Contactpersoon
-
Datum
1 juni 2005
Ons kenmerk
DGP/WV/u.05.01018
Doorkiesnummer
-
Bijlage(n)
-
Uw kenmerk
-
Onderwerp
Standpunt N50 Ramspol - Ens
Geachte voorzitter,
Overeenkomstig het bepaalde in artikel 9, eerste lid en artikel 11, eerste
lid van de Tracéwet informeer ik u hierbij, mede namens mijn ambtgenoot van
Volkshuisvesting,
Ruimtelijke Ordening en Milieu, over het standpunt inzake de
Trajectnota/MER N50 Ramspol - Ens.
Op 1 september 2004 is deze Trajectnota/MER voor een ieder ter visie
gelegd. Daar is door diversen op ingesproken. Ook mocht ik adviezen
ontvangen van betrokken besturen, van de commissie voor de milieu-
effectrapportage en van de wettelijke adviseurs.
STANDPUNT
Mede op basis van de ontvangen inspraakreacties en adviezen heb ik in
samenspraak
met mijn ambtgenoot van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en
Milieubeheer het volgende standpunt in de zin van de Tracéwet ingenomen.
Overwegende dat de verkeersveiligheid op het gehele traject van de N50
tussen
Emmeloord en Kampen verhoogd moet worden, dat de toestand van de brug over
het Ramspol om verbetering vraagt en dat de toenemende verkeersintensiteit
om een toekomstvaste oplossing vraagt, neem ik, in overeenstemming met de
minister van
Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer op basis van de
Trajectnota/MER, van de ontvangen inspraakreacties, van het advies van de
Commissie m.e.r. en van de adviezen van wettelijke adviseurs en betrokken
besturen het volgende standpunt voor de N50 Ramspol - Ens in:
1. Er komt een 2 x1 autoweg met gescheiden rijstroken die een nieuwe
variant is ten
opzichte van de bestudeerde alternatieven, die evenwel opgebouwd is uit de
in de
Trajectnota/MER onderzochte modules, en die past binnen het verruimde
taakstellende budget van E 70 miljoen.
a. deze weg komt ter plaatse van de bestudeerde verleggingsalternatieven
(circa 150 meter ten westen van het bestaande tracé);
b. deze weg wordt toekomstvast op maaiveldhoogte en kruisingsvrij
aangelegd,
c. deze weg kent eenzelfde profiel als het Traject Emmeloord - Ens, en
d. deze weg kent een unieke aantakking op het onderliggend wegennet via een
ongelijkvloerse kruising. De toeleidende weg wordt als viaduct over de N50
uitgevoerd.
2. De N50 gaat over de Ramspol via een nieuw te bouwen brug die minimaal
geschikt is voor 3-laags containervaart, en die een vrije doorvaarthoogte
heeft van 7 meter, rekening houdend met het maatgevend waterpeil, en die
een beweegbaar deel heeft voor hogere schepen en recreatievaart. Deze brug
ligt ongeveer halverwege de huidige brug en de Balgstuw.
3. In de gekozen variant wordt de bestaande brug over de Ramspol
gerenoveerd. Deze krijgt een bestemming als parallelweg voor langzaam
verkeer (landbouwvoertuigen en fietsers) en voor bestemmingsverkeer.
Nagegaan wordt of binnen het beschikbare budget de parallelweg gecombineerd
kan worden met de nieuw te bouwen brug, zodat de parallelweg ook op het
niveau van minimaal 3-laags containervaart komt te liggen.
De huidige veiligheid op het water dient minimaal gelijk te blijven.
4. Over de exacte dimensionering van de weg en van de brug zal ik besluiten
in het Ontwerp - tracébesluit (OTB) waartoe ik de initiatiefnemer opdracht
geef. In het OTB wordt tevens zichtbaar hoe bij het ontwerp wordt omgegaan
om de effecten op het leefmilieu en op het natuurlijk milieu zoveel
mogelijk te beperken. Daarnaast zal in het OTB aandacht zijn voor het
bedieningsregime van de brug in relatie tot het verkeersaanbod op weg en
water en de gevolgen hiervan op veiligheid en vlotheid.
