een extra schakel. Ze
maken deel uit van een internationale koepelorganisatie. Dit is het geval voor onder andere Unicef en
Nederlandse Rode Kruis. Deze organisaties doen hun committeringen niet op projectbasis, maar dragen
bij aan een groter, overkoepelend programma waaraan de internationale koepel zich heeft gecommitteerd.
De Nederlandse takken van de internationale koepels doen hun overmaking naar het hoofdkantoor
van de internationale koepel. Het hoofdkantoor sluist de fondsen vervolgens weer door naar de veldkantoren
en/of de lokale partnerorganisaties die het op hun beurt uitgeven om ter plekke hulpverleningsactiviteiten
te implementeren.
7
555
5
Giro
8
In deze tussenrapportage wordt verantwoording afgelegd over de eerste twee niveaus van lasten: de
committeringen enerzijds en de overgemaakte bedragen anderzijds. Wat daadwerkelijk ter plekke in de
getroffen gebieden is besteed, kan nog niet op de cent nauwkeurig worden weergegeven. Daar waar in
het vervolg van de tekst gesproken wordt over bestedingen betreft dit derhalve schattingen van daadwerkelijk
aan direct hulp bestede bedragen. Veel organisaties hebben nog geen (volledige) rapportages
van de uitvoerende organisaties in het veld binnen met daarin een verantwoording van de precieze
bestedingen. In de volgende tussenrapportage zullen de feitelijke bestedingen wel worden weergegeven.
In tabel 5 zijn de lasten op verschillende niveaus weergegeven. Op basis van committeringen bedragen
de lasten ¤ 86.128.406. Van de totale SHO gelden is 46 procent gecommitteerd c.q. besteed door de
organisaties zelf aan diverse noodhulp- en wederopbouwactiviteiten. In het kader van deze committeringen
en bestedingen door de organisaties zelf, is inmiddels ¤ 47.757.580 overgemaakt aan de uitvoerende
organisaties ter plaatse c.q. de internationale koepels dan wel betaald door de organisaties zelf. Het
verschil tussen wat gecommitteerd is en wat is overgemaakt kan verklaard worden uit onder andere het
feit dat committeringen zijn gedaan voor de financiering van bepaalde activiteiten, welke nog niet van
start zijn gegaan. Het gaat hier vooral om committeringen voor wederopbouwactiviteiten. Daarnaast
wordt soms in tranches overgemaakt in overeenstemming met het bestedingsritme ter plaatse. Er is door
de SHO-lidorganisaties en gastorganisaties 25 procent van de ontvangen SHO bijdragen overgemaakt.
Voor zover mogelijk heeft een gedeelte van de organisaties geschat dat sinds 26 december tot 30 april
ruim ¤ 27 miljoen (15%) daadwerkelijk in de getroffen gebieden is besteed.
De SHO-lidorganisaties en gastdeelnemers hebben maximaal drie jaar de tijd om het geld uit te geven in
de door de tsunami getroffen gebieden. Dit is een reële planning aangezien er nu een kwart is besteed en
uitgaven in de wederopbouw vaak hoog zijn. De reconstructie van infrastructuur en sociale voorzieningen
als scholen en ziekenhuizen is kostbaar.
Tabel 5: Financiële stand van zaken SHO-lidorganisaties en gastdeelnemers tot en met 30 april 2005.
Organisatie SHO-inkomsten Rentebaten Lasten op Committerings- Lasten op Beschikbare
basis van ruimte basis van liquiditeitscommitteringen
overmakingen ruimte
(incl. AKV) (incl. AKV)
SHO-lidorganisatie
Mensen in Nood/Cordaid 35.580.800 102.209 6.483.338 29.199.671 4.724.902 30.958.107
Nederlandse Rode Kruis 28.495.242 76.000 10.292.553 18.278.689 6.750.000 21.821.242
Kerkinactie 27.063.382 80.600 11.211.702 15.932.280 8.278.746 18.865.236
UNICEF 23.110.696 15.241.166 7.869.530 14.476.696 8.634.000
NOVIB 19.690.789 19.447 6.824.589 12.885.647 3.156.232 16.554.004
Stichting Vluchteling 15.736.999 3.207.707 12.529.291 2.052.773 13.684.226
Terre des Hommes 12.242.243 65.159 12.931.271 623.869- 3.164.853 9.142.549
TEAR fund 9.969.371 49.985 5.467.245 4.552.122 2.309.343 7.710.013
Gastdeelnemers
Hivos 3.000.000 940 2.255.319 745.621 795.000 2.205.940
Habitat for Humanity 3.000.000 3.000.000 4.604 2.995.396
Plan Nederland 2.250.000 7.000 2.250.000 7.000 362.098 1.894.902
ZOA Vluchtelingenzorg 2.000.000 2.000.000 2.000.000
Save the Children 1.750.000 5.625 1.750.000 5.625 12.028 1.743.597
CARE Nederland 1.236.000 1.236.000 711.089 524.911
SOS Kinderdorpen 1.000.000 1.000.000 1.000.000
TPG Post/ WFP 500.000 500.000 500.000
World Vision Nederland 475.000 477.515 2.515- 459.216 15.784
Totaal 187.100.523 406.965 86.128.406 101.379.081 47.757.580 139.749.907
NB: Een zeer geringe afwijking in de verdeelde gelden ten opzichte van de verdeelsleutel 'Azië-actie 2005'
zoals genoemd in de tabel, is mogelijk, omdat er voor 2004 en 2005 een andere verdeelsleutel is gebruikt.
555
Giro
In de eerste paar maanden na een ramp wordt noodhulp verleend. Dit type hulp wordt met grote spoed
verleend en is gebaseerd op een snelle, beperkte analyse van de situatie en de hulpbehoefte. Daarna
wordt eerst een grondig onderzoek gedaan voordat daadwerkelijk de wederopbouwfase wordt begonnen.
Het opstarten van de wederopbouwactiviteiten neemt meer tijd in beslag. Er is veel overleg met de
overheid nodig over toewijzing van grond en vergunningen.
In de eerste vier maanden de overmakingen en bestedingen met name gedaan zijn voor noodhulp. De
noodhulpfase is in veel gevallen nog maar net afgerond. Geschat wordt dat in totaal een bedrag van ruim
¤ 17 miljoen besteed is aan noodhulp. Aan wederopbouw is een geschat bedrag van ¤ 10 miljoen
besteed. De uitgaven in de wederopbouw zijn nu nog beperkt. Veel projecten voor wederopbouw zijn net
van start gegaan of zijn nog in voorbereiding. Dit geldt in het bijzonder voor organisaties die zich met
huisvesting (Habitat for Humanity, SOS Kinderdorpen en ZOA Vluchtelingenzorg) bezig houden. In deze
sector, is tot nu toe weinig uitgegeven. Er zijn verschillende factoren van invloed die het proces vertragen.
Deze factoren komen verderop in dit hoofdstuk aan de orde.
3.4 De geografische spreiding van de hulpverlening
Het grootste deel van de opbrengst van de giro 555 actie gaat naar Sri Lanka en Indonesië is de tweede
grootste ontvanger van SHO-geld. In India is de bijdrage minder hoog. De Indiase overheid heeft aangegeven
dat zij een groot deel van de gevolgen van de ramp zelf kan opvangen. De bijdragen in Thailand,
Myanmar en Somalië zijn klein. Het aantal slachtoffers en de schade in Myanmar en Somalië waren beperkt.
Thailand is een relatief welvarend land, dat de gevolgen van de ramp grotendeels zelf kan opvangen.
Figuur 3: Bestedingen op basis van schattingen uitgesplitst naar land (in %).
De gegevens van UNICEF, Habitat for Humanity en SOS-Kinderdorpen ontbreken in Figuur 3. Toch geeft
de figuur een goed beeld van de geografische spreiding van de bestedingen. UNICEF beschikt op dit
moment alleen over informatie van de totale uitgaven van UNICEF International. Daarbij ligt de nadruk op
Indonesië en Sri Lanka. ZOA Vluchtelingenzorg is alleen actief in Sri Lanka; SOS-Kinderdorpen besteedt
de SHO-gelden in Indonesië en Habitat for Humanity in Indonesië, India en Sri Lanka.
De SHO-organisaties zijn actief in een groot deel van het gehele getroffen gebied. Echter, de activiteiten
worden naast de SHO inkomsten ook uit andere bronnen gefinancierd. Voor nadere informatie wordt
verwezen naar de websites van de individuele organisaties.
3.5 Gedragscode
De hulp van de SHO moet voldoen aan de richtlijnen van de 'Code of Conduct for the International Red
Cross and Red Crescent Movement and NGO's in Disaster Relief'. Dit betekent onder meer dat:
- de prioriteiten in hulpverlening gebaseerd moeten zijn op kerkelijke behoeften,
- de hulp moet bouwen op lokale capaciteit en moet leiden tot vertserking van lokale capaciteit,
- de hulp onpartijdig en zonder onderscheids des persoons moet zijn,
9
o
* Sri lanka 45%
* Indonesië 43%
* India 10%
* Thailand
* Myanmar 2%
* Somalië
Indonesië
India Sri Lanka
}
5
555
Giro
- de hulp moet in het culturele patroon van het land passen.
De met SHO-middelen gefinancierde projecten worden gekenmerkt door een hoge mate van betrokkenheid
van de getroffenen. In samenwerking en overleg met de doelgroep worden behoeften in kaart
gebracht, prioriteiten vastgesteld en een actieplan gemaakt.
3.6 Samenwerking in het rampgebied
Direct vanaf het begin hebben lokale partnerorganisaties samengewerkt met de regeringen en lokale autoriteiten.
