Ministerie van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer

Speech van minister Dekker bij de eerste bouwhandeling voor de nieuwe huisvesting van het ministerie van Algemene Zaken.

Geachte minister-president Balkenende, Wethouder Bruins, Directeur-Generaal RGD Jägers, Rijksarchitect Van Marrelo aanwezigen,

Wij zijn hier bijeen om de eerste paal te slaan voor een bijzonder project - de nieuwe huisvesting van het centrum voor overheidscommunicatie van het ministerie van Algemene Zaken. Ik kan mij geen betere locatie voorstellen dan hier, midden in het centrum van Den Haag.

Wij staan hier ook letterlijk in het historische hart van Den Haag. Het Valkenhuis wordt al in 1316 in schriftelijke bronnen genoemd. Oorspronkelijk grensde het Valkenhuis aan de Hofvijver. Door het water verzakte het echter. In 1467 werd het daarom afgebroken en ten zuidwesten van de Gevangenpoort weer opgebouwd. Ook daarna is het Valkenhuis in beweging gebleven: de ingang werd verplaatst, verbreed, en overbouwd. In de vorige eeuw is het Valkenhuis zelfs twee maal afgebroken en heropgebouwd.

De geschiedenis van de panden die het Vijverhof vormen, is eveneens veelbewogen. De doorgangen naar de binnenplaatsen zijn meerdere malen verschoven, de hoofdingang op nummer 38 is zelfs helemaal verdwenen - en later weer geopend.

Dames en heren,

Deze panden vormen de neerslag van een eeuwenlange ruimtelijke en sociale dynamiek. Het behoud van hun historische en monumentale waarde hoeft niet onherroepelijk te botsen met de huidige ruimtelijke en functionele dynamiek van de binnenstad.

Integendeel! De wens om vernieuwing en behoud met elkaar te verzoenen dwingt ons juist om creatief te zoeken naar kansen en mogelijkheden. Om nieuwe wegen in te slaan.

Dit geldt voor heel ons land. Onze natuur, ons landschap, onze steden, ons platteland - dit alles is het resultaat van het werk van vele generaties Nederlanders, die zich door de dreiging van de zee niet uit het veld lieten slaan.

Wij zijn terecht trots op ons land. Maar we kunnen niet stil blijven staan. Nederland verandert, Den Haag verandert, de overheid ontwikkelt volop mee. Daar hoort van tijd tot tijd nieuwe huisvesting bij. En een visie op hoe om te gaan met de ruimtelijke ontwikkeling van ons land. U kent mijn ambities op dit vlak.

Op deze locatie gaat in de komende anderhalf jaar veel veranderen. De noodzaak daartoe is ook levensgroot. De weinig efficiënte indeling van het Valkenhuis maakt nieuwbouw noodzakelijk. Er zijn te veel gangen, te veel ruimtelijke beperkingen en juist te weinig werkruimten. Maar ook de Vijverhof is hard aan renovatie toe. De architect van de Rijksgebouwendienst, Charles van Marrelo, zal u er zometeen meer over vertellen.

De nieuwbouw is ingrijpend. Er komen maar liefst 120 nieuwe werkplekken bij! Maar vanaf het Buitenhof zal van die verandering nauwelijks iets te zien zijn. Dat is maar goed ook - we staan hier midden in het meest gefotografeerde stadsgezicht van Den Haag.

Ik wil bij deze gelegenheid dan ook mijn waardering en dankbaarheid uitspreken jegens hen die dit mogelijk hebben gemaakt. Dat zijn er te veel om op te noemen. Ik noem hier daarom met name De Rijksgebouwendienst en het Ministerie van Algemene zaken, het gemeentelijk bureau voor Monumentenzorg, de Rijksdienst voor de Monumentenzorg, stads-stedebouwer Schmitt en wethouder Bruins. Zij hebben met hun inzet en deskundigheid een prestatie geleverd waar ze trots op mogen zijn.

We hebben intensief en langdurig overlegd. Daardoor heeft de start van de bouw zelfs vertraging opgelopen. Maar het was het wachten waard. Samen hebben wij laten zien dat vernieuwing van de binnenstad, met respect voor de historische structuren en gebouwen, een handelsmerk van de Rijksgebouwendienst is en blijft. Een prachtig en monumentaal pand blijft behouden voor de binnenstad, terwijl het tegelijk aan de eisen van deze tijd wordt aangepast.

Ik hoop van harte dat u in 2006 samen met de medewerkers van de Centrale Directie Communicatie van Algemene Zaken tevreden zult zijn over de verloop van dit project. Het is een mooie uitdaging om de nieuwbouw even interessant en leefbaar te maken als het monumentale deel. De keuze van een werkplek, oudbouw of nieuwbouw, zal dan niet meer zo eenvoudig zijn.

Ik dank u wel.