TOELICHTING
1. Inleiding
De N50 is de verbindingsweg tussen de A28 en de A50 bij Hattemerbroek en de
A6 bij Emmeloord. De N50 is daarmee een schakel in een groter netwerk.
Gezien de ligging van de weg ten opzichte van de overige wegen in het
netwerk heeft de N50 vooral een
functie op regionaal niveau. Ook verkeer van (inter)nationaal schaalniveau
gebruikt de N50; dit is vooral verkeer van en naar de Friese meren.
Daarnaast is de N50 een belang-rijke ontsluitingsweg voor met name de
gemeenten Kampen en Noordoostpolder.
Een groot deel van het traject Hattemerbroek - Emmeloord is inmiddels
omgebouwd tot autoweg met ongelijkvloerse aansluitingen. Dit geldt echter
nog niet voor het wegvak Ramspol-Ens. Hierdoor is dit wegvak een 'zwakke
schakel' in de N50, zodat dit wegvak verschillende problemen oplevert.
2. Probleemanalyse
Het belangrijkste probleem is de verkeersveiligheid. Daarnaast bestaan er
problemen met de technische staat van de brug en met het autoverkeer.
Verkeersveiligheid
De N50 is al langer een weg met problemen op het gebied van
verkeersveiligheid. Met Europese gelden is de N50 tussen Ens en Emmeloord
recent omgebouwd tot autoweg met een maximumsnelheid van 100 km/u en fysiek
gescheiden rijbanen en is de N50 aan de zuidkant van Ramspol ten westen om
Kampen gelegd. Ook op het traject van Ramspol tot aan Hattemerbroek geldt
een maximumsnelheid van 100 km/u. De omlegging van de N50 om Kampen
inclusief de brug over de IJssel zijn toekomstvast gerealiseerd, zodat
uitbreiding naar autosnelweg zonder groot kapitaalverlies mogelijk is. Het
wegvak Ramspol-Ens is dus duidelijk een discontinuiteit in de N50.
In vergelijking met andere wegen is het traject Ramspol-Ens niet veilig
genoeg. Met name op de brug is de weg smal. Op de brug mengt zich het
langzaam verkeer (bijvoorbeeld landbouwvoertuigen) met het snelverkeer,
zodat grote snelheidsverschillen ontstaan. Daarnaast zijn de vijf
aansluitingen die in het traject Ramspol-Ens liggen, gelijkvloers. Hierdoor
ontstaat een verkeersveiligheidprobleem.
Technische staat van de brug
Daarnaast is de technische staat van de brug slecht. Het beweegbare deel
van de brug kan vanuit technisch oogpunt nog enkele decennia mee. Het vaste
deel van de brug is aan het eind van zijn technische levensduur en kan
dankzij het uitgevoerde groot onderhoud nog tot ongeveer 2008 worden
gebruikt. Na 2008 voldoet de brug niet meer aan de eisen en moet het
gebruik van de brug worden beperkt.
Autoverkeer
In 2020, het jaar waarvoor naar een goede oplossing wordt gezocht, maken
aanzienlijk meer auto's gebruik van de N50 dan in de afgelopen jaren. Een
belangrijke oorzaak hiervoor is de openstelling van de N50 om Kampen, begin
2003. Andere oorzaken zijn de economische en demografische ontwikkelingen.
Deze verkeersdrukte zal tot meer vertraging leiden.
Een andere vertraging ontstaat door de brugopeningen. Het Ramsdiep wordt in
toe-nemende mate gebruikt voor containervervoer van en naar Meppel. De
beperkte hoogte van de brug strookt echter niet met de klasse die aan de
vaarweg Ramsdiep is toegekend (klasse Va). Daarnaast is de vaarweg een
onderdeel van de staandemastroute vanuit het IJsselmeer naar het
noordoosten. Zowel voor de beroeps- als pleziervaart moet de brug daarom
vaker geopend gaan worden. De frequente brugopeningen zorgen ervoor dat het
autoverkeer minder goed doorstroomt in 2020. Er ontstaan vaker wachtrijen,
die bovendien langer zullen zijn.
