Provincie Noord-Brabant


EMBARGO TOT DONDERDAG 16 JUNI 2005, 11.00 UUR

Speech Onno Hoes, gedeputeerde economische zaken provincie Noord-Brabant, Innovatieconferentie Evoluon Eindhoven, 16 juni 2005


Dames en heren,

Dit is voor mij een bijzonder moment. Na een lange tijd van voorbereiding gaat het Actieprogramma Innovatie van de provincie vandaag officieel van start:

"Connecting, Creating and Enabling Winners".

We richten ons daarin niet specifiek op de bekende topbedrijven, maar juist op de vele verborgen parels: bedrijven die dankzij innovatie kunnen uitgroeien tot echte winnaars.

Ik ga de inhoud van het Actieprogramma niet voor u samenvatten. Maar aan de hand van de sleutelbegrippen die George Parker tevoorschijn heeft getoverd, wil ik u in de eerste plaats laten zien dat we in Brabant al veel in de steigers hebben staan. En in de tweede plaats wat er wat mij betreft nodig is om de innovatiedynamiek in Brabant nog verder te vergroten.


Europese topregio

Dames en heren,

Brabant staat volgens de Europese Commissie in de top vijf van Europese innovatieregio's.
Daar zijn we trots op. We staan op de Europese kaart als een echte "innovatie hotspot". Het nieuwe Actieprogramma Innovatie heeft als missie om die toppositie verder uit te bouwen.

We gaan daarbij uit van de kracht van Brabant, die we nog beter willen benutten. We kiezen voor de versterking van de kennisintensieve industrie, met de daarmee verbonden dienstverlenende en creatieve bedrijven.

Ik ben het met Floris van Bommel eens dat we ons Nederlandse product moeten koesteren. Het getuigt van moed, dat de firma Van Bommel vanuit haar degelijk en ambachtelijk imago een nieuw product op een andere manier in een markt heeft neergezet zonder de oorspronkelijke ambachtelijke uitgangspunten van het bedrijf geweld aan te doen. Het geeft tevens aan dat innovatie niet iets is van enkel elektronica en slimme technieken.
Door een actief innovatiebeleid, gericht op het verbinden van kennis en industrie, en door veel aandacht te geven aan een goed vestigingsklimaat, kunnen we eraan bijdragen dat activiteiten met een hoge toegevoegde waarde in onze regio behouden blijven en dat nieuwe bedrijvigheid opbloeit.

Innovatie concreet maken

Dit klinkt natuurlijk allemaal nog behoorlijk abstract. Maar er zijn heel veel bedrijven en organisaties in Brabant die innovatie iedere dag weer heel concreet maken. Die alleen of samen werken aan nieuwe producten en diensten, die hun interne organisatie verbeteren, of nieuwe markten veroveren. Brabant heeft een veerkrachtige economie, waarin dagelijks, vaak ongezien, topprestaties worden geleverd die Brabant gereed maken voor de toekomst. Het is niet voor niets dat staatssecretaris Van Gennip ondanks haar drukke agenda tijd vrijmaakt om hier persoonlijk aanwezig te zijn.

Ik geef u nu een aantal voorbeelden aan de hand van de door George Parker tevoorschijn getoverde sleutelwoorden:


Topvoorzieningen

Er wordt in Brabant, door bedrijven en kennisinstellingen, enorm veel nieuwe kennis ontwikkeld. Maar er wordt ook hard gewerkt aan het beter benutten van die kennis in het bedrijfsleven. Een concreet voorbeeld is dat een aantal grote bedrijven zoals Philips en Organon, die tot voor kort toch tamelijk gesloten bolwerken waren, nu hun kennis en faciliteiten met kleinere bedrijven willen delen. "Open innovatie" heet dat.
Samen met o.a. het ministerie van EZ hebben we meegewerkt aan de totstandkoming van het BioConnection initiatief in Oss, dat de kennis en de faciliteiten van Organon toegankelijk maakt voor het MKB voor wie deze kennis en voorzieningen normaal gesproken ontoegankelijk of te duur zou zijn. Het brengt groot- en kleinbedrijf bij elkaar en veroorzaakt kennisoverdracht en nieuwe samenwerkingen.

Een aanwinst voor Brabant is ook het Gilles Holst Centrum in Eindhoven, een open innovatie centrum waarin topbedrijven en topinstituten uit Nederland en Vlaanderen hun krachten bundelen. Zij doen dat om - onder andere op het gebied van draadloze microsystemen - sneller technologische doorbraken in nieuwe producten en diensten om te kunnen zetten. Mede door de ontwikkelingen op de High Tech Campus wordt Eindhoven het middelpunt van de innovatieve ontwikkelingen in Noordwest Europa!

De nieuwste ontwikkeling op het gebied van open innovatie is de voorgenomen samenwerking tussen bedrijven en kennisinstituten op het terrein van militair vliegtuigonderhoud, Maintenance Valley in West-Brabant. Hier verwachten wij een nieuw en vernieuwend luchtvaart onderhoudscentrum te realiseren.
De eerste gesprekken hierover zijn gestart en ik heb goede hoop dat dit een nieuwe parel wordt in onze provincie.


