CDA

Het CDA ligt op koers

Speech van Maxime Verhagen op het Partijcongres van het CDA op 28 mei in Utrecht

Het ligt nog vers in de herinnering: de verkiezingen van mei 2002 waarbij het CDA glansrijk won.

We zijn nu drie jaar verder, mei 2005, en het is misschien op dit partijcongres eens een goed moment om terug te blikken op die tijd. Het zijn bewogen jaren geweest. Maatschappelijk en politiek. De maatschappelijke gevolgen van de politieke moord op Pim Fortuyn, toenemende onverdraagzaamheid in de Nederlandse samenleving, zinloos geweld, de confrontatie met radicalisme en terrorisme: de moord op Theo van Gogh, een belegering in het Laakkwartier, onderduikende Kamerleden.

Er is wat dat betreft echt iets veranderd in Nederland. We zijn niet meer het land waar alles kan. We zijn ons bewust geworden van onze kwetsbaarheid. De waarden die we met elkaar delen staan onder druk. Dat brengt onzekerheid met zich mee.

Maar ook politiek veranderde er veel de afgelopen jaren. Ook dat zorgde voor onzekerheid. Bijvoorbeeld over wat de bezuinigingen en veranderingen van dit kabinet allemaal met zich meebrengen.

Waar gaat het naar toe?
Wat verandert er voor mij persoonlijk?
Zijn de veranderingen ook verbeteringen of gaat het alleen om bezuinigingen? Dat is heel begrijpelijk. Maar toch is het belangrijk stil te staan bij de vraag waarom het allemaal gebeurt. Waarom de bezuinigingen nodig zijn. En wat er al is bereikt.

We moeten dan weer even terug naar mei 2002.
Wat was toen ook al weer het ongenoegen van de kiezer? Wat was de kritiek van het CDA toen?

- wachtlijsten in de zorg,

- onveiligheid op straat, criminaliteit

- Een WAO met veel te veel instroom.

- Te weinig leraren, te weinig verpleegkundigen en teveel regels.
- files en treinen die niet op tijd reden
En er ontstond steeds meer een cultuur van ieder voor zich. Dat alles terwijl de bomen tot in de hemel leken te groeien en miljarden werden uitgegeven.

Bij de verkiezingen van 2002 heeft de kiezer duidelijk gemaakt het zat te zijn. Moe van een technocratische overheid die de werkelijke problemen onbesproken laat.

Dat ongenoegen bij de kiezer was heel heftig, zelfs na zeven vette jaren. Vandaar de filosofie van dit kabinet om een eerlijk verhaal te vertellen. Dit kabinet heeft gezegd: er zullen er dingen moeten veranderen. We kunnen er niet meer vanuit blijven gaan dat de overheid maar alles regelt en dat alle voorzieningen vanzelfsprekend zijn.

Dan redden we het niet voor de toekomst. Mensen moeten meer eigen verantwoordelijkheid gaan dragen voor de inrichting van hun bestaan. Dat betekent, hoe moeilijk ook, vertrouwde regelingen veranderen. Juist om: Die economie, Dat werk, Ons pensioen, De zorg, De veiligheid en onderlinge solidariteit veilig te stellen voor de toekomst.

Want die toekomst begint vandaag. We willen de rekening toch niet doorschuiven naar onze kinderen. De kabinetten Balkenende zijn dus de kabinetten geweest die die verantwoordelijkheid hebben genomen om een start te maken met de agenda voor de toekomst. Met moeilijke maatregelen win je nooit een populariteitsprijs, dat hebben we ook gemerkt. Daarom getuigt het ook van moed dat dit kabinet doorzet. Omdat het nodig is, voor later. Wel is het belangrijk dat iedereen de veranderingen ook echt kan meemaken. Mensen moeten dus die eigen verantwoordelijkheid wel kunnen dragen. De overheid moet daarvoor zorgen. Dat is ook steeds de kern van de CDA-boodschap in de Tweede Kamer geweest. Steeds hebben we aandacht gevraagd voor het draagvlak van de plannen in de samenleving.

En wat zien we nu na twee jaar kabinet Balkenende? Het beleid van dit kabinet begint vruchten af te werpen.

