Persbericht
Van Germanen en Romeinen tot monniken en moslims
Boek en symposium over 2000 jaar religie in Nederland
Eind mei is er twee keer ruime aandacht voor de rijke religiegeschiedenis van Nederland. Woensdag 25 mei presenteren ReLiC (het Centrum voor Nederlandse religiegeschiedenis van de VU) en Uitgeverij Verloren het overzichtswerk Nederlandse religiegeschiedenis, het eerste goed leesbare en wetenschappelijk verantwoorde totaaloverzicht van tweeduizend jaar religie in Nederland. Vrijdag 27 mei vindt vervolgens het Tweede ReLiC Symposium plaats, over Nederlandse religie in het eerste millennium van onze jaartelling. Het symposium is georganiseerd door ReLiC en het Archeologisch Centrum VU.
Overzichtsboek Nederlandse religiegeschiedenis
Al eeuwenlang vormt Nederland als randgebied van het Europese continent een kruispunt van geloofstradities. Die hebben in telkens wisselende omstandigheden vele Nederlanders in hun doen en laten geïnspireerd. Maar ze hebben ook de cultuur en samenleving ingrijpend beïnvloed en soms - tot in onze tijd - de maatschappelijke verhoudingen op scherp gezet. Ging de religiediscussie in Nederland de laatste jaren vaak over de opkomst van nieuwe of 'postmoderne' vormen van religiositeit, tegenwoordig is ook de positie van klassieke godsdiensten als christendom en islam in het geding. De islam is nu in Nederland een betrekkelijk recent verschijnsel, maar ooit was ook het christendom hier nog ver te zoeken. De eerste zendelingen kwamen hier rond het jaar 700 en daarna duurde het tot 1200 voor er goed en wel sprake was van een georganiseerde kerk met een stevige invloed op het leven van de gelovigen.
Het boek Nederlandse religiegeschiedenis biedt voor het eerst een goed leesbaar en wetenschappelijk verantwoord overzicht van tweeduizend jaar religie in Nederland. Joris van Eijnatten en Fred van Lieburg (directeuren van ReLiC) laten tegen de achtergrond van politieke, kerkelijke, sociale en intellectuele ontwikkelingen tal van religieuze voorstellingen, rituelen, groeperingen en leiders de revue passeren. Hoewel de kerkgeschiedenis daarbij de nodige aandacht krijgt, behandelt het boek veel meer dan alleen de klassieke christelijke traditie.
André Rouvoet, politicus van het jaar en Tweede Kamerlid voor de ChristenUnie, neemt op 25 mei het eerste exemplaar van het boek in ontvangst. Sprekers bij de boekpresentatie zijn van Guus van den Hout (directeur museum Catharijneconvent, waar de presentatie plaatsvindt) en James Kennedy (hoogleraar Nieuwste geschiedenis aan de VU).
Het Studiecentrum voor Protestantse Boekcultuur organiseert speciaal ter gelegenheid van de verschijning van dit boek een kleine tentoonstelling in de studiezaal Handschriften en Oude Drukken van de VU, getiteld: Het draait om de kerk - Vier eeuwen geschiedschrijving van religie en kerk in Nederland. Hier liggen de voorgangers van het nieuwe overzichtswerk, de jongste daterend uit 1972: een traditionele geschiedenis van de christelijke kerk.
Tweede ReLiC Symposium
Wat geloofden de bewoners van Nederland eigenlijk in het eerste millennium van onze jaartelling? En hoe werd dat geloof van de Germanen zichtbaar in de publieke sfeer en de ruimte van het landschap? Wat waren hun rituelen en hun heilige plaatsen of gewijde gebouwen? En wat gebeurde er toen eerst Romeinse soldaten en later Ierse monniken met andere godsdienstige ideeën, waarden en normen kwamen? Hoe verliep de transformatie van de lokale religieuze praktijken naar een min of meer uniforme christelijke geloofswereld?
Over zulke vragen gaat het Tweede ReLiC Symposium. Aan het woord komen zowel archeologen die gespecialiseerd zijn in de (materiële) cultuur in het gebied van het tegenwoordige Nederland, als mediëvisten die zich op de geschiedschrijving van het kersteningsproces hebben toegelegd. Acht lezingen geven inzicht in religie in Nederland in voor- en vroegchristelijke periode. Sprekers zijn Paul Noomen van de Fryske Akademy, Wijnand van der Sanden van het Drents Plateau, Ton Derks, Jan Kolen en Nico Roymans van de Vrije Universiteit, Rob Meens en Marco Mostert vande Universiteit Utrecht en Frans Theuws van de Universiteit van Amsterdam. Dagvoorzitter is Gerard Rooijakkers, hoogleraar Nederlandse etnologie aan de UvA en onderzoeker aan het Meertens Instituut.
Vrije Universiteit Amsterdam
Vrije Universiteit Amsterdam