Erasmus Universiteit Rotterdam

Regels en instituties. Essays over betekenis, taal, handelingen en sociale ontologie

Op donderdag 9 juni 2005 promoveert Frank Hindriks op zijn proefschrift Regels en instituties. Essays over betekenis, taal, handelingen en sociale ontologie aan de Erasmus Universiteit Rotterdam.

Beloftes doen, rechts rijden in het verkeer en in de rij staan bij het postkantoor zijn instituties. Zij kunnen begrepen worden in termen van regels. Het karakteristieke gedrag dat bij deze instituties hoort kan worden verklaard door te appelleren aan het feit dat mensen regels volgen die dergelijke gedragingen voorschrijven. De euro, het huwelijk en de koningin zijn ook institutionele fenomenen, die op zich geen gedragingen zijn, maar wel gepaard gaan met bepaalde karakteristieke gedragingen. Geld wordt gebruikt bij markttransacties, als je getrouwd bent dan draag je wellicht een ring en de koningin gaat regelmatig op staatsbezoek.
Frank Hindriks onderzoekt of dit soort institutionele fenomenen ook in termen van regels begrepen kunnen worden. Hij stelt dat instituties bestaan omdat wij geloven dat ze bestaan. Wij schrijven een bepaalde conceptuele status toe aan dingen die niet institutioneel zouden zijn als wij dat niet zouden doen. Door ons denken en handelen transformeren we entiteiten als papier en twee aan elkaar gerelateerde personen tot institutionele entiteiten, te weten eurobiljetten en een getrouwd stel. Gegeven een ruime opvatting van het begrip regel kan ook deze dimensie van institutionele fenomenen in termen van regels begrepen worden. Het gaat daarbij om zogenaamde constitutieve regels die specificeren aan wat voor eisen iets moet voldoen om een institutionele status te hebben.

Promotor: prof.dr. I.U. Mäki, hoogleraar Methodologie en wetenschapsfilosofie en hun geschiedenis