3. Onderzochte alternatieven
In de trajectnota/MER zijn 8 verschillende oplossingsrichtingen onderzocht,
waaronder een meest milieuvriendelijk alternatief (MMA) en het
nulplusalternatief.
De alternatieven zijn modulair opgebouwd op basis van de onderdelen:
Overijsselse deel tot aan de brug, de brug zelf, het tracé van de brug tot
de aansluiting bij Ens, en de aansluiting bij Ens zelf.
De alternatieven verschillen onderling in het aantal rijstroken per
richting (1 of 2), de tracéring (de huidige ligging of een ligging meer
naar het westen) en de hoogte van de brug. Hieronder volgt een korte
beschrijving van de alternatieven.
Nulalternatief en nulplusalternatief
In het nulalternatief vinden alleen autonome ontwikkelingen plaats. Dit
zijn ontwikke-lingen die los staan van de aanpassing van de N50. Er moet in
dit alternatief voor het jaar 2008 groot onderhoud zijn uitgevoerd aan de
Ramspolbrug. De N50 en de Ramspolbrug worden verder niet aangepast. Dit
alternatief dient als vergelijkingsbasis voor de overige alternatieven.
In het nulplusalternatief wordt de bovenbouw van de brug verbreed, zodat
een parallelweg kan worden aangelegd. Deze parallelweg sluit aan op de
Frieseweg en de Ramsweg. De parallelweg is bedoeld voor fietsers en
langzame motorvoertuigen zoals landbouwverkeer.
Basisalternatief 1x2 en basisalternatief 1x2 Rondweg Ens
In het basisalternatief 1x2 heeft de N50 1 rijbaan met 1 rijstrook per
richting. De weg volgt het huidige tracé. De enige aansluiting op de N50 is
de bajonet (Schokkerringweg en Baan) bij Ens. De aansluitingen van de
Frieseweg, Zwartemeerweg en de Kamperzandweg vervallen. In plaats daarvan
wordt een parallelweg ten westen van de huidige N50 gerealiseerd tussen de
Schokkerringweg en Ramsweg. Ook wordt een parallelweg gemaakt
tussen de Frieseweg en de Zwartemeerweg. Deze parallelweg loopt over de
nieuw te
bouwen brug. Deze brug ligt direct ten westen van de huidige brug en wordt
7 meter hoog. De bestaande brug wordt gesloopt. De nieuwe brug bestaat uit
de hoofdrijbaan van de N50, de genoemde parallelweg en een apart fietspad.
Basisalternatief 1x2 met Rondweg Ens is een variant op basisalternatief
1x2. Het is in de studie meegenomen op uitdrukkelijk verzoek van de regio.
Het verschil met basisalternatief 1x2 is dat de aansluiting Baan komt te
vervallen. In plaats daarvan wordt een nieuwe aansluiting gemaakt die de
N50 verbindt met een nieuwe rondweg ten noordwesten van Ens. Deze rondweg
wordt mogelijk in de toekomst door de regio gerealiseerd, maar valt buiten
de scope van deze studie. De overige kenmerken van het alternatief zijn
gelijk aan die van basisalternatief 1x2.
Basisalternatief 2x2
Bij basisalternatief 2x2 heeft de N50 twee gescheiden rijbanen die ieder
bestaan uit twee rijstroken. De weg volgt het huidige tracé; de oostelijke
rijbaan volgt het verloop van de huidige N50, en voor de westelijke rijbaan
wordt een nieuwe verharding aangelegd. De aansluitingen van de Frieseweg,
Baan en Schokkerringweg blijven gehandhaafd; die van de Kamperzandweg en de
Zwartemeerweg vervallen. Er wordt een parallelweg aan de westzijde van de
N50 gerealiseerd tussen de Schokkerringweg en de Kamperzandweg.