In het veld is de coördinatie in handen van de lokale overheid. Als een organisatie zich wil inzetten in
het getroffen gebied, dient dit eerst aangemeld te worden bij de betreffende autoriteiten. Een land kan voor
de coördinatie de hulp inroepen van de Verenigde Naties. De Humanitaire organisatie OCHA (= 'United
Nations Office for Coordination of Humanitarian Affairs') zet zich in Indonesië, Somalië en in beperkte mate
in Sri Lanka in om de humanitaire hulp te coördineren. Hoewel door alle organisaties samenwerking
gezocht is met bovengenoemde instanties wordt toch de coördinatie ter plekke als problematisch ervaren.
3.7 Overzicht van de hulpverlening per land
Sri Lanka
Hulpverlening
In Sri Lanka is het overgrote deel van de kustgebieden getroffen door de tsunami. Daartoe behoort ook
de Noordoost provincie. Hier is al jaren een conflict gaande tussen de Tamil Tijgers en de centrale
overheid. Inzet van de strijd is de autonomie van de gebieden in het noorden en oosten die door Tamil
worden gedomineerd. Sinds drie jaar is er een wapenstilstand, maar in de praktijk bemoeilijkt het conflict
de werkzaamheden van de hulporganisaties.
Veertien SHO-lidorganisaties en gastdeelnemers zijn werkzaam in provincies van Sri Lanka, die getroffen
zijn door de tsunami. In de Noordoost en Zuid provincie zijn de meesten actief.
In de noodhulpfase zijn vooral projecten ondersteund in de sectoren levensonderhoud, gezondheidszorg,
huisvesting, voedselzekerheid en water- en sanitaire voorzieningen. De tsunami heeft in Sri Lanka alleen
een smalle kuststrook schade toegebracht. Hierdoor is de lokale voedselvoorziening niet in gevaar gekomen.
De meeste organisaties hebben hun noodhulpactiviteiten afgerond en in totaal zijn zo'n 800.000
mensen bereikt. De verwachte resultaten en beoogde doelgroepen zijn over het algemeen bereikt.
In de wederopbouwfase is een verschuiving te zien naar de sectoren levensonderhoud en huisvesting. Ook in
Sri Lanka is hulpverlening in de sector voedselzekerheid in de wederopbouw verdwenen. De meeste wederopbouwactiviteiten
zijn in voorbereiding en uitvoering en op dit moment zijn ruim 300.000 mensen bereikt.
Ervaringen en beperkingen
- Het conflict tussen de Tamil Tijgers en de regering belemmert de uitvoering van de noodhulpprogramma's.
Er is veel wantrouwen aan beide kanten en er wordt door politieke krachten misbruik gemaakt
van de zwakke positie waarin ontheemden en getroffenen zich bevinden.
- De Tamil Tijgers proberen een sterke inbreng en invloed op de uitvoering van noodhulpactiviteiten te
krijgen. Lokale hulpverlening wordt nogal eens vertraagd door toegenomen politieke spanningen.
- De hulpverlening aan tsunami slachtoffers leidt ook tot (hernieuwde) spanningen tussen verschillende
bevolkingsgroepen. Slachtoffers van de burgeroorlog voelen zich misdeeld, zij wachten al langer op
10
555
Giro
herhuisvesting. Deze kwestie zal bij de wederopbouw nog nijpender worden. De hulp met SHO-geld zal
zich richten op zowel de slachtoffers van de tsunami als die van de burgeroorlog om zo ongelijkheid te
voorkomen.
- Door de grote hoeveelheid NGO's zijn er coördinatieproblemen bij de hulpverlening. Veel nieuwe
internationale NGO's zijn actief en deze organisaties participeren nog niet helemaal in bestaande
coördinatiemechanismen. Dit verhindert en vertraagt het werk van organisaties en actoren die zich wel
inzetten voor de coördinatie.
- Lokale partnerorganisaties voelen zich door de grotere internationale organisaties gemarginaliseerd.
Hun positie staat onder druk. Daarnaast creëert de grote hoeveelheid geld hoge verwachtingen bij de
bevolking en de lokale organisaties. Er bestaat een risico dat lokale organisaties worden overbelast.
- Diverse organisaties houden zich bezig met de ondersteuning van de visserij (Mensen in Nood/Cordaid,
Nederlandse Rode Kruis, Terre des Hommes en Hivos). Deze sector ontvangt veel steun, ook van andere
internationale organisaties en private bedrijven. De SHO-lidorganisaties en gastdeelnemers zijn bezorgd
over de grote aandacht voor de visserij. Er kan een verstoring van de lokale marktwerking optreden,
waar overbevissing een gevolg van kan zijn. Ook dreigt de markt te worden overspoeld met destructief
vissersgereedschap en niet-duurzame methoden voor visserij. Een strategie die door organisaties
gehanteerd wordt, is dat alleen boten aan vissers worden geleverd en de visserij niet wordt gezien als
inkomensgenererende activiteit voor andere getroffenen.
- Specifieke eisen aan de huizenbouw, die door de overheid worden opgelegd, hebben tot gevolg dat de
prijzen van woningen sterk stijgen.
11
o
Uitdelen van voedsel op Sri Lanka. Foto: UNHCR / Stichting Vluchteling.
5
555
Giro Boten op Sri Lanka
Al kort na de ramp blijkt dat er een grote behoefte is aan vissersboten op korte termijn. De capaciteit van
de lokale organisatie blijkt onvoldoende om snel een dergelijk project op te starten en daarom besluit
Mensen in Nood/Cordaid de productie van kano's zelf te managen en de distributie te organiseren in
samenwerking met lokale organisaties. De kano's worden van polyester gemaakt volgens een concept
wat al 20 jaar van toepassing is in Sri Lanka. De vissers bepalen het uiteindelijke model. Ieder stukje van
de kust met hun diverse bevolkinggroepen heeft andere sociale visgewoontes en de kanos hebben daarom
vele kleine verschillen in hun ontwerp. Door 10 scheepswerven worden gemiddeld tussen de 300-400
kanos per week geproduceerd.
In deze periode zijn 3.073 boten geproduceerd. Een eerste beperkte hoeveelheid boten is al in januari uitgegeven,
de distributie van 300 visnetten is eind maart gestart in Batticaloa. Het uitdelen van de volgende
577 boten start op 5 mei en zal opeenvolgend voortgaan in lijn met de productie. De verwachting is dat de
distributie in de 2e helft van juni zal kunnen worden afgerond.
Indonesië
Hulpverlening
In Sumatra zijn de provincie Atjeh en het eiland Nias getroffen door de tsunami. In Atjeh woedt al jaren
een conflict. De beweging Vrij Atjeh (Gerekan Aceh Merdeka; GAM) vecht voor onafhankelijkheid. In 2003
werd in de provincie het oorlogsrecht ingevoerd, wat later werd omgezet in de vorm van uitzonderingstoestand.
In dat kader was het gebied vrijwel afgesloten voor buitenlanders. Na de tsunami was de nood
zo groot dat de overheid buitenlandse organisaties weer toeliet.
Er zijn dertien SHO-lidorganisaties en gastdeelnemers werkzaam in Atjeh.
In Indonesië ligt de nadruk in de noodhulp op de sectoren gezondheidszorg, levensonderhoud en voedselzekerheid.
Activiteiten bestaan uit voedseldistributies, bergen van de lichamen, voorkomen van
besmettelijke ziektes en het bieden van lichamelijke en geestelijke gezondheidszorg. Deze activiteiten zijn
inmiddels grotendeels afgerond. Geschat wordt dat ongeveer 1,5 miljoen mensen zijn bereikt. De geplande
resultaten en beoogde doelgroepen zijn bereikt, ondanks de grote logistieke problemen die door de
organisaties werden ondervonden direct na de ramp.
In de wederopbouw wordt op diverse sectoren ingezet: levensonderhoud, gezondheidszorg, rampen
management, onderwijs en huisvesting. De distributie van voedselpakketten is niet meer van belang en
de activiteiten richten zich meer en meer op het verbeteren van levensomstandigheden. Deze activiteiten
zijn nog volop in uitvoering of zijn sinds kort gestart.
Ervaringen en beperkingen
- Door de grote verwoestingen aan de infrastructuur was de coördinatie erg lastig op Atjeh. De grote
hoeveelheid NGO's versterkte deze coördinatieproblemen. Recent zijn beschadigde communicatiesystemen
gerepareerd en nieuwe systemen aangelegd waardoor de informatiestroom beter verloopt.
- De zwaar beschadigde infrastructuur zorgde ook voor logistieke problemen bij de distributie van
noodhulpgoederen. De capaciteit van vliegvelden en havens was daarnaast niet berekend op de grote
toevoer van hulpgoederen.
12
555
Giro
- Door de vele slachtoffers op Atjeh is een gebrek aan menselijk kapitaal ontstaan. Er is onvoldoende
lokale uitvoeringscapaciteit, waardoor organisaties gedwongen zijn om grotere programma's zelf uit te
voeren. Daarnaast is het vinden van goede lokale staf een knelpunt voor lokale organisaties.
Internationale organisaties hebben meer faciliteiten, meer financiële middelen, waardoor veel gekwalificeerde
personen bij internationale organisaties in dienst zijn. Voor lokale organisaties op Atjeh, die zelf
ook veelal lijden onder de gevolgen van de tsunami, is het moeilijk om het hoofd boven water te
houden. De staf heeft familieleden verloren. Kantoren zijn beschadigd of verwoest.
- Niet vergeten mag worden dat de ramp plaatsvond in een conflictgebied. Dat brengt extra moeilijkheden
met zich mee. De politieke spanningen en aanwezigheid van het Indonesische leger op het eiland
is van invloed op de voortgang van de hulpverlening. Er moeten veiligheidsmaatregelen worden genomen
voor het reizen in de regio. De Indonesische overheid en politie houden de hulpverlening in de
gaten en werken met een vergunningen- en passensysteem. Eén van de consequenties daarvan lijkt te
zijn dat het aantal buitenlanders in Atjeh op korte termijn aanzienlijk zal worden teruggebracht. Dit kan
gevolgen hebben voor de hulpverlening. Daarnaast laten beslissingen van de overheid met betrekking
tot huisvesting lang op zich wachten. Hierdoor zal de implementatie van vooral wederopbouwprojecten
vertraging oplopen.
