27 mei 2005: Recept voor homobeleid in het onderwijs
Onderwijsminister roept scholen op tot pro-actief beleid en openheid
Minister Van der Hoeven van Onderwijs heeft donderdag 26 mei 2005 het
Receptenboek Homoseksualiteit in het Onderwijs in ontvangst genomen.
In het receptenboek staan concrete informatie en aanknopingspunten
voor een gedegen aanpak van de preventie van homo-discriminatie. Het
receptenboek is het eindproduct van het project Enabling Safety for
LesBiGay Teachers, een samenwerkingsverband van COC Nederland, de
Algemene Onderwijsbond (AOb) en het Algemeen Pedagogisch Studiecentrum
(APS).
Veiligheid vergt openheid
In haar toespraak na de aanbieding beklemtoont minister Van der Hoeven
dat veiligheid openheid vergt. 'Het voorkomen van homo-discriminatie
vraagt om pro-actief beleid van de scholen. Tolerantie is niet genoeg.
Het gaat om het bevorderen van respect voor mensen die een andere
leefstijl hebben. Onbegrip en onwetendheid daarover moeten doorbroken
worden', aldus de minister. Van der Hoeven laat weten dat ze niet met
nieuwe bureaucratische maatregelen wil komen, omdat mede op aandringen
van de AOb scholen al verplicht zijn een veiligheidsplan op te
stellen. Volgens de minister is dat het middel om ook aandacht te
geven aan de bestrijding van discriminatie, ook op grond van seksuele
voorkeur, en het melden van incidenten. Ze roept scholen met klem op
dit soort incidenten ook altijd te melden, zodat ze geregistreerd
kunnen worden.
Topje van de ijsberg
Frank van Dalen, voorzitter van COC Nederland, benadrukt dat het hier
gaat om een probleem op alle scholen. 'Gewelddadige incidenten en
grove pestpartijen zijn maar het topje van de ijsberg. Buitengesloten
worden en niet het gevoel hebben dat er op school veilig over
homoseksualiteit gesproken kan worden is de onzichtbare discriminatie,
de witte terreur waar de meeste jonge lesbische, homo- en biseksuele
leerlingen onder lijden. Het is veelbetekenend dat een meerderheid van
de heteroseksuele scholieren zich levendig kan voorstellen dat
homoseksuele medeleerlingen het moeilijk hebben. Het resultaat is dat
nog altijd de overgrote meerderheid van de docenten en leerlingen niet
open is over hun seksuele voorkeur. En dat in een tijd waarin die
seksuele voorkeur grondwettelijk erkend is. Het is de hoogste tijd dat
scholen het recept gaan toepassen en aan de slag gaan'.
Recept
Het recept vraagt de bereidheid van scholen te kiezen voor
diversiteits- en veiligheidsbeleid waarbinnen homoseksualiteit
expliciet aan de orde komt. Onderdeel daarvan is een stringent
optreden tegen normoverschrijdend gedrag. Daarmee wordt een sfeer en
cultuur op een school gerealiseerd waarin lesbische, homo- en
biseksuele docenten en leerlingen zich wel open kunnen uiten.
Belemmerende overtuigingen
Die bereidheid blijkt nog vaak ver te zoeken. Met moeite zijn veertien
scholen bereid gevonden aan het project mee te werken. De meeste
scholen bedienen zich echter van 'belemmerende overtuigingen' om daar
vanaf te zien. 'Waarom zou onze school als eerste z'n nek uitsteken?',
dat speelt bij ons niet', 'zo krijgen we een verkeerde naam, creëer je
alleen maar onrust en wordt het eerder onveiliger', 'maken ze het er
zelf niet naar?'en 'we doen al het uiterste en we zitten niet te
wachten op nog meer aandachtspunten', zijn daar voorbeelden van.
Drogredeneringen volgens COC -voorzitter Frank van Dalen. Hij roept de
minister daarom op scholen actief te benaderen om die houding te
veranderen. Minister Van der Hoeven zegt daarop toe het gebruik van
dit receptenboek te zullen stimuleren, maar beklemtoont daarbij dat
scholen een eigen verantwoordelijkheid dragen voor het te voeren
veiligheidsbeleid. Voor aanvullend homo/lesbisch beleid voert het
Onderwijsministerie al overleg met ondermeer het COC.
Voorbij wet- en regelgeving
Theo Langejan, directeur-generaal arbeidsverhoudingen en
internationale betrekkingen bij het ministerie van Sociale Zaken en
Werkgelegenheid, het ministerie dat de publicatie mede financierde,
overhandigde het receptenboek aan de Onderwijsminister. Langejan
merkte op dat alles dat via de klassieke weg van wet- en regelgeving
voor het bevorderen van gelijke behandeling bereikt kan worden
inmiddels geregeld is. 'Maar daarmee is de concrete werkelijkheid nog
niet veranderd, want dat vraagt concrete actie, zoals de aanpak in het
receptenboek. In feite wordt daarmee een recept voor een veilige
samenleving gegeven.'
Niet gratis
Het receptenboek wordt niet kosteloos naar alle scholen gestuurd, maar
gericht naar die scholen die daadwerkelijk met het materiaal aan de
slag willen. Die kunnen daarbij ook de gewenste begeleiding en
training krijgen. Dat daarmee praktische resultaten geboekt worden,
blijkt uit de ervaringen van de scholen die aan het project meegewerkt
hebben.