ZORG

- Het CDA heeft gezegd: Nederland verdient een beter zorgstelsel. Want het huidige systeem is dichtgeslibd. Het is toch onverteerbaar als er geen plek is voor je moeder in een verpleeghuis, of je tante naar België moet voor een maagoperatie. Intussen bleven de kosten maar stijgen, evenals de premies. Daarom komt de nieuwe Zorgverzekeringswet er aan, die zorgt voor minder bureaucratie, voor meer eigen verantwoordelijkheid en keuzevrijheid van de patiënt, en tegelijkertijd een stevig vangnet voor de mensen die dat nodig hebben. Want we zorgen voor een fatsoenlijke zorgtoeslag. Mensen die in relatie tot hun inkomen teveel zorgkosten hebben krijgen geld terug. Op deze manier valt niemand buiten de boot. Nu al zien we resultaten. Daar waar mensen zich tijdens Paars zo aan hebben gestoord, zien we nu verbetering optreden. De wachtlijsten in de zorg zijn onder de kabinetten Balkenende met ongeveer 30% gedaald.
-de Wet Maatschappelijke Ondersteuning komt er aan, zodat gemeenten de mogelijkheid krijgen mensen hulp op maat te kunnen bieden. Wij hebben altijd gezegd: het moet wel zorgvuldig gaan, en het mag ook geen bezuiniging betekenen, zodat er niemand de dupe van wordt. De zojuist aangenomen resolutie is wat dat betreft een ondersteuning van onze fractielijn.

VEILIGHEID
Op het gebied van veiligheid heeft het kabinet, met steun van de CDA-fractie, tal van maatregelen genomen
-preventief fouilleren,

-de identificatieplicht,

-twee op 1 cel,

-de aanpak van veelplegers.

-het gebruik van DNA als bewijsmateriaal in een rechtszaak,
-een indrukwekkend pakket aan maatregelen op het gebied van terrorismebestrijding. Deze maatregelen hebben ertoe geleid dat de veiligheid is toegenomen. Na de forse toename van de criminaliteit onder Paars zien we nu een forse daling. Amsterdam en Rotterdam, onze grootste steden worden eindelijk weer veiliger.

De maatregelen in de SOCIALE ZEKERHEID

-De levensloopregeling waarbij iedereen individueel kan sparen voor zijn eigen verlof, of dat nu voor de opvoeding van kinderen is, voor scholing of voor prepensioen. We hebben hiermee een lang gekoesterde wens van het CDA gerealiseerd.
-Na tientallen jaren gedraal ligt de hervorming van de WAO klaar.
-De Wet Werk en Bijstand, de wet die van de bijstand ook weer echt een achtervang heeft gemaakt en mensen beter aan het werk helpt.
- Modernisering van de WW. Op dit punt hebben we het SER-advies gevolgd, ook al viel dat duurder uit. Want we hebben altijd belang gehecht aan draagvlak in de samenleving. Daarom hechten wij aan het sociaal overleg en waren we ook blij met het sociaal accoord. Want naast daadkracht heb je ook draagvlak nodig.

Dit heeft er ook toe geleid dat we resultaat konden boeken:
- Er zitten minder mensen in de bijstand

- Ruim 12.000 mensen die een Melkert-baan hadden hebben nu een echte baan gekregen.
- We zijn zoveel mogelijk tegemoetgekomen aan hen die het moeilijk hebben en ook aan de gezinnen. Want we zijn ons bewust van de problemen die mensen hebben. Mensen die niet rond kunnen komen, mensen zonder werk. Maar dat betekent niet dat we daarom alles maar bij het oude moeten laten, zoals de oppositie dat wil. Geld uitgeven dat we niet hebben, dat er niet is. Of zoals de minister-president laatst tijdens een bezoek aan Franeker zei: "We kunnen als Nederland geen Mercedes blijven rijden, terwijl we maar een Opel kunnen betalen."

Tegelijkertijd zetten we ons dus ook continu in voor die groep die het moeilijk heeft. Een paar voorbeelden van wat we hebben kunnen realiseren:
-We hebben ons ingespannen voor de chronisch zieken en gehandicapten: 216 miljoen euro erbij in 2004 en 169 miljoen euro in 2005.
- We hebben wat kunnen doen voor de ouderen: AOW'ers ontvangen een extra tegemoetkoming van 100 euro per jaar. En de belastingkorting voor ouderen wordt verhoogd met 30 euro.
-Voor gezinnen die moeilijk rond kunnen komen: de belastingkorting voor gezinnen met kinderen wordt verhoogd met 135 euro en die voor ouders die werken met kinderen wordt met 93 euro verhoogd.
- En voor mensen met een uitkering. Jaarlijks komt er 25 miljoen euro extra beschikbaar voor de bijzondere bijstand.
- Ook: 100 euro erbij voor de jonggehandicapten.