Het volgende sleutelwoord is Clustering

Rondom de Brabantse hogescholen en universiteiten ontstaan steeds meer clusters van samenwerkende bedrijven en instellingen die werken aan innovatieve producten en diensten.
In de afgelopen jaren zijn bijvoorbeeld door middel van de Stimulus Clusterregeling in Zuidoost-Brabant meer dan 60 projecten uitgevoerd. Geslaagde innovaties zijn bijvoorbeeld een tabletverpakkingsmachine die foutief medicijngebruik voorkomt; antidiefstal chips en een snel en veilig apparaat voor DNA analyses. Zonder samenwerking tussen bedrijven uit verschillende branches waren deze nuttige producten nooit zo snel op de markt gekomen.

Deze dynamiek willen we vasthouden en versterken. We proberen daarbij ook nieuwe verbindingen te leggen, bijvoorbeeld tussen productiebedrijven en de creatieve industrie. Het project "Design Pressure Cooker" is bijvoorbeeld een succesvol "speed dating" initiatief, waarin per bijeenkomst 20 ontwerpbureaus aan industriële mkb-bedrijven worden gekoppeld. Zo brengen we meer creativiteit in de Brabantse economie.

Ook wil ik komen tot nieuwe coalities tussen bedrijven en instellingen, die producten en diensten gaan maken waarmee we kunnen inspelen op maatschappelijke uitdagingen.
In één van de werkateliers van vandaag staat bijvoorbeeld Dynamisch Verkeersmanagement centraal, een project waarin wij samen met de industrie aan een doorbraak werken om complexe verkeersproblemen op te lossen en de verkeersveiligheid te verbeteren, bijvoorbeeld met nieuwe geleidingssystemen. De groeiende aandacht voor veiligheid heeft ons er al eerder toe gebracht om samen met Eindhoven en Helmond het TNO automotive cluster in Zuidoost-Brabant te versterken. Daarmee is een duurzame relatie ontstaan tussen Brabant en TNO.

Ik ben er van overtuigd dat er ook veel nieuwe marktkansen voor het Brabantse midden- en kleinbedrijf kunnen worden opengelegd als we innovatie verbinden met de sociale agenda van Brabant.
Een voorbeeld uit de gezondheidszorg is het project "Uw idee, onze zorg", waarin kansrijke ideeën van medisch specialisten uit het Jeroen Bosch ziekenhuis in 's-Hertogenbosch in nauwe samenwerking met bedrijven in nieuwe producten en diensten worden omgezet.
Dit soort nieuwe coalities moet in de komende jaren veel vaker tot stand komen.
Een eerste stap daarvoor heb ik al gezet door vorige maand bij de Europese Commissie een vervolgeditie van de Innovatieve Acties Brabant in te dienen. Dit programma zal er helemaal op gericht zijn om te experimenteren met nieuwe clusters die een antwoord kunnen geven op de aanstormende vergrijzing.


Dames en heren,

We leggen ook veel nadruk op Nieuw ondernemerschap

We zijn al druk bezig om in Brabant te bouwen aan netwerken die zorgen voor een waterdichte ondersteuning van veelbelovende technostarters. U kent Incubator 3+ en Starterslift. Een van de grote knelpunten is en blijft de beschikbaarheid van voldoende risicokapitaal. We kunnen in de komende jaren aan zo'n 25 veelbelovende technostarters groeikapitaal verstrekken. Maar dat is aan de magere kant. Ik pleit daarom voor een actievere rol van banken en andere financiers.
Extra innovatiedynamiek is immers alleen haalbaar als die dynamiek ook kan worden gefinancierd. Ik ben dan ook van plan om in het najaar samen met o.a. de venture capitalists en de banken hierover een werkconferentie te organiseren.

Aan de basis van ondernemersschap staan echter wel mensen van vlees en bloed die bereid zijn om de handen uit de mouwen te steken en risico's te nemen. Niet zelden zijn het vrouwen die bereid en in staat zijn hun nek uit te steken. Helaas is daar vandaag nog weer veel te weinig van te zien maar in het najaar zullen wij onder leiding van Annemarie Rakhorst, voormalig Zakenvrouw van het Jaar, het vrouwelijk ondernemersschap een nieuwe stimulans geven.


