Koninklijke Nederlandse Schaakbond

Homburg Apeldoorn wint KNSB-beker

Bekerfinale KNSB spannend tot het laatste moment Ter gelegenheid van het 25-jarig jubileum organiseerde de SC Oegstgeest 80 op zaterdag 28 mei 2005 de finaleronde van de KNSB-beker. Vier teams plaatsten zich via een aantal voorronden voor deze dag: SC Utrecht, HMC Calder (Den Bosch), Zukertort Amstelveen en Homburg Apeldoorn. Dit laatste team was de winnaar van 2004, maar kwam met gemiddeld veruit de laagste rating als underdog naar Oegstgeest. Opvallend was overigens dat drie van de vier teams ook vorig jaar zich al plaatsten voor de finaleronde: blijkbaar is er ook binnen de schaakwereld sprake van echte cupfighters.

Rond tien uur druppelden de eerste schakers binnen bij café-restaurant de Roode Leeuw. Even was er paniek bij de organisatie, toen rond half elf de wedstrijdleider nog niet aanwezig was. File rond Den Haag was de reden van de vertraging, maar gelukkig konden de formaliteiten snel worden afgehandeld. Om tien voor elf hielden voorzitter Ed Noordijk en wethouder Sportzaken van Oegstgeest Gé Eegdeman de gebruikelijke openingsspeeches, en om klokslag elf startten de halve finales. Daarin was ratingsterkste Utrecht gekoppeld aan bekerhouder Homburg, en speelden de op papier gelijke teams Zukertort en HMC tegen elkaar. Toch was HMC de favoriet, omdat zij aan de twee grootmeesters aan de bovenste borden hadden opgesteld.

In de reguliere wedstrijden bleken alle teams echter zeer aan elkaar gewaagd. Toen de partijen waren afgelopen, stond er twee maal een 2 2 score op het bord. En dat betekende de equivalent van het penaltyschieten bij voetballen: een beslissing door snelschaak, vijf minuten per persoon per partij. Toen de stofwolken optrokken, waren de twee favorieten uitgeschakeld: HMC door een nipt verlies tegen Zukertort (met een zeer sportieve Abeln van HMC, die in een mindere stelling met groot tijdvoordeel tegenstander Tan niet door zijn vlag wilde jagen), en Utrecht door een zeer onfortuinlijke, grote nederlaag tegen de handige spelers van Homburg.

Tijdens de halve finales bond de Oegstgeester sportman van 2004, grootmeester Jan Smeets, in een kloksimultaan de strijd aan met zeventien spelers (75 minuten voor de simultaangever, 30 minuten voor zijn tegenstanders). Jan kweet zich uiterst efficiënt van zijn taak. Tegen een gemiddelde tegenstand van 1923 haalde hij een score van 82% (14 uit 17 / +13, =2, -2). Harro Weiland en Pieter Pouw van de organiserende vereniging hielden hem netjes op remise; Jan verloor alleen van sterke spelers Jeroen van de Bersselaar (Den Bosch) en Thomas Willemze (Utrecht).

Na een pauze van een half uur startte om 16 uur de finaleronde. Ook die bleef spannend tot het laatst. Weliswaar wist HMC in de reguliere speeltijd nipt van het teleurgestelde Utrecht te winnen, maar de echte finale eindigde wederom in een gelijkspel. En opnieuw bleek Apeldoorn over de sterkste zenuwen te beschikken. Aan de twee topborden bleef de stand in evenwicht, waarna de sterk spelende Roeland Pruijssers (4 uit 4!) het beslissende punt scoorde.

Rond 20 uur kon Willem Bor, bestuurslid van de KNSB, de beker uitreiken aan Homburg Apeldoorn. Ed de Beule bedankte vervolgens namens de organisatie de wedstrijdleider John Pouwels en zijn assistent voor de voortreffelijke leiding, en Jan en Wilma van de Roode Leeuw voor hun goede zorgen tijdens de wedstrijddag. SC Oegstgeest 80 kan terugkijken op een bijzonder geslaagd evenement, dat zonder enige wanklank in aangename temperatuur verliep.

Halve finale (1)

SC Utrecht (2414)

Homburg Apeldoorn (2295)

Regulier

Snelschaak

J.J.P. Berkvens (2430)

M. Bosboom (2401)

1 0

0,5 0,5

R.W.A. Janssen (2491)

L. van Beek (2351)

1 0


0 1

M. Dambacher (2401)

R. Pruijssers (2231)


0 1


0 1

A.J. Jens (2333)

F. v.d. Elburg (2197)


0 1


0 1


2 2

0,5 3,5

Halve finale (2)

Zukertort Amstelveen (2361)

HMC Calder (2367)

Regulier

Snelschaak

M. Solleveld (2469)

F. Levin (2247*)

0,5 0,5


1 0

E. Wiersma (2401)

M. Saltaev (2516)

0,5 0,5

0,5 0,5

R.C.H. Bertholee (2349)

G.J. Welling (2362)


0 1

0,5 0,5

K.T.S. Tan (2224)

M. Abeln (2342)


1 0

0,5 0,5


2 2


2,5 1,5

Derde en vierde plaats

SC Utrecht (2414)

HMC Calder (2367)

Regulier

J.J.P. Berkvens (2430)

F. Levin (2247*)


0 1

R.W.A. Janssen (2491)

M. Saltaev (2516)

0,5 0,5

M. Dambacher (2401)

G.J. Welling (2362)


1 0

A.J. Jens (2333)

M. Abeln (2342)


0 1


1,5 2,5

Finale

Homburg Apeldoorn (2295)