Direct ten westen van de huidige brug wordt een nieuwe brug gebouwd van 7
meter hoog. De bestaande brug wordt gesloopt. De nieuwe brug bestaat uit de
hoofdbanen
van de N50, de parallelweg en een apart fietspad. De parallelweg en het
fietspad verbinden de Frieseweg met de Zwartemeerweg.
Verleggingsalternatief 2x1
De N50 krijgt in verleggingsalternatief 2x1 een nieuw tracé dat circa 150
meter ten
westen van het bestaande tracé ligt. De nieuwe brug ligt ongeveer
halverwege de huidige brug en de Balgstuw. De bestaande brug wordt
gesloopt.
De bestaande N50 wordt een parallelweg. De Baan en Zwartemeerweg sluiten
hierop aan. Direct ten westen van de verlegde N50 wordt een nieuwe
parallelweg aangelegd tussen de Schokkerringweg en de Kamperzandweg.
De nieuwe N50 is in dit alternatief uitgevoerd met twee gescheiden rijbanen
van elk een rijstrook met vluchtstrook. Ter hoogte van Ens wordt een
ongelijkvloerse aansluiting gerealiseerd. De Schokkerringweg kruist hier de
N50 circa 3 meter boven maaiveld. De N50 ligt hier half verdiept.
De nieuwe brug is 10 meter hoog en bestaat uit hoofd- en parallelrijbanen
en een apart fietspad. De parallelbaan en het fietspad verbinden de
Frieseweg met de bestaande N50.
Verleggingsalternatief 2x2
Ook in verleggingsalternatief 2x2 krijgt de N50 een tracé dat circa 150
meter ten westen van het bestaande tracé ligt. De bestaande N50 wordt een
parallelweg. De Baan en
Zwartemeerweg sluiten hierop aan. Tussen de Kamperzandweg en de
Schokkerringweg wordt een nieuwe parallelweg aangelegd.
De nieuwe N50 heeft twee gescheiden rijbanen van elk twee rijstroken.
Ongeveer
300 meter ten noorden van de Kamperzandweg wordt een ongelijkvloerse
aansluiting
gerealiseerd. De huidige N50 en de nieuwe parallelweg tussen de
Schokkerringweg en de Kamperzandweg sluiten hier aan op de N50. De N50 ligt
hier 3 meter boven maaiveld.
De nieuwe brug is 13 meter hoog en bestaat uit hoofd- en parallelrijbanen
en een apart fietspad. De parallelbaan en het fietspad verbinden de
Frieseweg met de bestaande N50. De aansluiting op de bestaande N50 is
gelegen ten noorden van de Zwartemeerweg. De bestaande brug wordt gesloopt.
Meest milieuvriendelijk alternatief (MMA)
Het meest milieuvriendelijke alternatief (MMA) is tijdens het onderzoek
naar de milieu-effecten van de alternatieven totstandgekomen. Het MMA is
gebaseerd op basisalternatief 1x2. Het basisalternatief 1x2 biedt
oplossingen voor de geconstateerde problemen en heeft de minst ingrijpende
gevolgen heeft voor het milieu. In het MMA worden verschillende maatregelen
toegepast, zoals extra stil asfalt.
4. Realisatiekosten
Onderstaande tabel geeft de kosten van realisatie van de alternatieven
weer. De bedragen zijn inclusief BTW (prijspeil 1998).
Alternatieven Kosten (miljoen Euro)
Nulalternatief 4,1
Nulplusalternatief 20,7
Basisalternatief 1x2 63,6
Basisalternatief 1x2 met Rondweg Ens 64,3 *
Meest Milieuvriendelijk Alternatief 64,9
Basisalternatief 2x2 79,3
Verleggingsalternatief 2x1 125,8
Verleggingsalternatief 2x2 104,7
*) Voor dit alternatief zijn de kosten van het basisalternatief 1x2 tot en
met de aansluiting op de Rondweg Ens opgenomen.
Het verschil in kosten tussen de alternatieven is groot. In het
Meerjarenprogramma Infrastructuur en Transport 2005 - 2009 is voor het
project N50 Ramspol - Ens een taakstellend bedrag van 41 Miljoen Euro
opgenomen. Naar aanleiding van het landsdelig bestuurlijk overleg is dit
bedrag eind 2004 verhoogd tot 70 miljoen euro.