- De aanwezigheid van veel NGO's heeft er voor gezorgd dat de grondprijzen gestegen zijn. Op Atjeh zijn
de prijzen van huizen sinds de eerste maand na de tsunami vervijfvoudigd. Dit zet de planning van
herbouw onder druk.
13
o
Tijdelijk onderdak op Atjeh. Foto: UNHCR / Stichting Vluchteling
5
555
Giro Ontheemden in Indonesië
RPUK is in 1999 opgericht om directe humanitaire nood in Atjeh te lenigen. RPUK bestaat uit een kleine
betaalde staf en dertig vrijwilligers. Een deel van de slachtoffers van de tsunami wordt opgevangen in
vluchtelingenkampen, een groter deel heeft tijdelijk onderdak bij familie en vrienden. Deze laatste groep
ontheemden ontvangt geen officiële hulp. RPUK heeft vanaf het begin deze mensen opgezocht en noodhulp
verstrekt. Veel ontheemde vrouwen zijn getraumatiseerd. RPUK verleent eenvoudig therapeutisch
werk om de vrouwen te helpen over de ervaringen heen te komen. Het is de eerste stap op weg naar
economische activiteiten die de afhankelijkheid van hulp zullen verminderen. RPUK richt zich op 3.000
vrouwen. Zij legt contact met de bevolking die de ontheemden heeft opgenomen; vormt groepen ontheemden
die borduren, naaien, haken en breien; organiseert om de twee dagen groepsbijeenkomsten,
waar gesproken wordt over wat iedereen is overkomen en plannen voor de nabije toekomst worden
gemaakt. RPUK werkt samen met andere partnerorganisaties van Kerkinactie en ICCO en o.a. de nationale
organisatie van vrouwen.
India
Hulpverlening
In India is het zuiden getroffen door de tsunami. Het zijn de deelstaten Kerala, Tamil Nadu en Andhra
Pradesh evenals de Verenigde Territoria Karaikal, Pondicherry, Yanam, Mahe en de Andaman en Nicobar
Eilanden.
In India zijn zeven lidorganisaties en gastdeelnemers werkzaam. De nadruk bij de hulpverlening ligt op
Tamil Nadu.
In de noodhulpfase is de aandacht vooral gericht op de sectoren levensonderhoud, voedselzekerheid en
huisvesting. Over het algemeen zijn de resultaten en beoogde doelgroep bereikt. In totaal hebben naar
schatting 600.000 mensen hulp ontvangen.
De meeste organisaties zijn in de wederopbouw werkzaam in de sectoren gezondheidszorg, levensonderhoud
en huisvesting. Organisaties leggen zich meer toe op hun kernactiviteit, Terre des Hommes en Save
the Children op kinderen en Habitat for Humanity op huisvesting. De meeste activiteiten zijn nog in
voorbereiding of uitvoering. Toch hebben UNICEF en Novib al 300.000 mensen kunnen ondersteunen.
Ervaringen en beperkingen
- De meeste SHO-organisaties werken samen met lokale partnerorganisaties in de getroffen gebieden.
Een deel van deze partnerorganisaties heeft een beperkte ervaring met het bieden van noodhulp en
wederopbouwprojecten. Het kost hen tijd om hun rol te vinden in de wederopbouw.
- Een probleem dat zich in het bijzonder in India voordoet heeft te maken met de inrichting van de
Indiase maatschappij. Het kastensysteem in India geeft belemmeringen voor het bereiken van specifieke
groepen zoals de dalits ("onaanraakbaren") en andere gemarginaliseerde groepen. Eén van de knelpunten
is dat deze kwetsbare groepen veelal niet in de registratiesystemen van de overheid zijn opgenomen.
Er zijn relatief weinig organisaties die de gemarginaliseerde groepen goed kennen en bereiken.
14
555
Giro India: Jonge overlevenden tsunami werken vrijwillig bij de dagopvang
Je zou het niet zeggen, als je Sonia Chinnaiyan, 17 jaar oud, aan het werk ziet. Ze verloor haar moeder in
de tsunami van 26 december 2004. Nu verzorgt ze lachend de peuters op het kinderdagverblijf
Aanganwadi in het zuiden van India.
Gelegen in het zuidelijkste puntje van India, is Tamil Nadu het zwaarst getroffen district. Voor de overlevenden
van de ramp heeft de Indiase overheid hier tijdelijk onderdak gebouwd. Ook zijn er centra
opgezet waar kinderen overdag worden opgevangen, zodat de ouders hun handen vrij hebben voor de
wederopbouw. En dat is niet alleen goed voor de kinderen. Het werk in de opvang helpt Sonia zelf ook
om de tragedie te boven te komen.
Om vrijwilligers te helpen bij hun werk in het dagverblijf heeft Unicef een trainingsprogramma ontwikkeld.
Hierin leren ze bijvoorbeeld hoe het gewicht en de lengte van kinderen te meten, hoe hygiënisch te
werk te gaan en goede voeding te geven. Leela Krishnan, Unicef-vertegenwoordiger ter plekke, vertelt dat
nog 15 andere jonge vrouwen die ook onder de recente ramp hebben geleden in dergelijke dagverblijven
werken.
15
o
Nog niet overal, zoals hier op de Andaman Eilanden, Foto: Thom Deelstra / Kerkinactie
is er 24 uur per dag schoon drinkwater.
5
555
Giro
Somalië
Hulpverlening
Ondanks dat de kracht van de tsunami was afgenomen toen deze het Afrikaanse continent bereikte, werd
ook Somalië getroffen. Het aantal slachtoffers en de schade bleven beperkt. Toch is er behoefte aan
ondersteuning. Hierin voorzien Kerkinactie en NOVIB.
In de noodhulpfase is hulp geboden in de sectoren gezondheidszorg, voedselzekerheid en levensonderhoud.
Net als in de andere landen is dit voornamelijk gericht op basisvoorzieningen. Het is nog onduidelijk
hoeveel mensen precies met de noodhulpactiviteiten zijn bereikt. Kerkinactie wacht nog op een
rapportage.
Novib is de enige SHO-lidorganisatie die in de wederopbouwfase nog activiteiten onderneemt in Somalië.
De activiteiten zijn gericht zich op water- en sanitaire voorzieningen, levensonderhoud en rampenmanagement.
In totaal zijn tot nu toe 10.000 mensen bereikt.
Ervaringen en beperkingen
- Door onveiligheid en gebrek aan goede verbindingen is de toegang tot het rampgebied moeizaam. De
afstemming van de activiteiten met OCHA (= organisatie van de Verenigde Naties voor Humanitaire
Aangelegenheden) verloopt goed.
Dakloos in Somalië
Ruim 50.000 mensen in de kuststreek tussen Hafun en Gara'ad zijn slachtoffer van de tsunami. Vissers en
pastoralisten zijn dakloos geworden en hun middelen van bestaan kwijt. Een groot deel van de bevolking
bevond zich al in een kwetsbare situatie door de langdurige droogte. Veel pastoralisten, dat zijn veehouders
zonder vaste verblijfsplaats, zijn door de vier jaar van droogte een groot deel van hun vee kwijtgeraakt.
Zij trokken naar de kust om in hun onderhoud te kunnen voorzien door visserij. Nu zijn ze door
de tsunami weer door een ramp getroffen. Novib steunt hen door via OTP de watersystemen weer op te
bouwen. Pijpleidingen, putten en waterbronnen worden hersteld.
Thailand
Hulpverlening
In Thailand zijn vooral de toeristische trekpleisters getroffen, Phuket, Krabi, Ranong en de Phang-nga
provincie. Thailand is een relatief welvarend land, waardoor hulp vanuit het buitenland minder noodzakelijk
is.
Drie organisaties (Terre des Hommes, NOVIB en Kerkinactie) zijn actief en bieden hulp in de sectoren
gezondheidszorg, levensonderhoud, voedselzekerheid, water- en sanitaire voorzieningen en Programmamanagement.
Met deze activiteiten zijn in totaal minstens 5.500 mensen bereikt.
In de wederopbouw wordt aandacht besteed aan de gezondheidszorg en levensonderhoud.
Ervaringen en beperkingen
- De doelgroepen waaraan de hulp geboden wordt, bestaan in hoge mate uit Burmese migranten die
vaak buiten de boot vallen met de Thaise overheidshulp.
16
555
Giro Hulp aan migranten in Thailand
In de toeristische gebieden in Thailand zijn veel Birmese migranten werkzaam (legaal en illegaal). Ook
deze migrantenfamilies zijn door de tsunami getroffen en hun situatie is enorm verslechterd. Werk voor
de families is weggevallen/weggevaagd en veel vrouwen zijn weduwe geworden. Terre des Hommes
steunt de organisatie Foundation for Women die zich richt op deze de vrouwen en hun kinderen. Het
project biedt de vrouwen de mogelijkheid om hun persoonlijke en economische situatie te verbeteren.
Kinderen kunnen weer naar school en worden begeleid in traumaverwerking.
Myanmar
Hulpverlening
Myanmar, ook bekend als Burma, is licht getroffen door de ramp. De bijdrage in de hulp is dan ook
beperkt. In Myanmar wordt alleen noodhulp gegeven door NOVIB in verschillende sectoren: gezondheidszorg,
water- en sanitaire voorzieningen, voedselzekerheid, levensonderhoud, onderwijs, huisvesting en
Programmamanagement. In totaal hebben 7.000 mensen hulp gekregen.
Ervaring en beperkingen
- Het krijgen van toegang tot het rampgebied was problematisch. Er zijn afspraken gemaakt voor betere
toegang in de stabiliteitsfase.
3.8 Lessen en aanbevelingen
Een goede samenwerking in het veld met andere organisaties is buitengewoon belangrijk. Een goede
coördinatie tussen de organisaties en de uitwisseling van informatie is cruciaal voor een adequate hulpverlening.
