Universiteit van Utrecht

Persbericht van de Universiteit Utrecht
Faculteit Farmaceutische Wetenschappen

30 mei 2005

Matig alcoholgebruik verandert hersenen van mannen

Een biertje schaadt mannen meer dan vrouwen

Alcohol verandert gedrag. Bovendien hebben alcoholisten veranderde hersenfuncties, zelfs als zij een tijd niet hebben gedronken. De Utrechtse onderzoekster Eveline de Bruin toonde aan dat mannelijke 'sociale drinkers' veranderingen vertonen in hun hersenen, maar dat dit bij vrouwen niet het geval is. De resultaten uit dit onderzoek zijn gepubliceerd in het wetenschappelijke toptijdschrift NeuroImage, dat deze maand is verschenen.

De groep van personen die De Bruin bestudeerde bestond uit 'matige' drinkers. Hoewel er onderlinge verschillen waren, was de gemiddelde alcoholconsumptie tussen mannen en vrouwen vergelijkbaar. Men dronk gemiddeld ongeveer 10 consumpties per week. Bij de vrouwen kon geen enkele relatie worden gelegd tussen alcoholinname en hersenafwijkingen. Bij de mannelijke proefpersonen daarentegen waren die afwijkingen er wel. In bepaalde delen van de hersenen was de hoeveelheid grijze stof, die de cellichamen van de hersencellen bevat, afgenomen. Tevens was de hoeveelheid witte stof, de verbindingen tussen hersencellen, juist toegenomen. Deze afwijkingen in de hersenen waren gekoppeld aan afwijkingen in hersenfuncties, zowel in rust als bij het uitvoeren van de opdracht.

Onderzoek

Geen van de geestelijk en lichamelijk gezonde onderzochten was afhankelijk van alcohol. Bovendien mochten alleen personen meedoen die geen alcoholici onder hun familieleden hadden. Daarmee werden erfelijke factoren zo veel mogelijk uitgesloten. Deelnemers mochten 24 uur voorafgaand aan het onderzoek geen alcohol drinken. De hersenfuncties werden bestudeerd met electro-encephalografie (EEG). De onderzochten waren hierbij in rust of er werd hen gevraagd een eenvoudige taak uit te voeren. De structuur van de hersenen werd nauwkeurig in kaart gebracht door middel van magnetische resonantie imaging (MRI).

Sociale drinkers

De zwaardere drinkers binnen de onderzochte groep sociale drinkers presteerden hetzelfde op simpele geheugen- en aandachtstesten als de lichtere drinkers in die groep. Mogelijk zijn de effecten van de alcoholgerelateerde veranderingen in de hersenen pas te zien bij meer ingewikkelde opdrachten. De afwijkingen in hersenstructuur en -functie in relatie tot alcohol inname wijzen er desondanks op dat alcoholconsumptie niet alleen bij alcoholici, maar ook bij 'sociale' drinkers leidt tot subtiele veranderingen in de hersenen.

Het onderzoek van De Bruin werd uitgevoerd bij het Rudolf Magnus Instituut, deels in het UMC Utrecht en deels bij de faculteit Farmaceutische Wetenschappen in Utrecht.

Meer informatie

Focal white matter differences associated with lifetime alcohol intake and visual attention in male but not in female moderate drinkers, NeuroImage, Vol 26/2 pp 536-545.

Het artikel (pdf) is te vinden bij het persbericht op www.uu.nl/nieuws

Voorlichter: Roy Meijer, (030) 253 3705, r.meijer@csc.uu.nl