Groeikansen voor de biologische landbouw
1 juni 2005 - Ruim een jaar geleden heeft Triodos Bank zich bij monde
van ondergetekende hardop afgevraagd of de term `biologisch' nog wel
voldoende aantrekkingskracht heeft en duidelijkheid verschaft. Op het
Eko-congres van 2004, georganiseerd door Biologica, is door ons
bepleit om biologische producten vanwege de positieve effecten op de
gezondheid aan de man te brengen en niet alleen omdat biologische
landbouw beter is voor het milieu. Natuurlijk betekent dat niet een
eenvoudige wijziging van de etiketten en de advertentieteksten.
Gezondheid is niet iets wat je makkelijk kunt claimen. En terecht.
Consumenten willen weten of het ook zo is en of er wetenschappelijk
onderzoek aan ten grondslag ligt.
Het door Triodos Bank mede gefinancierde en begin dit jaar uitgevoerde
pilot-onderzoek naar de gezondheidsaspecten van biologische melk
versus gangbare melk en naar de gevolgen daarvan voor moedermelk,
onderstreept dat de positieve verwachtingen van dat effect
waarschijnlijk niet op drijfzand berusten. De onderzoeksresultaten
werden eind maart op het Eko-congres 2005 gepresenteerd en met veel
enthousiasme ontvangen.
Aan dat soort onderzoek heeft het in de biologische landbouw overigens
vele jaren ernstig ontbroken. De gezondheidseffecten zijn tot nu toe
nauwelijks onderzocht. Naast het recente, hierboven genoemde onderzoek
dat door het Louis Bolk Instituut in samenwerking met anderen werd
uitgevoerd, bieden ook de bevindingen van de schaarse onderzoeken die
zijn uitgevoerd, positieve aanknopingspunten. Dat constateerde het
Ministerie van Landbouw en Voedselkwaliteit nadat zij zich door de
opgelaaide discussie over de gezondheidsaspecten van biologische
voeding voor de vraag gesteld zag of financiering door de overheid van
dit soort onderzoek aan de orde was.
Op het Eko-congres 2005 werd die vraag positief beantwoord. Samen met
Triodos Bank en Rabobank financiert het Ministerie nu een grootschalig
onderzoek naar de gezondheidsaspecten van biologische producten. Het
gaat om ruim EUR 1,4 miljoen waarvan het Ministerie EUR 560.000 voor
haar rekening neemt. Hoofduitvoerder wordt het Louis Bolk Instituut.
Het onderzoek richt zich vooreerst op het immuunsysteem van kippen,
met de vraag of met biologisch voer de natuurlijke weerstand tegen
ziekten verbetert. Als dit positief blijkt te zijn zal onderzoek bij
mensen volgen.
Voor Triodos Bank is dit een belangrijke stap in een ontwikkeling
waarbij de bank, vaak als enige, onderzoek heeft gefinancierd naar de
relatie biologische landbouw en gezondheid. Het onderzoeksprogramma
organic Food Quality & Health (FQH) is in 2000 van start gegaan met
steun van Triodos Bank en heeft nu ook erkenning en financiële
ondersteuning van de overheid gekregen.
Maar er is meer te doen. De biologische landbouw zal haar
mogelijkheden om bij te dragen aan maatschappelijke thema's vaker en
beter in stelling moeten brengen. Naast milieu en gezondheid valt er
te denken aan gezondheidszorg (zorgboerderijen), biodiversiteit,
diervriendelijkheid, smaak, streekgebonden productie,
landschapsontwikkeling, klimaat (wist u dat biologische landbouw meer
CO2 kan binden dan de gangbare landbouw?). Van nature biedt de
biologische landbouw vele aanknopingspunten, zo blijkt uit deze
opsomming. Het is alleen de kunst deze ook om te zetten in producten
en diensten waar de consument of de samenleving ook bereid is een
prijs voor te betalen. Gezien de belangen die met deze thema's
verbonden zijn zal dat het probleem niet zijn. Triodos Bank zal graag
de ondernemers steunen die deze kansen voor de biologische landbouw om
willen zetten in daden!
Peter Blom
Algemeen directeur