Dit is niet nieuw. Integendeel, betere samenwerking wordt vaak in de verslaglegging van noodhulpverlening
bij rampen genoemd als een verbeterpunt en heeft dus niet speciaal met de tsunami te
maken. Een belangrijke voorwaarde voor een hulpcoördinatie is de capaciteit en de politieke wil van de
lokale overheid.
Met betrekking tot de belemmeringen bij het bereiken van de laagste kasten in India lijkt het uitwisselen
van ervaringen met organisaties, die kunnen bogen op lange en brede ervaring met het benaderen en
bereiken van de laagste kasten, het meest voor de hand liggend.
Het is van belang dat de organisaties zich bewust zijn van het effect dat hun aanwezigheid kan hebben op
de maatschappij en de lokale economie in het bijzonder. Analyse van de lokale situatie is erg belangrijk
en het blijven monitoren van de processen gedurende de uitvoering van activiteiten is onontbeerlijk. Er
kan in dat geval beter en op een vroeger tijdstip bijgestuurd worden. Het spreekt voor zich dat een goede
onderlinge communicatie tussen organisaties hierbij onmisbaar is.
Om het hoofd te kunnen bieden aan de maatregelen van de Indonesische overheid die de aanwezigheid
van buitenlandse organisaties en buitenlandse stafleden op Atjeh mogelijk aan banden zal leggen, is het
nog meer dan anders zaak om de lokale staf versneld op te leiden om coördinatie en management op
adequate wijze voort te zetten na het vertrek van de buitenlandse hulpverleners.
Behoedzaam opereren in conflictgebieden is noodzakelijk. Veel mensen zijn getroffen door de oorlog die
net als de tsunami slachtoffers ook veel hulp nodig hebben. Door geen onderscheid te maken tussen
tsunami slachtoffers en slachtoffers van de burgeroorlog worden ongelijkheid en discriminatie voorkomen.
17
o
5
555
Giro
Bijlage 1
Financieel overzicht
Periode dec-2004 / apr-2005
Committering Overmaking
1 BATEN
1.1 Beschikbaar gestelde SHO gelden 187.100.523 187.100.523
1.2 Rentebaten 406.965 406.965
1.3 Totaal baten 187.507.488 187.507.488
2 LASTEN
2.1 Voorbereiding en coördinatie 5.167.704 1.178.841
2.2 Verstrekte steun via uitvoerende organisaties (ter plaatse) 52.378.513 21.315.615
2.3 Steun via internationale koepel 23.273.060 21.567.435
2.4 Direct verstrekte hulp door organisatie zelf 4.179.111 3.085.885
2.5 Uitvoeringskosten in NL 243.605 24.723
2.6 Uitvoeringskosten ter plaatse 886.413 585.081
2.7 Totaal lasten 86.128.406 47.757.580
3 Balans 30 april 2005 101.379.082 139.749.908
Toelichting per rubriek
1 BATEN
1.1 Beschikbaar gestelde SHO-gelden
Lidorganisaties en gastdeelnemers hebben een totaalbedrag van ¤ 187.100.523 ontvangen uit de giro 555
actie.
1.2 Rentebaten
Rentebaten op de bankrekening waarop de van SHO ontvangen middelen worden aangehouden.
Gedurende de verslagperiode is ¤ 406.965 rente ontvangen.
1.3 Totaal baten
In totaal beschikken de lidorganisaties en gastdeelnemers over ¤ 187.507.488 dat aan de hulpverlening
kan worden besteed.
18
555
Giro
2 LASTEN
2.1 Voorbereiding en coördinatie
De uitvoeringskosten van de lid- en gastorganisaties die in Nederland in het kader van de voorbereiding
en de coördinatie van de hulpverlenende activiteiten gemaakt worden. De SHO-lidorganisaties en gastdeelnemers
hebben de ruimte om maximaal 6 procent aan apparaatskosten uit te geven. De committering
geeft deze ruimte weer. De organisaties stellen alles in het werk om deze kosten zo laag mogelijk te
houden, zodat zoveel mogelijk geld direct aan de hulp ten goede kan komen. Een aantal organisaties
heeft al aangegeven dat zij ruim onder deze 6 procent-grens blijven. Op basis van overmakingen bedraagt
het betreffende percentage 2,5% In de onderhavige rapportageperiode is ¤ 1.178.841 geboekt op deze
post. Dit is 0,6% van het totale besteedbare bedrag ¤ 187.507.488.
2.2 Verstrekte steun via uitvoerende organisaties (ter plaatste)
De gelden die bestemd zijn voor de uitvoerende partnerorganisaties (ter plaatse) ten behoeve van de
implementatie van de hulpverleningsactiviteiten.
2.3 Verstrekte steun via internationale koepel
De gelden die bestemd zijn voor hulpverleningsprogramma's die uitgevoerd worden via internationale
koepelorganisaties.
2.4 Direct verstrekte hulp
De gelden die direct door de SHO-lid/gastorganisatie (in de vorm van aankopen van bv. hulpmateriaal)
worden bestemd voor implementatie.
2.5 Uitvoeringskosten in Nederland
Uitvoeringskosten die direct samenhangen met hulpverlenende activiteiten en betrekking hebben op
werkzaamheden verricht door medewerkers van de SHO-lid/gastorganisatie in Nederland.
2.6 Uitvoeringskosten ter plaatse
Uitvoeringskosten die direct samenhangen met hulpverlenende activiteiten en betrekking hebben op
werkzaamheden verricht door medewerkers van regiokantoren van de SHO-lid/gastorganisatie.
2.7 Totaal lasten
In totaal is er ¤ 86.128.406 gecommitteerd waarvan ¤ 47.757.580 overgemaakt is aan uitvoerende
organisaties ter plekke c.q. de internationale koepels dan wel betaald is door de organisaties zelf.
3 Balans
In totaal is er nog een committeringsruimte van ¤ 101.379.082 (54%). Een totaal van ¤ 139.749.908 (74%)
is nog beschikbaar aan liquiditeiten.
19
o
5
555
Giro
Bijlage 2
Geconsolideerd schema van resultaten en doelgroepen per land en organisatie.
(Gedetailleerde deelrapportages per organisatie zijn bij de SHO beschikbaar.)
Bij de weergave van de bereikte resultaten in de hulpverlening in de getroffen landen dienen enkele kanttekeningen
geplaatst te worden:
- In deze bijlage worden uitsluitend die activiteiten weergegeven die in voorbereiding of in uitvoering zijn
of al zijn afgerond. Activiteiten die al wel zijn gepland, maar waarvan de voorbereidingen nog niet zijn
gestart zijn niet opgenomen. Een volledig overzicht van in uitvoering zijnde en geplande activiteiten per
organisatie is te vinden in de deelrapportages, die op te vragen zijn bij de SHO.
- Verschillende organisaties zijn onderdeel van een internationale koepelorganisatie. Dit betekent dat
vaak gezamenlijk met de internationale koepel een programma wordt opgezet, waar de lidorganisaties
van de koepel hun bijdrage aan leveren. De meeste SHO-organisaties waren in staat om weer te geven
hoe de Nederlandse bijdrage is besteed. Een uitzondering hierop vormden het Nederlandse Rode Kruis
en UNICEF. In deze rapportage worden de resultaten van de gehele operaties van het Internationale
Rode Kruis in Sri Lanka en Indonesië en UNICEF in Sri Lanka, Indonesië en India weergegeven in plaats
van de resultaten die bereikt zijn met alleen de SHO-middelen.
- ZOA Vluchtelingenzorg heeft de SHO gelden toegekend gekregen voor wederopbouwactiviteiten. Op dit
moment is ZOA Vluchtelingenzorg nog druk bezig met de voorbereidingen hiertoe.
SOS-Kinderdorpen en Habitat for Humanity hebben nog geen uitgaven gedaan. Toch hebben zij wel al
allerlei voorbereidende activiteiten ondernomen.
- Er zijn schattingen gemaakt van de bereikte doelgroep. Per activiteit kan betrekkelijknauwkeurig geschat
worden hoeveel mensen er bereikt zijn, maar met het optellen van de doelgroepen van verschillende
activiteiten is het mogelijk dat eenzelfde persoon van verschillende vormen van hulp gebruik heeft
gemaakt van één organisatie. Ook kan het voorkomen dat één persoon van verschillende SHO-lidorganisaties
hulp ontvangt. Het is bijzonder ingewikkeld om onnauwkeurigheden te voorkomen.
- In het schema wordt onderscheid gemaakt tussen twee vormen van humanitaire hulp:
a.Noodhulp: hulp die voorziet in de eerste levensbehoefte van mensen die zijn getroffen door een ramp
b.Wederopbouw: het proces en de activiteiten gericht op het herstellen van economische, sociale en
psychosociale infrastructuur die beschadigd is door een ramp.
- De cijfers in het schema corresponderen met sectoren van humanitaire hulp. Deze zijn:
1. Gezondheidszorg Levensreddende hulp, preventie van ziekten en epidemieën, psychologische
ondersteuning, opsporen van vermisten, pleitbezorging en voorlichting.
2. Water & sanitatie Water, sanitatie, pleitbezorging en voorlichting.
3. Voedselzekerheid Voedselhulp, voedingshulp, pleitbezorging en voorlichting.
4. Levensonderhoud Landbouw, visserij, handel. milieu, transport, huishoudelijke spullen, pleitbezorging
en voorlichting, microkredieten zijn een middel om deze doelen
te realiseren.
5. Onderwijs Onderwijs, pleitbezorging en voorlichting.
6. Huisvesting Tijdelijk onderdak, permanent onderdak,pleitbezorging en voorlichting.
7. Rampenmanagment Rampenvoorbereiding, vroegtijdig waarschuwingssysteem, bescherming,
capaciteitsopbouw,monitoring, pleitbezorging en voorlichting.