5. effecten
De alternatieven zijn geanalyseerd en vergeleken op een aantal criteria.
Deze criteria zijn samengenomen in de thema's Verkeer en vervoer en
Leefomgeving. Vervolgens wordt een beeld van het probleemoplossende
vermogen van de alternatieven gegeven.
Verkeer en vervoer
De basis- en verleggingsalternatieven en het MMA scoren op vrijwel ieder
aspect beter dan het nul- en nulplusalternatief. Het basisalternatief 2x2
en het verleggingsalternatief 2x2 garanderen de beste doorstroming op de
N50, vanwege de extra rijstroken. Bij deze alternatieven is de vertraging
door brugopeningen ook het kleinst. Ook de overige alternatieven verbeteren
de doorstroming, omdat het aantal aansluitingen vermindert en de brug wordt
verbeterd.
Op het punt van verkeersveiligheid scoren de alternatieven min of meer
gelijk. In het
basisalternatief 1x2 en het MMA rijdt minder verkeer over het onderliggend
wegennet. De verleggingsalternatieven hebben slechts een aansluiting, die
bovendien ongelijkvloers is. De verleggingsalternatieven hebben gescheiden
rijbanen. Dit geldt ook voor basisalternatief 2x2.
Leefomgeving
De effecten op de leefomgeving hangen samen met de omvang en de aard van de
aanpassing van de N50 in de verschillende alternatieven.
Bij de verleggingsalternatieven zijn deze het grootst. Het nieuwe tracé
heeft een groter ruimtebeslag en een grotere doorsnijding tot gevolg. De
effecten op flora en fauna en de ruimtelijk-visuele gevolgen zijn hierdoor
groter dan in de overige alternatieven.
Omdat het tracé verder van de kern van Ens ligt, is er minder geluidhinder.
Wel is de
totale geluidemissie hoger door de relatief hoge brug in de
verleggingsalternatieven.
De basisalternatieven maken gebruik van het bestaande tracé. Dit zorgt voor
een kleinere ingreep. De effecten op het natuurlijk milieu zijn daarom
kleiner. Wel ontstaat er bij de woningen in Ens een hogere geluidbelasting.
Het MMA veroorzaakt de minste verstoring voor het natuurlijk milieu en de
leefomgeving in Ens. Door de toepassing van geluidarm asfalt is de
geluidbelasting gunstiger. Daarnaast zorgen mitigerende maatregelen voor
minder barrièrewerking.
In alle alternatieven waarbij een nieuwe brug wordt gerealiseerd vindt een
verbetering van de oevers onder de brug plaats. Dit vermindert de
barrièrewerking door de brug voor
oevergebonden fauna.
Het probleemoplossend vermogen van de alternatieven
Het nulplusalternatief lost het probleem niet of slechts heel beperkt op.
De enige aanpassing is de aanleg van de parallelweg over de brug. De kosten
van dit alternatief zijn daarom relatief laag. De basisalternatieven scoren
verkeerskundig beter dan het nul- en nulplusalternatief. Dit is een gevolg
van de hogere brug (7 meter), het kleiner aantal aansluitingen op de N50 en
de verhoogde verkeersveiligheid. Basisalternatief 2x2 biedt daarnaast,
samen met verleggingsalternatief 2x2 de meeste wegcapaciteit.
De verleggingsalternatieven scoren op alle verkeerskundige aspecten goed.
De enige overgebleven aansluiting is ongelijkvloers, en daardoor het
veiligst. Ook de gescheiden rijbanen verhogen de veiligheid. Deze
alternatieven resulteren wel in het meeste ruimtegebruik en versnippering
van land. Daarnaast zorgen de hogere bruggen in deze alternatieven (10 en
13 meter) en de ongelijkvloerse aansluiting bij Ens voor de meer visuele
hinder. Deze alternatieven hebben daarom het grootste effect op het
landschap. Daarnaast zijn deze alternatieven het meest kostbaar.
