Wageningen Universiteit

Persuitnodiging Wageningen Universiteit: nr. 043, 31 mei 2005

Persuitnodiging boekpresentatie met schepnetexpeditie

NEDERLANDSE SLOTEN ZIJN WEER VOL BIODIVERSITEIT

Na het dieptepunt van de jaren zeventig is het leven in sloten, plassen, watergangen en meren in Nederland weer opvallend hersteld. Het is nog niet wat het geweest is, maar menig meer is weer helder en veel slootjes puilen uit van verschillende diersoorten. Dat melden de auteurs Marten Scheffer en Jan Cuppen van de nieuwe veldgids 'Vijver, sloot en plas' die bij Tirion verschijnt. De biologen van Wageningen Universiteit tonen daarin in woord en beeld de indrukwekkende biodiversiteit in het Nederlandse zoete water.

DE PERSPRESENTATIE VAN VIJVER, SLOOT EN PLAS VINDT PLAATS VOORAFGAAND AAN EEN SCHEPNETEXPEDITIE OP 10 JUNI IN WAGENINGEN. MEDIAVERTEGENWOORDIGERS ZIJN HIERBIJ VAN HARTE WELKOM (zie beneden).

Een paar decennia terug was het rivierwater zo verontreinigd dat dieren er acuut in stierven, heldere meren waren er nauwelijks en een sloot vol kikkers was verleden tijd. Inmiddels heeft het herstel ingezet. Boosdoeners als fosfaat spoelen geleidelijk aan uit de waterbodems weg en opmerkelijk genoeg blijkt het wegvangen van vis in een meer een blijvende helderheid tot gevolg te hebben.

Met het nieuwe boek Vijver, sloot en plas volgen prof.dr. Marten Scheffer en drs. Jan Cuppen, beide aquatisch ecoloog aan Wageningen Universiteit, een oude traditie van sloot-en-plas-boekjes beginnend in de tijd van de schoolplaten en E. Heimans en Jac. P. Thijsse. Het is een kleurige, rijk geïllustreerde gids voor ieder die wil weten wat er nu precies in zijn vijver krioelt, aan zijn hengel hangt of er gewoon eens met een schepnetje op uit wil langs de driehonderdduizend kilometer Nederlandse sloten. Die rijkdom bevat gracieus glijdende platwormen, kolonievormende mosdiertjes, watergentianen, ontsnapte Turkse rivierkreeften, de onterecht van onderwater-Dracula-praktijken beschuldigde bloedzuiger, ranke haften en juffers, de slechts weken levende glazenmakers na een larvenbestaan van jaren of de op frietzakjes lijkende cocons van kriebelmuggen. Ook 'hogere' soorten als torpedovormige beekforellen, zonnebaarzen, vuursalamanders met hun nachtelijke escapades en bij onraad geurende knoflookpadden komen in beeld. Bijzonder is dat de auteurs ook aan het wetenschappelijk front van het onderzoek naar stabiliteit van ecosystemen staan. In het boekje leggen ze geïllustreerd aan de onderwaterwereld nu in 'gewonemensentaal' uit hoe de vork wat dat betreft in de steel zit.

Jan Wolkers had al het idee dat het de hoogste tijd werd voor een volwaardige opvolger van de oude sloot-en-plas boekjes. Hij schrijft op de achterflap: 'En dat is er nu met Vijver, sloot en plas van Marten Scheffer en Jan Cuppen, waarin de werking van ecosystemen op een heldere manier duidelijk wordt gemaakt. Hoe brasems het water troebel maken omdat ze in de modder hun eten opsnuffelen. De invloed van watervlooien op de helderheid van water, hoe je zo natuurlijk mogelijk een vijver in je tuin kunt aanleggen en tientallen andere voortreffelijke raadgevingen. Ik zal jullie er niet op gaan controleren, maar ik ga er vanuit dat als ik jullie met een schepnetje langs de slootkant zie lopen, je dit meer dan leerzame boek onder handbereik hebt.'

Schepnetexpeditie
Vijver, sloot en plas wordt 10 Juni aan Wageningen Universiteit ten doop gehouden met een schoolklas van groep 7 die op schepnet-expeditie gaat en daarna zelf de vangsten gaat onderzoeken. Mediavertegenwoordigers zijn hierbij van harte welkom. Vooraf zal het hoe en waarom van de veldgids in een speciale perslunch worden toegelicht. De bijeenkomst is in De Dreijenborch (gebouw 322 van Wageningen UR, zaal 23), Ritzema Bosweg 32A, Wageningen.

Programma 10 juni
12.30 - 13.00 Perslunch (graag aanmelden, zie beneden) 13.00 - 13.10 Ontvangst en welkom met koffie tussen aquaria, door Marten Scheffer 13.10 - 13.15 Leo Uyterlinde, uitgever Tirion Natuur 13.15 - 13.35 Lezing 'Sloten vol biodiversiteit' door Marten Scheffer 13.35 - 13.45 Presentatie eerste exemplaar van Vijver, sloot en plas 13.45 - 14.15 Schepnetexpeditie in groepjes en met schoolklas van de G.J. v.d. Brinkschool naar vijvers in de aanpalende hortus botanicus 14.15 - 15.00 Keuzeprogramma: Close-up van gevangen diertjes onder microscoop, Demonstratie slootaquarium maken en Advies over vijveraanleg en onderhoud