Zukertort Amstelveen (2340)

Regulier

Snelschaak

M. Bosboom (2401)

M. Solleveld (2469)


0 1

0,5 0,5

L. van Beek (2351)

E. Wiersma (2401)


1 0

0,5 0,5

R. Pruijssers (2231)

H. Schmitz (2214)


1 0


1 0

F. v.d. Elburg (2197)

S. Strating (2276)


0 1


1 0


2 - 2


3 1


---

Van den Doel en Seirawan domineren Open NK Fischer Random Chess

Uit het dagboek van een debutant
De vrijdag ervoor had ik met twee nieuwe schaakvrienden tot diep in de nacht doorgehaald aan de bar van Zukertort Amstelveen om verliespartijen weg te spoelen. Na de Nieuw-Zeelandse graanprijzen, de mooie Friese taal, Zweden, de muziek van Schönberg, de Enschedese vuurwerkramp, Reve en teloorgang van Feyenoord, geraakten we in een steeds feller debat over de Europese grondwet, waar ik als kind van de koude oorlog natuurlijk tegen moet zijn. Ik had met Frans weer oeverloos gedronken, en toen getwist. Een fles kwam op mijn kop. Maar het revolverschot in korenveld bleef uit, en ook mijn oor zit er nog onversneden aan. (Het Zorgeloze Kunstenaarsvolkje, G. Reve).

Kortom, niets kon zaterdag 28 mei een deelname aan het open NK Fischer Random schaak nog in de weg staan. Daarvoor moesten we afreizen naar bierbrouwerij De Bekeerde Suster aan de Kloveniersburgwal. Op het zonovergoten terras zag ik de grootmeesters Erik van den Doel en Yasser Seirawan, maar ook de IMs Piet Peelen, Hans Böhm en local hero Aran Köhler. Tot mijn niet geringe vreugde was ook een belangrijk deel van het SGA-damesteam (Yvette Nagel, Monique van der Griendt en Cora van der Zanden) aanwezig. Het zou voorwaar niet meevallen dit toernooi op mijn naam te schrijven. Zeker niet omdat het mijn eerste Fischer toernooi was, hoewel dit gelukkig voor meer kunstbroeders en -zusters gold.
Fischer Random Chess wijkt af van het normaleschaakspel doordat de computer de beginopstelling op de eerste rij bepaalt. De enige beperkingen zijn dat de lopers van ongelijke kleur moeten zijn en dat de koning tussen beide torens moet staan voor de rokade. Ik meen dat Hans Ree enige tijd geleden in NRC Handelsblad de fraaie Nederlandse term schud- of husselschaak heeft bedacht. Wisselschaak of politiekschaak komen misschien ook in aanmerking, gezien de steeds veranderende stellingen.

Organisator Kees de Kruif legt mij het hoe en waarom van het toernooi uit: Enkele jaren geleden zijn we met een paar leden van schaakclub Fischer Z naar het wereldkampioenschap in Mainz geweest. Dat is ons zo goed bevallen dat we vorig jaar voor het eerst een open Nederlands kampioenschap hebben georganiseerd. Optimix werd aangetrokken als sponsor, café en brouwerij De Bekeerde Suster verleende gastvrij onderdak. Temidden van dertig deelnemers ging Yasser Seirawan in 2004 zonder puntverlies met de hoofdprijs naar huis. Dit jaar was het aantal deelnemers gestegen naar 39, voor De Kruif een teken aan de wand dat de belangstelling groeit.

Hoewel de meeste deelnemers hun debuut maakten met deze schaakvariant, had wedstrijdleider Joost Jansen nauwelijks problemen met de naleving der spelregels. Zelfs de lastige rokade, waarbij de koning in één keer over een soort vrije busbaan kan vluchten van b1 naar g1, ging verrassend goed. Alleen het oplezen van de steeds wisselende beginopstelling leidde af en toe tot verwarring, mede dankzij de ietwat lawaaiige omgeving. Zo mochten we via het open raam meegenieten van een niet geheel geslaagde transactie voor geestverruimende middelen (we zaten tenslotte in hartje Amsterdam). Voor Yasser Seirawan en Erik van den Doel was dat geen probleem, ze kegelden hun tegenstanders gewoon omver, al bleven in de eerste ronden Piet Peelen, Aran Köhler en Hans Böhm goed volgen. In de vierde ronde hielden beide grootmeesters elkaar keurig in bedwang, daarna gaan ze door met hun strafexpeditie. Mede hierdoor waren Hans Böhm en Piet Peelen inmiddels op een hopeloze achterstand gezet, alleen FM Aran Köhler kon enigszins volgen. Hulde trouwens voor FM Peewee van Voorthuijsen die tussen zijn eigen partijen door snel de nieuwe indeling maakte.
Van den Doel en Seirawan gingen samen over de eindstreep met 6,5 uit
7. Omdat hij een partij extra met zwart had gespeeld, werd de Leidse grootmeester uitgeroepen tot de nieuwe kampioen. Aran Köhler eindigde op de derde plaats met 5,5 punt. Monique van der Griendt (4,5), die halverwege het toernooi de slappe lach moest overwinnen, was de beste dame. Jan Nagel (4) won de ratingprijs tot Elo 2000.

Open NK Fischer Random Chess te Amsterdam:

1-2 Erik van den Doel, Yasser Seirawan 6,5

3 Aran Köhler 5,5.

4-8 Dirk Floor, Yong-Hoo de Rover, Peewee van Voorthuijsen, Hugo van Hengel 5

8-9 Hans Böhm en Monique van der Griendt 4,5

Totaal 39 deelnemers


---