D66

Democraten,

We zijn weer aan het werk.
Dit is een gewoon, lang geleden al gepland congres, met als hoofdonderwerp onderwijs want daar hebben we bij de verkiezingen op ingezet, en daar wordt van D66 in het land iets verwacht. Drie keer heeft de partijdiscussie op congressen (waarvan twee buitengewone extra congressen) zich geconcentreerd op de respectievelijke vraag: moeten we, horen we en blijven we in het kabinet? Voor zover het daarover tot stemming is gekomen was het antwoord telkens (met meer of minder bedenkingen, maar toch): ja. Als partij hebben we telkens met een stevige meerderheid het vertrouwen aan onze vertegenwoordigers gegeven. Op dit congres staat dan ook voor het eerst in deze regeringsperiode geen motie op de agenda, waarin de discussie daarover wordt heropend. Onze aandacht is door iets anders gevangen: onze toekomst als partij, de inhoud, waar we voor staan en waarmee we ons als duidelijke beweging van gelijkgezinden willen neerzetten.

De gang van zaken op congressen heeft ook flink ter discussie gestaan, vooral onder de bestuurders binnen de partij. Te veel ingediende moties kwamen niet aan behandeling toe. De ene keer omdat er gewoon te weinig tijd voor was gereserveerd, een andere keer omdat de ene cruciale beslissing alle aandacht kreeg, en de interesse in behandeling van andere moties de zaal uitveegde. Het eerste was een fout, die hersteld kan worden. Dank voor alle suggesties voor verbetering van de werkwijze alles is bestudeerd en afgewogen.
Het tweede was feitelijk niet te voorkomen, en eigenlijk zelfs geheel te voorzien, maar leverde toch een onbevredigend gevoel op. Het landelijk bestuur heeft dat niet in een ragfijn spel van subtiele manipulatie (of zoals sommigen het zagen als een bulldozer) uitgestippeld wat in beide gevallen een buitengewone prestatie geweest zou zijn, in een zaal vol D66ers nee, het LB heeft geprobeerd er alles aan te doen, een dergelijke ongewilde en ongewenste afhandeling van de agenda niet meer te laten gebeuren. Dit congres moet dat laten zien, we zetten hoog in.

We zijn dus weer aan het werk.
Het pamflet, dat Boris Dittrich de partij vorige maand toezegde (toen noemde hij het nog een brief) is deze week bij alle partijleden in de brievenbus gevallen. Boris heeft zijn nek uitgestoken, en op de vraag voor wat voor soort ideeën wil je gaan? niet de bal teruggekaatst: wat denk je zelf?, maar een duidelijk antwoord gegeven en de eerste reacties leverden veel herkenning en bijval op, binnen de partij en er buiten.
Het landelijk bestuur was geprepareerd en heeft direct gereageerd: daar gaan we het over hebben. Dat gaat de partij in, de partij door. Dit is inspiratie, hier ligt de inhoudelijke basis voor een breed gedragen en innerlijk aanvaarde gemeenschappelijke visie.

Daarom heeft het LB onmiddellijk zijn eigen rol opgepakt, en een discussieroute uitgezet naar het najaarscongres. Vanaf maandag zullen de bestaande discussieplatforms Duurzame ontwikkeling, Internationale Veiligheid en defensie, Internationale zaken, Kenniseconomie en Volksgezondheid met het pamflet aan de slag gaan. Maar het is heel goed denkbaar dat er rond andere themas waarover het pamflet spreekt, nieuwe (tijdelijke?) platforms van start gaan. En we roepen afdelingen en regios op debatavonden te organiseren en de discussie ook met niet-partijleden, betrokkenen en deskundigen te voeren. En we komen meedoen aan die debatten: kamerleden, bewindspersonen en landelijk bestuur, zoals we ook de laatste weken veel afdelingen en regiovergaderingen hebben bezocht. We hebben nu iets in handen om die debatten concreet te voeren. En we hebben een beetje haast. Vanuit Den Haag zal nog voor de zomervakantie en direct daarna een of meer grotere debatbijeenkomsten in het land worden georganiseerd.

Het LB wil daarnaast graag de mogelijkheid realiseren van een of enkele open fora op de website om de discussie te stimuleren. Dat vraagt zorgvuldige aanpak, want bij zon open forum kan van alles worden gedebiteerd, terwijl iedereen over onze schouders kan meelezen. Dus zonder het debat te sturen moet er wel voor gewaakt worden dat er onheuse teksten de D66 website opgaan.

Boris heeft het een pamflet genoemd. Het is geen mini-verkiezingsprogramma of manifest. Dat kan het wel worden: een kleine projectgroep zal uit alle debatten commentaar en materiaal verzamelen. En dat kan dan naar twee resultaten leiden: aan de ene kant een tot manifest gegroeid pamflet dat op 5 november in Delft op congres 82 kan worden aanvaard als document van de partij. En bijvoorbeeld een krachtig tien-puntenprogramma aan de andere kant. Materiaal voor verkiezingsprogrammas, ook in de gemeenten en materiaal voor de party-kit, de markten en campagneactiviteiten.

Want daar werken we vanaf vandaag naar toe. Als beweging en partij tegelijk, met brutale en radicale ideeën in het hoofd en in de hand en met een herkenbaar progressief, sociaal-liberaal gezicht. Herkenbaar, overal, waar je ze tegenkomt die D66ers. Niet alleen aan de etiketten, de logos en de vlaggen, maar ook aan de gemeenschappelijkheid van een visie op de toekomst. Om die gemeenschappelijke uitstraling zijn ze lid geworden overal in het land, van de Jonge Democraten of van D66 en daarmee ook van de lokale afdelingen. We zijn blij met die veelal jonge nieuwe leden. En we willen dat ze net als wij trots kunnen zijn op onze beweging. Dat kan alleen als we als trouwe, oudere leden met hun blikrichting gaan meekijken, namelijk de toekomst in. De agenda van dit congres bewijst het: we zijn weer aan het werk. De fractie en de bewindslieden zijn aan het werk in overeenstemming met het vertrouwen dat de partij hen vorige maand opnieuw gegeven heeft. Nu de partijleden zelf ook, in alle afdelingen en regios. Teleurstellingen voorbij, moedeloosheid te boven en de onderlinge verschillen van mening uitgevochten. Met ongenoegen kun je de oorlog niet winnen, laat staan de steun van kiezers in de peilingen. Kiezers houden niet van merkbare interne tegenstellingen in een partij. Ze zien heel goed het verschil met debat over politieke vragen. En ze zien graag duidelijke gezichten.
In de geest die vorig najaar in de Achterhoek en Overijssel rondwaarde, waar in alle gemeenten tussen de vijf en zeven procent werd gehaald bij echte verkiezingen dwars tegen alle peilingen in:

Er is weer een wereld te winnen.

Vice-voorzitter organisatie Landelijk Bestuur
Bart Robbers

Nijkerk, 21 mei 2005

21-5-2005 15:00