Ingezonden persbericht
Spreektekst AO huurbeleid 2 juni, woordvoerder de heer Depla (PvdA)
(Het gesproken woord geldt !!!)
Voorzitter
In de nieuwste brief over het huurbeleid geeft minister Dekker aan dat de huren in een regio pas vrij gegeven mogen worden, als de woningbouwafspraken worden gerealiseerd. De PvdA is tegen liberalisering op de huurmarkt. Liberalisering leidt namelijk niet tot meer woningen. De huren zullen stijgen, terwijl ze al hoog genoeg zijn en het geld bij de verhuurders tegen de plinten klotst.
Als een kamermeerderheid de minister echter steunt in haar plannen, moet de schade zoveel mogelijk beperkt worden. Dus niet liberaliseren in regio's met grote woningtekorten. In CDA termen: dat leidt tot ongelukken.
De minister werkte met de landelijke tekorten om te bepalen of er geliberaliseerd kon worden. Ze is nu een stapje opgeschoven door de huren per regio alleen vrij te geven als de afgesproken bouwproductie in die regio gehaald is. Tegenover deze stap in de goede richting zet de minister vier stappen in de verkeerde richting.
Ten eerste: Als een regio zich aan de woningbouwafspraken houdt, dan wil dat echter nog niet zeggen dat het woningtekort ook is opgelost. In een aantal regio's zal dat wel zo zijn, maar in bijvoorbeeld de regio Amsterdam, regio Utrecht, regio Rotterdam en Den Bosch zal er nog steeds een groot tekort aan woningen zijn, ook als alle afgesproken woningen gebouwd worden. In Amsterdam (ROA) kunnen in 2008 de huren al vrij gegeven worden als er nog een woningtekort van 6% is (zie voetnoot). En in Den Bosch kunnen in 2010 de huren vrijgegeven terwijl het woningtekort nog ruim 2% is. De PvdA vindt dat de minister daarom niet naar de woningbouwafspraken maar naar de daadwerkelijke woningnood in een regio moet kijken. Niet de haagse papieren werkelijkheid als uitgangspunt kiezen maar de werkelijkheid van mensen die op de huurmarkt zijn aangewezen. Want liberalisatie in een overspannen markt leidt tot ongelukken. U laat honderdduizenden mensen in onzekerheid over de toekomst. Het is nog al wat als je gedwongen wordt om je huis te verlaten omdat je de fors hogere huur niet kan betalen. Het kabinet versterkt de onzekerheid en wantrouwen van mensen. U doet daar enthousiast aan mee.
Ten tweede zwakt u u eigen norm af. Niet de afgesproken bouwproductie is de norm, maar de huren worden vrijgegeven als die norm voor 90% gehaald is. Ben dan eerlijk en zeg gewoon dat u bij een hoger woningtekort dan 2% in 2008 of 1.5% in 2010 de huren toch vrij wilt geven. Zeg dan eerlijk dat u liberaliseren belangrijker vindt dan huurders.
Ten derde: In de brief van maart blijft het overgangsgebied bestaan tot 2010. Als in 2008 het woningtekort nog boven de 2% ligt zouden de extra huurverhogingen in het overgangsgebied van 3% in 2009 en 4% in 2010 opnieuw tegen het licht worden gehouden. In de brief van April blijft er van deze bescherming van huurders niets meer over. Sterker nog. Als in 2008 90% van de bouwproductie gehaald wordt dan wordt het overgangsgebied in een regio afgeschaft. De huren worden dan geliberaliseerd en de huurprijsbescherming van zittende huurders wordt afgeschaft. Heeft u alle huurders al geïnformeerd dat ze dus het risico lopen om in 2008 al met vrije huren te maken te krijgen? Ik kan me niet voorstellen dat het CDA en D66 deze verslechtering voor huurders accepteren.
En als in deze regio's in 2010 de woningbouwafspraken van 2010 niet zijn gehaald. Wordt dan het overgangsgebied weer ingevoerd?
Ten vierde wordt het huurbeleid nog ingewikkelder. Hadden we eerst 42 huurregiems daar komen er nu weer een paar bij. Ik ben blij dat u in uw brief van afgelopen maandag mij gelijk geeft en erkent dat je als huurder in 42 verschillende situaties terecht kan komen. Uw huurbeleid te ingewikkeld is geworden (beeldspraak kleermaker).