8. Programmamanagement en Planning & programmamanagement in het veld,
ondersteuning (op veldniveau) monitoring & evaluatie.
20
555
Giro
Noodhulp in Sri Lanka
SHO-lidorganisatie Sectoren Bereikte resultaten Bereikte
doelgroep
Kerkinactie 1. Gezondheidszorg Programma's in uitvoering.
3. Voedselzekerheid Eindrapportage nog niet binnen.
4. Levensonderhoud
5. Onderwijs
8. Programmamanagement
Mensen in Nood/Cordaid 2. Water & sanitaire 2. Sanitaire voorzieningen gerepareerd en 35.918
voorzieningen aangelegd.
3. Voedselzekerheid 3. Distributie voedsel.
4. Levensonderhoud 4. Distributie goederen voor
6. Huisvesting levensonderhoud.
6. Tijdelijke huisvesting gebouwd, land
uitgegeven.
Noodhulpprogramma's grotendeels
afgerond.
Nederlandse Rode Kruis 1. Gezondheidszorg 1. Primaire gezondheidszorg ondersteund, 501.840
2. Water & sanitaire voorkomen van ziekten, familie tracing
voorzieningen uitgevoerd.
3. Voedselzekerheid 2. Sanitaire voorzieningen aangelegd.
4. Levensonderhoud 3. Distributie van voedsel.
6. Huisvesting 4. Huishoudpakketten verspreid.
7. Rampenmanagement
Eigen programma's Rode Kruis succesvol
afgerond. Programma's Internationale
Rode Kruis nog in uitvoering.
NOVIB 1. Gezondheidszorg 1. Primaire gezondheidszorg geleverd, 38.280
3. Voedselzekerheid uitbraak van ziekten voorkomen.
4. Levensonderhoud 3. Voedsel voorzien.
5. Onderwijs 4. Huishoudelijke benodigdheden
6. Huisvesting verspreid, kleine ondernemingen
8. Programmamanagement instaat om zaak te hervatten.
5. Kinderen in staat terug te keren naar
school.
6. Materiaal reparatie/herbouw huizen
verspreid
Uitvoering zoals gepland.
21
o
5
555
Giro
22
Stichting Vluchteling 4. Levensonderhoud 4. Noodhulpgoederen gearriveerd en 129.796
gedeeltelijk gedistribueerd, verplaatsbare
opslagruimte getransporteerd,
opgezet en in gebruik.
46,2% van de goederen uitgedeeld.
TEAR fund 1. Gezondheidszorg 1. Ondersteuning in psychosociale Direct 1.260
2. Water & sanitaire hulpverlening. Indirect 2.772
voorzieningen 2. Watervoorziening hersteld.
4. Levensonderhoud 4. Inkomensgenerende activiteiten
6. Huisvesting (visserij, handel), noodhulppakketten
8. Programmamanagement verspreid, opzetten microfinancieringsforum.
6. Tijdelijk onderdak verleend.
Terre des Hommes 1. Gezondheidszorg 1. Primaire gezondheidszorg en 15.620
2. Water & sanitaire psychosociale hulpverlening geleverd.
voorzieningen 2. Drinkwater beschikbaar.
3. Voedselzekerheid 3. Voedsel verspreid.
4. Levensonderhoud 4. Goederen voor levensonderhoud
5. Onderwijs verspreid, families voorzien in maandelijkse
toelage.
5. Spelmateriaal kinderen verspreid.
Noodhulp afgerond.
Unicef 1. Gezondheidszorg 1. Primaire gezondheidszorg, 904.922
2. Water & sanitaire psychosociale hulpverlening verleend.
voorzieningen 2. Toegang tot drinkwater & sanitaire
4. Levensonderhoud geboden.
5. Onderwijs 4. Goederen voor levensonderhoud
verspreid.
5. 80% overlevende kinderen zijn terug
naar school.
Gastorganisatie
Hivos 1. Gezondheidszorg 1. Primaire gezondheidszorg ondersteund. 6.000
2. Water & sanitaire 2. Water en sanitaire voorzieningen
voorzieningen geplaatst.
3. Voedselzekerheid 3. Voedselhulp gegeven.
6. Huisvesting 4. Goederen voor levensonderhoud
7. Rampen management verstrekt.
5. Onderwijs ondersteund.
6. Tijdelijke huizen neergezet, materiaal
beschikbaar gesteld voor huis reparatie.
Betrekken van partnerorganisaties is in
de opstartende fase.
7. Monitoring centrum opgestart.
555
Giro
Plan Nederland 1. Gezondheidszorg 1. Uitbraak besmettelijke ziekten voorkomen. 20.000
2. Water & sanitaire 2. Weerbaarheid families verhoogd door
voorzieningen ontsmette waterbronnen, aanleg
3. Voedselzekerheid sanitaire voorzieningen.
4. Levensonderhoud 4. Verbeterde financiële positie en
5. Onderwijs inkomensgenererende mogelijkheden.
6. Huisvesting 5. Kinderen zijn in staat gesteld om weer
7. Rampen management naar school te gaan.
8. Programmamanagement 6. Opvang verzorgd van slachtoffers in
kampen of bij familie/vrienden.
7. Redelijk werkend informatiesysteem
opgezet om voor nieuwe tsunami te
waarschuwen.
8. Versterkt team op landen- en veld
kantoor.
Zo'n 80% van alle resultaten is bereikt .
World Vision 6. Huisvesting 6. Constructie semi-permanente huizen. 1.500
23
o
Nieuwe boten en visgerei voor gedupeerde vissers in Sri Lanka. Foto: Mensen in Nood / Cordaid.
Giro
5
555
24
Wederopbouw in Sri Lanka
SHO-lidorganisatie Sectoren Bereikte resultaten Bereikte
doelgroep
Kerkinactie 1. Gezondheidszorg 4. Levensonderhoud voor ontheemden en
4. Levensonderhoud herstel kleinschalige industrie.
5. Onderwijs 6. Bouw van tijdelijke huizen.
6. Huisvesting
Nog niet alle eindrapportages ontvangen.
Mensen in Nood/Cordaid 4. Levensonderhoud 4. Visserij ondersteund met boten en netten. 7.455
6. Huisvesting 6. Onderzoek uitgevoerd. Overeenkomst
7. Rampenmanagement met overheid.
7. Aankoop van software voor managementsysteem,
aankoop van kaarten voor
informatiesysteem, workshop.
Programma loopt eind juni 2005 af.
Nederlandse Rode Kruis 4. Levensonderhoud Programma in de opstart fase,
6. Huisvesting begunstigden worden geïdentificeerd,
7. Rampenmanagement onderhandelingen overheid toewijzing land.
NOVIB 1. Gezondheidszorg 1. Selectie hulpmedewerkers voor training. 6.470
4. Levensonderhoud 4. Herstel levensonderhoud (visserij,
6. Huisvesting bouwnijverheid), Dorpsontwikkelings-
8. Programmamanagement plannen ontworpen door Participatory
Rapid Assessment sessie.
6. Huisvestingsmateriaal verspreid.
8. Implementatie als gepland.
Stichting Vluchteling 4. Levensonderhoud 4. Inkomens genererende activiteiten
7. Rampen management ondersteund.
7. Training lokale organisaties en
bevolking zijn april gestart.
Projectactiviteiten zijn op 1 april gestart.
Nog geen rapportage beschikbaar.
TEAR Fund 1. Gezondheidszorg 5. Huisvestingsprogramma is gestart. 3.250
2. Water & sanitaire
voorzieningen
4. Levensonderhoud
5. Onderwijs
6. Huisvesting
Terre des Hommes 1. Gezondheidszorg 1. MoU ondertekenen voor kinderafdelingen. 1.168
4. Levensonderhoud 4. Inkomens genererende activiteiten
5. Onderwijs ondersteund (visserij).
6. Huisvesting 5. Onderwijs ondersteund.
8. Programmamanagement 6. Onderdak verschaft (wezen).
(looptijd t/m 30-06-2006)
Giro
o
555
25
Unicef 1. Gezondheidszorg 1. Training overheid en particuliere gezond- 281.150
2. Water & sanitaire heidswerkers gedeeltelijk afgerond.
voorzieningen Bouw medisch centra/ ziekenhuizen in
5. Onderwijs planningsfase, psychosociaal hulpplan
opgezet.
2. Toegang drinkwater in terugkeer
woonplaats in ontwikkeling.
5. Hervatting onderwijs 20% overlevende
kinderen in ontwikkeling.
Gastorganisatie
CARE Nederland 1. Gezondheidszorg 1. Bijdrage aan psychosociale hulpverlening 6.300
2. Water & sanitaire geleverd.
voorzieningen 6. Tijdelijke huisvesting gebouwd.
4. Levensonderhoud
6. Huisvesting
Habitat for Humanity 6. Huisvesting 6. Land geïdentificeerd en analyse van
de behoefte gedaan.
Hivos 4. Levensonderhoud 4. Huishoudspullen verstrekt, 6.000
inkomensgenererende activiteiten
ondernomen (visserij).
ZOA Vluchtelingen-zorg 1. Gezondheidszorg 6. MoU ondertekend met diverse
2. Water & sanitaire bouwmaatschappijen.
voorzieningen
4. Levensonderhoud De besteding van SHO-gelden moet nog
5. Onderwijs van start gaan.
6. Huisvesting,
7. Rampenmanagement
Plan Nederland 1. Gezondheidszorg 1. Psychosociale behoeften en problemen Onduidelijk
2. Water & sanitaire in kaart gebracht. gezien de
voorzieningen 2. Sanitaire voorzieningen aangelegd. huidige
4. Levensonderhoud 4. Verbeterde financiële positie, planning en
5. Onderwijs verbeterde inkomensgenererende uitvoerende
6. Huisvesting mogelijkheden. fase
7. Rampenmanagement 5. Kinderen krijgen les in levensvaardig-
8. Programmamanagement heden.
6. MoU getekend met de regering,
behoefteanalyse is gemaakt en
contouren voor bouw zijn gelegd.