6. Overzicht van de adviezen en inspraakreacties
adviezen
De Commissie m.e.r. heeft gevraagd om aanvullende informatie en haar advies
van
21 februari 2005 vervolgens gesteld dat de Trajectnota/MER hiermee
voldoende informatie bevat voor volwaardige besluitvorming.
De provincie Flevoland pleit voor een verleggingsalternatief die in de
toekomst uit te breiden is tot 2x2 autoweg en voor een hoge brug bij
Ramspol van 10 of 13 meter.
De provincie Overijssel is voorstander van een 2x2 auto(snel)weg met een
brug die geschikt is voor 3-laagscontainervaart.
De gemeente Noordoostpolder adviseert een van de twee
verleggingsalternatieven die in de toekomst uit te breiden is tot 2x2
autoweg waarin een ringweg rond Ens is opgenomen. De gemeente spreekt zich
uit voor een brug met een hoogte van 10 meter.
De gemeente Kampen is voorstander van een verleggingsalternatief die in de
toekomst uit te breiden is tot 2x2 autoweg.
De gemeente spreekt zich uit voor een brug met een hoogte van 10 of 13
meter.
Het Waterschap Groot Salland meldt geen voorkeur te hebben voor een van de
alterna-tieven.
De directie regionale zaken Noordwest van het van ministerie van Landbouw,
natuur en voedselveiligheid spreekt geen voorkeur uit voor een der
alternatieven.
inspraakreacties
Uit de 9 schriftelijke reacties die binnen gekomen zijn bij het
Inspraakpunt en uit de mondelinge reacties tijdens de hoorzitting op 21
september te Ens blijkt een voorkeur voor een verleggingsalternatief dat in
de toekomst tot 2x2 auto(snel)weg kan worden uitgebouwd.
In hun reacties hebben insprekers en adviseurs bovendien hun zienswijze op
verschillende aspecten gegeven. Naast visies op ontwikkelingen van verkeer
en vervoer, zowel per voertuig als per vaartuig, zijn opmerkingen te noemen
over het landschap en de natuur (vogel- en habitatrichtlijn),
geluidsbelasting in het stiltegebied, de watertoets, run-off en ver-
waaiing, archeologie, effecten op de aanwezige balgstuw, visuele hinder,
sociale aspecten, fiets- en wandelroutes, de status van de Frieseweg, en de
economische ontwikkelings-mogelijkheden.
7. Keuze en afweging
Na afweging van alle belangen en op basis van de informatie uit de
Trajectnota/MER en de ontvangen inspraakreacties en adviezen kom ik tot de
keuze die gebaseerd is op een combinatie van verschillende modules die in
de alternatieven zijn uitgewerkt.
Dit standpunt is voldoende probleemoplossend, zowel voor de
verkeersveiligheid als voor de verwachte toename van het verkeer en
vervoer. De aanpassing van de bestaande brug en de bouw van een nieuwe brug
garanderen voldoende zekerheid voor een ongestoorde
drielaagscontainervaart.
8. Nog te onderzoeken in de OTB-fase
De gekozen oplossing is nog niet op alle onderdelen in detail onderzocht.
Er is echter wel voldoende milieu-informatie aanwezig om tot een
verantwoorde keuze te komen.
Tegelijkertijd met het opstellen van het OTB zal aanvullend (milieu-
)onderzoek gedaan worden. Hierbij zal ook rekening worden gehouden met
nieuwe (milieu)regelgeving. Ook een aantal aspecten waar in de inspraak op
gewezen is zal nader onderzocht worden in deze fase.
De uitkomsten van de aanvullende onderzoeken zullen onderdeel uitmaken van
het OTB, en als zodanig ter inzage worden gelegd. De Tracéwet voorziet in
een ontwerp-tracé-besluit (OTB) zes maanden na het uitbrengen van het
standpunt Na inspraak op het OTB zal ik het Tracébesluit vaststellen.
Hoogachtend,
DE MINISTER VAN VERKEER EN WATERSTAAT,
Karla Peijs
Ministerie van Verkeer en Waterstaat