Terwijl u oost indisch doof bent voor klachten van huurders en gemeenten past u gelijk uw plannen aan als de verhuurders piepen. In het overgangsgebied is het huurplafond niet meer 5.4% van de WOZ waarde maar het puntensysteem met een plus van 10%. Hofstra vroeg een kleine plus. Maar u geeft ze 10%. U kiest keer op keer de kant van de verhuurders die huizen moeten bouwen ipv extra huur vangen. U volhard in een beleid dat leidt tot onverantwoorde huurstijgingen en segregatie tussen populaire wijken voor de rijken en slechtere wijken voor mensen met een lager inkomen.
Tot slot. U leek uw belofte te breken om in 2006 het aantal geliberaliseerde huurwoningen te bevriezen op 5% . In uw laatste brief lijkt het erop dat u toch u wordt gaat houden. Kunt garanderen dat WOZ-grens van overgangsgebied zo gekozen wordt dat aantal geliberalsieerde woningen 5% blijft. Hoe gaat u uw huurbeleid aanpassen zodat vanaf 1 juli 2006 het aantal te liberaliseren huurwoningen in Amsterdam stijgt van 5% naar 14%. En dat het op nationaal niveau niet groeit van 5 naar 10% zoals u zelf antwoordde op onze vragen begin dit jaar?
De PvdA blijft tegen uw huurplannen en zal er alles aan doen om bij de verkiezingen van 2007 deze plannen definitief in de prullenbak te krijgen.
ROA
Woningbouwafspraken
Door VROM zelf is berekend dat er in het ROA 56.626 woningen gebouwd moeten worden in de periode 2005 t/m 2009, wil het woningtekort voldoende zijn teruggedrongen. Het ROA achtte dat aantal te bouwen woningen niet realistisch waarna er met VROM is afgesproken dat er in het ROA 43.000 woningen gebouwd worden in de periode 2005 t/m 2009.
Woningtekort
Er is door VROM in het kader van realistische
woningbouwafspraken berekend dat het woningtekort als volgt zal zijn:
- woningtekort van 3.58% bij 43.000 woningen in 2005 t/m 2009
- woningtekort van 4.08% bij 39.717 woningen in 2005 t/m 2009 (is ca. 92% van 43.000)
- woningtekort van 4,58% bij 36.434 woningen in 2005 t/m 2009 (is ca. 85% van 43.000)
Duidelijk is dat het woningtekort meer zal zijn dan de landelijk aangegeven 2,2% procent per 2008 en 1,5% per 2010. Dus dat wij nog steeds een overspannen markt zullen hebben in 2008 en 2010.
Beëindiging overgangsgebied
- de afspraak is dat het ROA 43.000 woningen bouwt in 5 jaar tijd (de periode 2005 t/m 2009)
- dat is gemiddeld 8600 woningen per jaar
- 90% van de bouwproductie over drie jaar (2005, 2006, 2007) is 90% van 3 x 8600 = 23.220
Als er dus 23.220 woningen in het ROA in de periode 2005 t/2009 worden gebouwd kan het overgangsgebied worden beëindigd.
Amsterdam
Voor Amsterdam betekent dat het volgende:
- de afspraak is dus dat het ROA 43.000 woningen bouwt in de periode 2005 t/m 2009
- Amsterdam levert daaraan een bijdrage van 20.580
- dat betekent gemiddeld 4116 woningen per jaar
- als er 90% van de productie in de jaren 2005, 2006 en 2007 = 90% van 12.348 (3 x 4116) = ca. 11.114 woningen gereed gemeld worden dan kan volgens de minister het overgangsgebied beëindigd worden. Er wordt op dit moment in Amsterdam een inhaalslag gemaakt en het is niet onwaarschijnlijk dat dat aantal gehaald zal worden (gezien de startbouw van vorig jaar en de prognoses voor 2005, 2006 en 2007)
Als dus het beëindigen van het overgangsgebied afhankelijk wordt gesteld van de woningbouwafspraken dan zou, als je naar Amsterdam kijkt, het overgangsgebied waarschijnlijk in 2008 kunnen worden beëindigd.