7. Specifieke plannen voor multifunctionele
centra en het ontwikkelen van een
disaster preparedness systeem zijn
verder uitgewerkt.
8. Versterkt team op landen- en veld kantoor.
Op dit moment is ongeveer 20% van alle
resultaten is bereikt
5
555
Giro
26
Noodhulp in Indonesië
SHO-lidorganisatie Sectoren Bereikte resultaten Bereikte
doelgroep
Kerkinactie 1. Gezondheidszorg 1. Primaire gezondheidszorg verleend. 27.281
2. Water & sanitaire 2. Water- en sanitaire voorzieningen
voorzieningen verleend.
3. Voedselzekerheid 3. Voedsel verspreid.
4. Levensonderhoud 4. Goederen voor levensonderhoud
6. Huisvesting verspreid.
6. In huisvesting voorzien.
Porgramma's zijn nog niet afgerond.
Mensen in Nood/Cordaid 1. Gezondheidszorg 1. Primaire gezondheidszorg verleend, 116.416
3. Voedselzekerheid investeringen ter voorkoming
4. Levensonderhoud uitbreken ziektes.
5. Onderwijs 3. Noodhulppakketten verspreid.
6. Huisvesting 5. Onderwijs ondersteund,
nieuwbouw en rehabilitatie van
basis- en middelbare scholen gepland.
Merendeel van de programma's afgerond,
maar van een paar kleine programma's is
nog niet specifiek gerapporteerd.
Gezondheidsprogramma loopt tot
eind 2006.
Nederlandse Rode Kruis 1. Gezondheidszorg Hulpoperatie is nog in uitvoering. 960.200
2. Water en sanitaire
voorzieningen 1. In primaire gezondheidszorg voorzien,
3. Voedselzekerheid contact met verbroken familieleden
4. Levensonderhoud hersteld.
6. Huisvesting 2. Veilig drinkwater geboden.
7. Rampenmanagement 3. Voedselhulp verspreid.
4. Goederen voor levensonderhoud
verspreid.
NOVIB 1. Gezondheidszorg 1. Voorzien in primaire gezondheidszorg. 9.000
3. Voedselzekerheid 3. Distributie van voedselhulp.
8. Programmamanagement
Bijdrage geleverd aan ledigen
acute noodsituatie.
Stichting Vluchteling 1. Gezondheidszorg 1. In primaire gezondheidszorg voorzien. 92.794
4. Levensonderhoud 4. Aanvoer hulpgoederen is afgerond.
inkomensgenererende activiteiten
(vrouwen, visserij).
555
Giro
27
o
Terre des Hommes 1. Gezondheidszorg 1. Primaire gezondheidszorg geleverd. 158.167
3. Voedselzekerheid 3. Voedselhulp getransporteerd en
5. Onderwijs verspreid.
5. Onderwijs ondersteund.
Noodhulp afgerond, behalve distributie
supplementen (t/m 01-09-2005).
Unicef 1. Gezondheidszorg 1. Primaire gezondheidszorg, 1.561.475
2. Water en sanitaire psychosociale hulp, pleitbezorging.
voorzieningen 2. Toegang tot drinkwater & sanitaire
4. Levensonderhoud voorzieningen. Deels geboden en nog in
5. Onderwijs ontwikkeling.
4. Voorziening goederen voor
levensonderhoud.
5. 90% kinderen terug naar school.
Gastorganisatie
Hivos 1. Gezondheidszorg 1. Primaire gezondheidszorg verleed 25.000
3. Voedselzekerheid (t/m maart 2005).
6. Huisvesting 3. Ontheemden voedsel verstrekt.
7. Rampenmanagement 6. Ontheemden benodigdheden verleend.
7. Capaciteitsopbouw (instrueren
vrijwilligers).
Save the Children 3. Voedselzekerheid 4. Huishoudpakketten verspreid (116%) 15.456
4. Levensonderhoud
TNT/WFP 4. Levensonderhoud 4. Ondersteuning in de transport gegeven. n.v.t.
World Vision 1. Gezondheidszorg 1. Onderzoek voor lokatie bouw klinieken
en instrumentarium.
5
555
Giro
Wederopbouw in Indonesië
SHO-lidorganisatie Sectoren Bereikte resultaten Bereikte
doelgroep
Kerkinactie 1. Gezondheidszorg Programma's in opstartfase.
4. Levensonderhoud
6. Huisvesting 1. Basisgezondheidszorg en
7. Rampenmanagement psychosociale hulp voorzien.
Mensen in Nood/Cordaid 4. Levensonderhoud 4. Vrouwen getraind in inkomens- 300 /
genererende activiteiten. 7 dorpen
Andere projecten zijn in opstartfase.
Nederlandse Rode Kruis 1. Gezondheidszorg Programma's in opstartfase.
4. Levensonderhoud
6. Huisvesting 6. Huizenbouw gestart.
7. Rampen management
NOVIB 1. Gezondheidszorg Via een bijdrage aan lokale organisaties 4.200
4. Levensonderhoud wordt aan deze sectoren gewerkt.
5. Onderwijs 4 organisaties
7. Rampen management
8. Programmamanagement
TEAR fund 1. Gezondheidszorg Programma is in diverse sectoren al van
2. Water & sanitaire start gegaan.
voorzieningen
3. Voedselzekerheid 1. Primaire gezondheidszorg ondersteund.
4. Levensonderhoud 6. Permanente huizen gebouwd.
5. Onderwijs
6. Huisvesting
7. Rampen management
8. Programmamanagement
Terre des Hommes 1. Water en sanitaire Projecten worden geïmplementeerd.
voorziening (1-4-2005 t/m 31-10-2005)
4. Levensonderhoud
5. Onderwijs
6. Huisvesting
Unicef 1. Gezondheidszorg 1. Psychosociale hulp verleend, andere 385.214
2. Water & sanitaire interventies van activiteiten op het
voorzieningen gebied van gezondheidszorg nog gaande.
5. Onderwijs 2. Capaciteit versterkt van water en
sanitaire werkers, toegang drinkwater
in terugkeer woonplaats nog in
ontwikkeling.
5. Interventies onderwijs nog niet afgerond.
28
Giro
555
29
o
Gastorganisatie
Habitat for Humanity 6. Huisvesting 6. Onderhandelingen gestart met bevolking.
Hivos 7. Rampenmanagement 7. Organisaties zijn ondersteund. 10 organisaties
Save the Children 1. Gezondheidszorg 1. Psychosociale hulp op scholen opgestart Nog niet
5. Onderwijs (circa 20% afgerond). afgerond
SOS Kinderdorpen 1. Gezondheidszorg Toestemming verkregen van nationale
2. Water & sanitaire overheid om te bouwen.
voorzieningen
3. Voedselzekerheid
4. Levensonderhoud
5. Onderwijs
6. Huisvesting
7. Rampenmanagement
8. Programmamanagement
Huizenbouw in Atjeh. Foto: Terre des Hommes / Frans van Dijk
5
555
Giro
30
Noodhulp in India
SHO-lidorganisatie Sectoren Bereikte resultaten Bereikte
doelgroep
Kerkinactie 1. Gezondheidszorg 1. Voorzien in medische zorg. 29.400
2. Water & sanitaire 3. Noodhulpvoorraden ingevlogen
voorzieningen en verspreid.
3. Voedselzekerheid
4. Levensonderhoud Nog niet alle eindrapportages zijn
8. Programmamanagement ontvangen.
NOVIB 2. Water & sanitaire Uitgevoerd volgens planning. 73.000
voorzieningen 1 Toegang tot schoon drinkwater en
3. Voedselzekerheid sanitaire voorzieningen.
4. Levensonderhoud 2. Voedselhulp geleverd.
5. Onderwijs 3. Voorzien in huishoudspullen, ondersteund
6. Huisvesting in inkomensgenererende activiteiten.
8. Programmamanagement 4. Onderwijs ondersteund.
5. Tijdelijk onderkomen gebouwd.
8. Planning en Programmamanagement
plaatsgevonden.
TEAR fund 4. Levensonderhoud 4. Goederen voor levensonderhoud 41.175
6. Huisvesting verspreid.
6. Onderdak geboden.
Terre des Hommes 3. Voedselzekerheid 3. Aan zuigelingen voedselbenodigdheden 28.364
4. Levensonderhoud verspreid.
5. Onderwijs 4. Goederen voor levensonderhoud
6. Huisvesting verspreid.
8. Programmamanagement 5. Onderwijs ondersteund.
6. Tijdelijke onderdak gebouwd.
Noodhulpfase afgerond.
Unicef 1. Gezondheidszorg 1. Uitbraak besmettelijke ziektes zijn 946.029
2. Water en sanitaire voorkomen, psychosociale hulp.
voorzieningen 2. Toegang tot drinkwater.
3. Voedselzekerheid 3. Leveren van voedselhulp.
4. Levensonderhoud 4. Goederen voor levensonderhoud
5. Onderwijs verspreid.
5. Onderwijs ondersteund.
Gastorganisatie
Hivos 3. Voedselzekerheid 3. Ondersteuning voedselzekerheid, 8.600
6. Huisvesting distributie voedsel.
6. Onderdak geleverd.
Er zijn minder mensen bereikt met SHO-geld
dan voorzien omdat fondsen uit een andere
bron aangewend zijn. Bovendien bleek dat
mensen eerder weer naar hun dorpen konden
terugkeren dan aanvankelijk verwacht.
555
Giro
31
o
Wederopbouw in India
SHO-lidorganisatie Sectoren Bereikte resultaten Bereikte
doelgroep
Kerkinactie 1. Gezondheidszorg Eindrapportage nog niet ontvangen.
4. Levensonderhoud
6. Huisvesting
NOVIB 4. Levensonderhoud 4. Economisch generende activiteiten 1750
ondersteund, voorzien in overig
levensonderhoud.
