Erasmus MC
30-05-2005: Donatie bij leven bestrijdt
donortekort
Hoogleraar Erasmus MC waarschuwt voor orgaantoerisme
Donatie bij leven is voorlopig de beste manier om het donortekort in
Nederland aan te pakken. "Als wij het in Nederland niet goed
aanpakken, verwacht ik een vorm van orgaantoerisme naar landen waar
nieren bijvoorbeeld te koop zijn," betoogt prof.dr. Jan IJzermans in
zijn oratie. IJzermans hield op 27 mei zijn inaugurele rede ter
gelegenheid van het aanvaarden van het ambt als hoogleraar
transplantatiechirurgie aan de Erasmus Universiteit Rotterdam.
In Nederland staan ongeveer 1500 mensen per jaar op de wachtlijst voor
een orgaantransplantatie. Daarvan is zo'n 85% nierpatiënt. Deze 1200
mensen moeten veelal meerdere keren per week een uren durende dialyse
ondergaan, in afwachting van een nieuwe nier. Een niertransplantatie
betekent kans op genezing, verbetering van de kwaliteit van leven en
is na een jaar tevens kosteneffectiever dan dialyse.
Bij het huidige systeem voor orgaandonatie na overlijden bestaat een
groot tekort aan donororganen , omdat familieleden meestal (70%)
toestemming weigeren (70%). De wachtlijsten voor orgaantransplantatie
worden daardoor steeds langer. IJzermans pleit daarom voor méér
donatie bij leven. Voor donatie bij leven kunnen familieleden,
vrienden en kennissen van nierpatiënten worden ingeschakeld. Een
'levende' nier is bovendien kwalitatief beter en gaat langer mee dan
een nier van een overleden donor.
IJzermans: "Wij moeten er voor zorgen, dat de donor zo min mogelijk
last heeft van zijn donatie. Met de huidige open operatietechnieken en
laparoscopie kunnen wij een korte opnameduur en snel herstel bereiken.
Donoren en patiënten zijn zeer tevreden over de donatie en de
transplantatie, zo blijkt uit onderzoek. Verder zouden financiële
hindernissen moeten worden weggenomen, zonder dat de balans doorslaat
naar commerciële belangen of orgaanhandel.
Buiten Europa nemen betaalde donaties al een vlucht. IJzermans uit
hierover zijn zorgen: "Als er in Nederland niets verandert op dit
gebied, is de kans groot, dat patiënten voor een donornier naar
bijvoorbeeld India gaan. Of dichterbij, want bijvoorbeeld in Hongarije
en Joegoslavië zijn betaalde donaties niet ongewoon Door donatie bij
leven sterk te stimuleren moeten wij in Nederland in staat zijn het
orgaantekort te reduceren."
Wanneer het aantal mensen dat bereid is bij leven te doneren groter
wordt, kan ook via het zogenaamde cross-over programma meer worden
getransplanteerd. In dit programma wordt de nier van een donor die
niet bij zijn partner past, getransplanteerd bij een andere ontvanger
in ruil voor een niertransplantatie bij de eigen partner. De goede
resultaten van deze programma's maakt uitbreiding van nierdonatie bij
leven verantwoord.