Breedband

Een goede breedbandinfrastructuur zie ik als een belangrijk basiselement van het Brabantse vestigingsklimaat. Het is dan ook onze ambitie om in Brabant versneld een hoogwaardige breedband infrastructuur te realiseren. We verwachten binnen enkele jaren alle publieke dienstverleners met elkaar verbonden te hebben. Daarnaast streven we ernaar dat mkb-bedrijven de beschikking krijgen over een zo goedkoop mogelijke breedbandverbinding. Dankzij onze Strategische Agenda voor Breedband zijn in Brabant de activiteiten van gemeenten en bedrijvenverenigingen zoals de BZW enorm toegenomen. In vier van de vijf grote steden in Brabant zijn glasvezelringen aangelegd of in voorbereiding. Na de verglazing van bedrijventerrein 't Laar in Tilburg in 2004 is er op veel bedrijventerreinen in Brabant belangstelling voor de aanleg van glasvezelnetwerken. Ik kan u met veel genoegen vertellen dat de Provincie hieraan een forse impuls heeft geven door deze week aan een tiental gemeenten aanjaagsubsidies te verstrekken voor een totaalbedrag van 250.000 euro. Daarmee wordt de digitale bereikbaarheid van bedrijvig Brabant optimaal.


Dames en heren,

Aan de hand van een aantal sleutelbegrippen heb ik u in vogelvlucht meegenomen langs de Brabantse innovatiedynamiek. Er staat veel in de steigers en er gebeurt al veel. Brabant levert topkwaliteit. Ik wil dit graag over tien jaar nog steeds kunnen zeggen. Daar zijn extra inspanningen voor nodig. Aan het slot van mijn verhaal wil ik u een aantal voorwaarden noemen om die extra inspanningen waar te kunnen maken.

Intensiveren

Onlangs deed het landelijke Innovatieplatform een oproep aan de overheden om hun eigen rol als innovatiebevorderende partij in de samenleving te versterken. De overheid moet grensverleggend en risicovol bezig durven zijn, zoals het Innovatieplatform dat zo mooi noemt.
Ik ondersteun die oproep van harte. Wij proberen onze rol langs drie lijnen in te vullen:

Allereerst geeft de provincie door middel van het Actieprogramma Innovatie in de komende twee-en-een-half jaar een impuls in innovatie en arbeidsmarktbeleid van ruim 20 miljoen euro. Hiermee verwachten wij voor 400 miljoen aan nieuwe investeringen in Brabant te realiseren.

Terwijl onze regio dus alles op alles zet om innovatieve hotspot te blijven, wordt door de lidstaten van de Europese Unie in Brussel druk onderhandeld over de nieuwe begrotingsperiode waarin het verbinden, creëren en ondersteunen van winnende regio's centraal staat.
Met onze partners in Zuid-Nederland, onder wie de grote steden, hebben we inmiddels een Position Paper afgerond waarin we duidelijk maken dat gezamenlijke investeringen in de kenniseconomie door de regio, door Den Haag en vanuit de regionale en sociale fondsen van Brussel juist in Zuid-Nederland uitstekend zullen renderen. Met de bijna 200 miljoen euro die we in de lopende periode vanuit Brussel hebben ontvangen, heeft Noord-Brabant zich ontwikkeld tot een provincie die behoort tot de Europese top vijf regio's. Daarmee bereiken wij als enige landsdeel in Nederland de Lissabondoelstellingen...
Nu ook het Rijk in de nota Pieken in de Delta heeft aangegeven dat Zuidoost en Zuidwest Nederland voor een derde verantwoordelijk zijn voor de ontwikkeling van de nationale economie, hoop ik dat de uitkomst van de huidige onderhandelingen in Brussel leidt tot een vergelijkbaar percentage van de Europese middelen voor Zuid-Nederland in de nieuwe periode.

Op de tweede plaats maken we van het door het Innovatieplatform bepleitte "doorbreken van de verkokering" echt werk. Ik heb al gewezen op het smeden van nieuwe coalities tussen bedrijven en maatschappelijke instellingen. Het Actieprogramma Innovatie is niet alleen een economisch programma, maar legt in de komende jaren ook concrete verbindingen tussen economie en zorg, cultuur, duurzame energie, mobiliteit en ecologie.

Ten derde onderschrijf ik de roep om stroomlijning en vereenvoudiging van de regelgeving van harte. Dit is niet alleen een oproep aan Brussel en Den Haag maar ook aan Den Bosch. Inmiddels zijn wij al onze regelingen en verordeningen kritisch aan het doorlichten om onnodige belemmeringen voor het bedrijfsleven weg te nemen.

Ook Eurocommissaris Kroes realiseert zich dat onnodige belemmeringen opgeruimd moeten worden.
We moeten zorgvuldig met publieke middelen omgaan, maar de eenzijdige gerichtheid op controle en zuinigheid zet echter een onbedoelde rem op nieuwe ontwikkelingen. Het doel moet een proactieve overheid zijn die het bedrijfsleven faciliteert om de concurrentiepositie van Europa te versterken.

Samenwerken

Dames en heren,

Connecting, creating en enabling winners. Het is niet alleen de naam van ons actieprogramma. Papier is geduldig maar wij niet. Ik zal in de komende maanden dan ook met velen van u in overleg treden om tot concrete resultaten te komen.

Last but not least: we mogen trots op Brabant zijn, maar moeten wel het zelfbewustzijn ontwikkelen om onze innovatiesuccessen beter zichtbaar maken. Deze conferentie is daarvan het eerste resultaat. Ik wens u allemaal nog een heel plezierige dag toe.


---- --