TEAR Fund 1. Gezondheidszorg 1. Psychosociale hulpverlening verleend. 8.600
4. Levensonderhoud 2. Vissers geholpen met boten, netten en
6. Huisvesting motoren.
3. Tijdelijke huisvesting gebouwd.
Terre des Hommes 5. Onderwijs 5. Bouwplannen gereed,
8. Programmamanagement trainingsprogramma in ontwikkeling.
Looptijd 01-02-05 t/m 31-12-2005.
Unicef 1. Gezondheidszorg 1. Niet alle trainingen zijn op moment 298.179
2. Water & sanitaire van schrijven afgerond, gezondheidsvoorzieningen
centra zijn in constructie
(streven januari 2006).
Gastorganisatie
Habitat for Humanity 6. Huisvesting 6. Onderhandelingen met de
gemeenschappen zijn gaande
5
555
Giro
Noodhulp in Somalië
SHO-lidorganisatie Sectoren Bereikte resultaten Bereikte
doelgroep
Kerkinactie 4. Levensonderhoud Eindrapportage nog niet ontvangen.
NOVIB 1. Gezondheidszorg 3. Voedselhulp verleend.
3. Voedselzekerheid
6. Huisvesting
Wederopbouw in Somalië
SHO-lidorganisatie Sectoren Bereikte resultaten Bereikte
doelgroep
NOVIB 2. Water & sanitaire 2. Toegang tot drinkwater hersteld. 10.000
voorzieningen
4. Levensonderhoud
7. Rampen management
Noodhulp in Thailand
SHO-lidorganisatie Sectoren Bereikte resultaten Bereikte
doelgroep
Kerkinactie 1. Gezondheidszorg
4. levensonderhoud
NOVIB 1. Gezondheidszorg 1. Medische en psychosociale hulp 5.500
2. Water & sanitaire verleend aan Birmese migranten.
voorzieningen 4. Migranten hebben tijdelijke
4. Levensonderhoud arbeidsvergunning gekregen.
8. Programmamanagement
32
555
Giro
Wederopbouw in Thailand
SHO-lidorganisatie Sectoren Bereikte resultaten Bereikte
doelgroep
Terre des Hommes 1. Gezondheidszorg 1. Psychosociale hulp verleend. 220
4. Levensonderhoud 4. Vrouwengroepen georganiseerd.
Implementatieperiode 1-4-05 t/m 31-3-06.
Noodhulp in Myanmar
SHO-lidorganisatie Sectoren Bereikte resultaten Bereikte
doelgroep
NOVIB 1. Gezondheidszorg 2. Toegang tot drinkwater. 6.900
2. Water & sanitaire 3. Voedsel verspreid.
voorzieningen 4. Goederen voor levensonderhoud
3. Voedselzekerheid verspreid, bestaansmiddelen hersteld
4. Levensonderhoud (visserij).
6. Huisvesting, 5. Onderwijs ondersteund.
7. Programmamanagement 6. Reparatie huizen.
33
o
5
555
Giro
Bijlage 3
Overzicht uitvoerende (lokale) organisaties
Land SHO-lidorganisatie & Uitvoerende organisatie
gastdeelnemer
Sri Lanka Kerkinactie * ACT NCCSL
(samen met ICCO) * ACT JDCSI
* FRIDSRO Disaster Relief Fund
* Organisation for Eelam Refugees Rehabilitation (OfeRR)
* Peace and Community Action (PCA)
* Theological. College of Lanka
* WCC - Asia Regio (CC Networks of Dignity for Children)
* Siyath Foundation
* Lanka Help and Development
Mensen in Nood/Cordaid * Cordaid Sri Lanka
* Sedec (Caritas Sri lanka)
* FCE
* NAWF
* SEED
* HDO
* EHED Trinco
* TDDA
Nederlandse Rode Kruis * Sri Lankaanse Rode Kruis
* Internationale Federatie van Rode Kruis en Rode Halve Maan
Verenigingen (IFRC)
* Internationale Comité van het Rode Kruis (ICRC)
Novib * Clean Clothes
* Consortium of Humanitarian Agencies (CHA)
* International War-Related Trauma and Humanitarian Intervention
Trust (IWTHI)
* Sarvodaya Economic Enterprise Development Services (SEEDS)
Stichting Vluchteling * UNHCR
* Mines Advisory Group
* Home for Human Rights
TEAR fund * ZOA Vluchtelingenzorg?
* Stromme Foundation
Terre des Hommes * Small Fishers Federation Lanka (SFFL)
* Makandura Children's Village
* Mentally Handicapped Children & Families Educational Project
(MENCAFEP)
* Jeeva Jothy
CARE Nederland * CARE Sri Lanka
34
555
Giro
Hivos * National Fisheries Solidarity (NAFSO)
* Centre for Development Initiatives (CENDI)
Plan Nederland * Plan Sri Lanka
World Vision * World Vision Sri Lanka
India Kerkinactie * ACT-CASA
(samen met ICCO) * ACT-LWSI
* ACT-UELCI
* Church of South India (CSI)
* Rural Education and Development Society (REDS)
* Social Awareness and Voluntary Education (SAVE)
* Voluntary Health Association of India (VHAI)
* WCC - Asia Regio (CC Networks of Dignity for Children)
* Centre for Child Rights and Development (CCRD)
Mensen in Nood/Cordaid * Caritas India
* WBVHA
* SAHAYI
* RUC
* RUCODE
* CRS
* KARANULAYA
* CCOORR
* ANKURAM
* CATER TRUST
* UNNATI
* ASA-GV
* DON BOSCO
* CHAI
* SED
* CEDA TRUST
Novib * Andra Pradesh Vyavasaya Vruthidarula Union (APVVU)
* Development of Human Action Foundation (DHAN)
* New Entity for Social Action (NESA)
* PREPARE
* Society for Integrated Development in Urban Rural Area (SIDUR)
* Society for Rural, Urban & Tribal Initiative (SRUTI)
TEAR fund * Eficor
* Discipleship Centre
Terre des Hommes * Brother Siga Social Service Guild (BSSSG)
* Integrated Rural Development Centre (IRDC)
* Shanthana Human Welfare & Educational Trust (SHWET)
* New Life
* Renaissance Trust
* Social Unit for Community Health and Improvement (SUCHI)
* Manush Kylasanahalli
* Rural Organisation for Poverty Eradication Services (ROPES)
* Rural Association for Integrated Development (RAID)
35
o
5
555
Giro
* Rural Action in Development Society (RAIDS)
* Rural Institute for Community Education (RICE)
Hivos * South Indian Federation of Fishermen Societies (SIFFS)
Indonesië Kerkinactie * Acehkita - Yayasan Acehkita
(samen met ICCO) * ACT-CWS
* ACT-YEU
* ACT-YTB
* AMRA Free Voice
* BNKP
* Elsaka - Center for Study and Policy Advocacy
* Flower of Aceh
* ICW - Indonesia Corruption Watch
* Jaishree Sonjib Mukherjee
* JKMA Aceh - Jaringan Komunitas Masyarakat Adat Aceh
* JKPP - Jaringan Kerja Pemetaan Partisipatif
* Khairani an Rpuk
* Kontras
* PBHI
* PULIH - Foundation for Trauma Recovery and Psychosocial
Intervention
* SHMI - Suara Asasi Manusia di Indonesia
* WCC - Asia Regio (CC Networks of Dignity for Children)
* Yamajo - Yayasan Madani Foundation Jombang
* Yay.Lembaga Perguruan Tinggi Teol.
* Urban Community Mission Jakarta
* YAKKUM Rehabilitation Centre
* YSKD - Yayasan Sinar Kasih Desa
Mensen in Nood/Cordaid * Cordaid Medan
* Perdhaki
* PPKGO
* CV Trimaju
* Insist
* Aman
Nederlandse Rode Kruis * Indonesische Rode Kruis/ Palang Merah Indonesia
* Soroptimist International Jakarta
* Internationale Federatie van Rode Kruis en Rode Halve Maan
Verenigingen (IFRC)
* Internationale Comité van het Rode Kruis (ICRC)
* Stichting Howu-Howu
Novib * Relawan Perempuan Untuk Kemanusiaan (RPUK)
* Stichting Anak Asuh
* Pintu Aceh
Stichting Vluchteling * UNHCR
* International Rescue Committee/ CARDI
36
555
Giro
TEAR fund * World Relief USA
* Millenium Relief and Development Services (MRDS)
Terre des Hommes * Forum Solidaritas Masyarakat (FOSOMA)
* Solidaritas Korban Sunami (SKS)
* Forum Bangun Aceh (FBA)
* Yayasan KKSP
* Koalisi Masyarakat Sipil (KMS)
* Helen Keller Foundation
* Suara Hak Asasi Manusia di Jakarta(SHMI)
* PCC
* Forum LSM Aceh
* Yayasan Solidaritas Sehat (YSS)
* Yayasan Bumi Kita (YBK)
* UNIMA
Hivos * Humanitarian Solidarity Coalition for the Natural Disaster (KSKBA)
* Sintesa
* Hivos Liason Office in Atjeh
Save the Children * Save the Children Indonesia
SOS Kinderdorpen * SOS Desa Taruna Indonesia
TNT/WFP * United Nations World Food Programme Italy
Thailand Kerkinactie * Action by Churches Together - Church of Christ in Thailand
(samen met ICCO) (ACT-CCT)
* Church of Christ in Thailand (CCT)
* WCC - Asia Regio (CC Networks of Dignity for Children)
Novib * Human Rights Education Institute of Burma (HREIB)
* Tsunami Action Group (TAG)
Terre des Hommes * Foundation for Women (FFW)
Myanmar Novib * METTA Foundation
Somalië Kerkinactie * Germany Diakonie Emergency Aid (EKD)
(samen met ICCO)
Novib * Galkayo Education Center for Peace and Development (GECPD)
* Horn Relief (HR)
* Ocean Training and Promotion (OTP)
Hivos * EKD Germany Diakonie Emergency Aid
37
o
5
555
Giro
Bijlage 4
Lidorganisaties SHO (exclusief Artsen zonder Grenzen)
Kerkinactie maakt het geloof en de hoop concreet van gemeenteleden van Protestantse Kerk in Nederland
en tien andere oecumenisch kerken en organisaties. Kerkinactie steunt over de hele wereld het werk van
christelijke kerken en organisaties om mensen tot hun recht te laten komen. Kerkinactie geeft noodhulp,
maar draagt ook structureel bij aan projecten voor mensen en kinderen in knelsituaties. Het uitgangspunt is
dat ieder mens recht heeft op respect en een menswaardig bestaan, ongeacht geloof, nationaliteit, ras of
sekse.