Maar ook de middeninkomens hebben onze aandacht. Huishoudens met een middeninkomen, meestal gezinnen met kinderen, zijn de ruggengraat van onze samenleving. Dat besef leeft vaak nog veel te weinig. Juist gezinnen met kinderen en een middeninkomen hebben vaak hoge lasten: huur, hypotheeklasten, schoolgaande kinderen en hoge premies voor ziektekosten. En zij komen vaak niet in aanmerking voor extra toeslagen of kwijtschelding. Daarom verdienen ook zij aandacht.

Daarom hebben we als fractie laatst ook het huurbeleid van minister Dekker afgewezen. Omdat dat dat beleid met name mensen met een middeninkomen zonder huursubsidie financieel zou treffen. Bovendien hebben we laatst de minister opgeroepen de huurstijging aan een maximum te binden. Dat gaat zij uitvoeren. Vandaar ook mijn eerdere reactie vanmorgen op de resolutie die ging over huur.

Dus wat dat betreft: waar Wouter Bos zégt dat hij opkomt voor middeninkomens, dóen wij het. Daar mogen we ook wel eens wat zelfbewuster in zijn als CDA. We hebben niet voor niets de afgelopen jaren hard geknokt voor een gericht inkomensbeleid waarbij er een grens is aan kosten voor wonen, zorg en kinderen.

De Inkomensafhankelijke regelingen komen er aan. Als uitgangspunt hebben we hierbij de vanochtend aangenomen resolutie over lastenmaximering. Daarnaast zal kinderopvang en lesgeld onze eerste aandacht hebben.

INTEGRATIE
Van het integratiebeleid is eindelijk werk gemaakt. Een keuze voor Nederland is geen vrijblijvende meer: inburgeringscursussen zijn verplicht. Het gaat erom dat allen die in Nederland verblijven zich verbonden voelen met Nederland en met de waarden waarop Nederland is gebouwd.

Trots zijn op en kiezen voor het Nederlanderschap. En dan gaat het dus niet alleen om het naleven van de hier geldende regels. Dan gaat het niet alleen om het hebben van een baan of het spreken van de taal. Er moet een verbondenheid zijn met Nederland en de Nederlandse rechtsstaat. Want het is van het allerhoogste belang dat we in Nederland met elkaar samen leven en niet tegenover elkaar.

Wat dat betreft is het ook dit kabinet en in het bijzonder onze minister-president gelukt om eindelijk de discussie over waarden en normen onder de aandacht van mensen te brengen. Wat is onze identiteit en hoe gaan we met elkaar om?

Ook het lerarentekort is voor een groot deel ingelopen. Ten opzichte van 2002, is dit meer dan gehalveerd.

MINDER REGELS
Ook is het dit kabinet gelukt overbodige regelgeving drastisch te verminderen. Dit kabinet heeft ook op dat punt naar de zorgen van mensen geluisterd en doorgepakt.

De veranderingen dienen zich aan, één voor één. En dat alles om de verantwoordelijkheden terug te leggen waar ze horen: dicht bij de mensen en hun organisaties. En de overheid beter toe te rusten voor zaken die zij moet waarmaken

Grote sociaal-economische hervormingen zijn een feit, er wordt geïnvesteerd in innovatie, zodat Nederland klaar is voor de aantrekkende economie.

En je ziet dat langzaam maar zeker ook gebeuren. En dat de tijden van tegenvallers voorbij zijn. Het kabinet is dus op de goede weg. Natuurlijk moet er nog meer gebeuren, we zijn er nog niet. Er zal nog meer werk moeten worden gemaakt van minder regels.

De hervormingen staan in de steigers, maar het komt nu aan op uitvoering. Het gaat om zeer belangrijke zaken, die mensen direct raken: zoals de zorgverzekering en de WAO. We moeten zorgen dat niemand tussen wal en schip valt.

En we zullen door moeten gaan met structurele hervormingen om de concurrentie aan te kunnen met opkomende landen als China en India en om een antwoord te hebben op de toenemende vergrijzing. Want ook voor de toekomst willen we werk, pensioen en sociale zekerheid kunnen veiligstellen.

Natuurlijk kan de overheid niet elk probleem voorkomen of wegnemen. We zeggen ook niet voor alles een oplossing te hebben. Maar dat wat we ons voornemen, maken we ook waar. Het kabinet zit goed op schema met het werken aan de concrete doelen die ze zich gesteld hebben. En ze gaan daarmee door.

Het gaat om de toekomst van onze kinderen.
Het CDA ligt op koers.
Het CDA is betrokken en betrouwbaar.
En staat voor verantwoordelijkheid.
Daarom is er alle reden om die toekomst met vertrouwen en optimisme tegemoet te zien.


---- --