Mensen in Nood/Cordaid helpt mensen die in nood verkeren als gevolg van natuurrampen, calamiteiten
armoede of andere moeilijke omstandigheden. Veerkracht en motivatie van deze mensen is het uitgangspunt
voor een betere toekomst: hen helpen zichzelf te helpen. Mensen in Nood maakt geen onderscheid
naar geloof, ras, afkomst of geslacht. Mensen in Nood staat voor noodhulp en wederopbouw binnen de
ontwikkelingsorganisatie Cordaid.
Nederlandse Rode Kruis ondersteunt wereldwijd nationale Rode Kruis- en Rode Halve Maan-verenigingen
bij hun activiteiten. Vaak in samenwerking met de Federatie van Rode Kruis- en Rode Halve Maan-verenigingen
of het Internationale Comité van het Rode Kruis, maar ook alleen of samen met een zusterorganisatie.
We maken onderscheid naar twee soorten hulp: humanitaire hulp en structurele hulp.
Novib is in maart 1956 opgericht. De reden zie je dagelijks om je heen: onrecht in de wereld. Wij zetten ons
in om dat te veranderen, om te komen tot een rechtvaardige wereld. Om dit ideaal te bereiken werken we
volgens de Novib Methode. Dat is structurele ontwikkelingssamenwerking met duurzaam resultaat, waarbij
we aansluiten bij initiatieven van de mensen zelf (zij krijgen waar nodig een steun in de rug).
Stichting Vluchteling is het nationaal samenwerkingsverband van kerken, maatschappelijke instellingen
en hulporganisaties dat hulp verleent aan vluchtelingen in Latijns-Amerika, Azië, Afrika en Oost-Europa.
Stichting Vluchteling biedt vluchtelingen een menswaardig, zelfstandig bestaan met structurele hulp op
het terrein van onderwijs, vakopleidingen, medische zorg en werk.
TEAR fund is een christelijke ontwikkelingsorganisatie en verleent via haar partners in Afrika, Azië en
Latijns-Amerika integrale hulp aan mensen in nood. Deze ontvangen via TEAR fund niet alleen fysieke en
materiële hulp, maar ook psychische, sociale en pastorale begeleiding. TEAR fund richt zich op kinderen,
volwassenen en de lokale gemeenschappen. Zij maakt daarbij geen onderscheid naar ras, religie of politieke
overtuiging. De drijfveer van de hulpverlening is de bijbelse opdracht om in de naam van Jezus te
helpen. De verkondiging van het Evangelie door plaatselijke christenen en zendelingen bij de uitvoering
van hulpverleningswerk, geeft mensen hoop voor vandaag en morgen.
Terre des Hommes komt op voor de rechten van het kind en probeert wereldwijd regeringen te dwingen
zich aan die rechten te houden. Terre des Hommes biedt kinderen, ongeacht geloof, ras of politieke
overtuiging, ook een alternatief door middel van structurele projecten op het gebied van onderwijs,
gezondheidszorg en sport & spel.
Unicef, het Kinderfonds van de Verenigde Naties, komt op voor de rechten van kinderen wereldwijd en
verbetert in 161 ontwikkelingslanden de levensomstandigheden van kinderen. Unicef Nederland geeft
voorlichting over en werft fondsen voor het werk van Unicef internationaal en lobbyt voor naleving van
het Verdrag voor de Rechten van het Kind.
38
555
Giro
Bijlage 5
Gastdeelnemers 'Actie Aardbeving Azië'
CARE Nederland streeft naar een wereld waar mensen in veiligheid, waardigheid en duurzame vrede
kunnen leven. We geloven in het vermogen van slachtoffers van rampen om hun ellende te overwinnen.
CARE Nederland helpt slachtoffers van natuurrampen en oorlogen bij het herstellen van hun bestaanszekerheid
en bij het vinden van oplossingen die hen minder kwetsbaar maken voor eventuele
toekomstige rampen.
Habitat for Humanity is een internationale hulporganisatie die ernaar streeft de armoedebehuizing de
wereld uit te helpen. Habitat doet dit door samen met voormalige krotbewoners een veilig en degelijk
huis te bouwen. Stichting Habitat for Humanity Nederland is sinds 1993 actief en heeft het CBF keurmerk.
Hivos is een Nederlandse, NGO die handelt vanuit humanistische waarden. Hivos wil een bijdrage leveren
aan een vrije, eerlijke en duurzame wereld, waarin burgers - vrouwen en mannen - gelijke toegang
hebben tot hulpbronnen, kansen en markten, en actief en gelijkwaardig kunnen deelnemen aan besluitvormingsprocessen
die bepalend zijn voor hun leven, hun maatschappij en hun toekomst
Plan Nederland werkt voor kinderen. Plan is een wereldwijde, humanitaire, kindgerichte ontwikkelingsorganisatie
die zich ten doel stelt de levenssituatie van kansarme kinderen, hun families en hun levensgemeenschappen
blijvend te verbeteren. Plan doet dit door middel van kindgerichte gemeenschapsprojecten
in 45 programmalanden. Plan zet zich wereldwijd in voor de rechten van kinderen en een betere
naleving van het VN-verdrag voor de rechten van het kind.
Save the Children werkt aan blijvende verbeteringen in de levens van kinderen wereldwijd. Na de
tsunami is Save the Children vanuit haar veldkantoren ter plaatse direct gestart met het verlenen van
hulp in vooral Indonesië, Sri Lanka en India. Daarbij richt Save the Children zich specifiek op kinderen en
hun leefomgeving. Save the Children Nederland maakt onderdeel uit van de International Save the
Children Alliance, die met 27 onafhankelijke lidorganisaties actief is in meer dan 100 landen.
SOS-Kinderdorpen vangt wereldwijd weeskinderen op in speciaal voor hen gebouwde kinderdorpen in
een natuurlijke gezinssituatie. Zij worden liefdevol opgevoed door een SOS-moeder in een huis waar ze
samen met broertjes en zusjes opgroeien. In onze kinderdorpen zijn ook scholen en medische en sociale
centra die teven toegankelijk zijn voor de lokale gemeenschap.
World Vision werkt aan een structurele verbetering van de leefomstandigheden van kansarme kinderen in
een veilige en rechtvaardige omgeving zodat ieder kind zich fysiek, mentaal en sociaal optimaal kan
ontwikkelen. We ondersteunen de lokale bevolking en organisaties in hun capaciteitsversterking.
Tegelijkertijd streven we naar beïnvloeding van waarden, levensstijlen en handelswijzen van donateurs en
beleidsmakers. We zijn christelijk geïnspireerd en helpen kinderen en hun families zonder onderscheid
naar geloof, ras of politieke overtuiging.
ZOA-Vluchtelingenzorg is een internationale christelijke humanitaire hulpverleningsorganisatie. ZOA
verleent wereldwijd hulp aan vluchtelingen, ontheemden en slachtoffers van rampen. Van noodhulp tot
en met wederopbouw. Hulp wordt gegeven ongeacht religie, sekse of afkomst. De organisatie werkt sinds
1995 op Sri Lanka, een land waar jarenlang een burgeroorlog was.
39
o
5
555
Giro
Bijlage 6
Contactpersonen 'Actie Aardbeving Azië'
Voor meer informatie kunt u contact opnemen met
Polly Breur (persvoorlichting SHO), telefoon: (06) 23 96 65 65.
Voor informatie over de specifieke hulpactiviteiten kunt u contact opnemen met:
Lidorganisaties SHO:
Kerkinactie Wim Brouwer (030) 880 17 86 of (06) 23 53 87 16
Novib Toos Bierhoff (070) 342 17 20 of (06) 51 06 98 48
Mensen in Nood/Cordaid Jos de Voogd (070) 313 63 34 of (06) 12 99 12 79
Nederlandse Rode Kruis Aicha Lubbinge (070) 445 56 53 of (06) 51 52 51 11
Stichting Vluchteling Carla van Os (070) 346 89 46 of (06) 20 00 32 00
TEAR fund Suzanne Vermeulen (0343) 51 48 44 of (06) 41 88 92 55
Terre des Hommes Esther Adam (070) 310 50 00 of (06) 204 99 295
Unicef Roy van der Ploeg (070) 333 93 32 of (06) 53 84 00 98
Artsen zonder Grenzen Suzanne Staals (020) 520 89 57 of (06) 54 39 47 27
Gastdeelnemers:
CARE Nederland Camille Fontyn (070) 310 50 50
Habitat for Humanity Paul Koets (023) 547 48 14 of (0)6 51 40 96 95
Hivos Marijke Haanraadts (070) 376 55 00
Plan Nederland Danielle Friskes (020) 549 53 35 of (06) 48 42 02 58
ZOA Vluchtelingenzorg Otto Kamsteeg (055) 366 33 39 of (06) 24 70 69 72
Save the Children Inez de Graauw (070) 338 44 48 of (06) 385 359 77
SOS Kinderdorpen Marjolein Lankhout (020) 408 01 90
World Vision Anthea van der Berg (033) 464 34 44
40
555
Giro
Samenwerkende Hulporganisaties
Gastorganisaties
Novib