Toespraak Staatssecretaris van Verkeer en Waterstaat, Melanie Schultz van
Haegen bij opening RWZI Harderwijk op 23 mei 2005 om 15.00 uur
(Alleen de uitgesproken tekst geldt)
Dames en heren,
Ik vind het bijzonder leuk om vandaag de opening van de gerenoveerde
rioolwaterzuiveringsinstallatie in Harderwijk te mogen verrichten.
Graag wil ik de aanwezige leden van het Bestuurlijk Overleg
Veluwerandmeren speciaal verwelkomen. U heeft voorafgaand aan de
openingsbijeenkomst een hopelijk succesvol overleg gevoerd. Het is
natuurlijk niet geheel toevallig dat u uw overleg op deze locatie
heeft gepland. Want de renovatie van de RWZI past naadloos in
doelstellingen van het inrichtingsplan Veluwerandmeren, in de
volksmond IVR. Die doelstelling is het bereiken van een duurzame
ontwikkeling van de Veluwerandmeren.
Met de ingrijpende renovatie dient uiteraard ook een nationaal belang.
Ik denk dan bijvoorbeeld aan onze nationale verplichting te voldoen
aan de Europese Richtlijn stedelijk afvalwater. De kwaliteit van het
gezuiverde afvalwater wordt door de renovatie dus behoorlijk verhoogd.
Met name op het gebied van de verwijdering van fosfaten en nitraten
schoot de bijna dertig jaar oude installatie te kort.
Met de nieuwe installatie voldoet u dus voorlopig weer aan de moderne
en hoge eisen van waterzuivering. Ik zeg nadrukkelijk voorlopig, want
een nieuwe aanpassing staat alweer op stapel: de installatie van een
nieuwe vierde zuiveringstrap. Deze kostbare maatregel is een
noodzakelijke investering om de Veluwerandmeren ook in de toekomst in
een goede ecologisch toestand te houden. Het is nu nog een
`bovenwettelijke' maatregel, maar regeren is vooruitzien. Dus hulde
aan alle betrokken bestuurlijke partijen om deze kostbare investering
nu al in te boeken. Het project ter waarde van 7.5 miljoen euro wordt
uit de middelen van het inrichtingsplan gefinancierd. En ook het Rijk
neemt dus door een financiële bijdrage van Verkeer en Waterstaat zijn
verantwoordelijkheid voor het verbeteren van de waterkwaliteit.
De komende decennia zal met deze investering de waterkwaliteit op
minimaal hetzelfde niveau blijven als 2000. Een prima prestatie met de
groei van de bevolking en toenemende recreatie in en rondom water in
het achterhoofd. Flora, fauna en de waterrecreant zijn straks de grote
winnaars van deze nieuwe investering. En u zet zich daarmee prominent
op de kaart als koploper in de aanpak van waterkwaliteit. En loopt
voorop in het voldoen aan de nog vast te stellen eisen van de Europese
Kaderrichtlijn Water.
En dát terwijl deze regio van ver moest komen. De geschiedenis van de
Veluwerandmeren voert ons terug naar 1956: de definitieve drooglegging
van de Flevopolders. Het begin van het eind van het heldere water.
Eind jaren zestig waren de meren een zogenaamde `vegetarische
erwtensoep'. De regio stond voor een forse opgave. Huishoudelijke
lozingen werden aangepakt door uitbreiding en aanleg van rwzi's.
Overstortingen werden teruggebracht, de aanvoer van agrarische
meststoffen verminderd. En met resultaat. Het water werd helderder,
van erwtensoep via een helder bouillonnetje naar ecologisch schoon en
straks met de vierde, overtreffende trap, naar ecologisch goed.
In de jaren negentig kwam in de regio voor de volgende belangrijke
fase te staan. Hoe kan het gevolg voor de randmeren door de groei van
de bevolking en recreatie in goede banen worden geleidt? Alle
betrokken partijen waren het er snel over eens. Een integraal beleid
voor de inrichting van de regio was een belangrijke sleutel voor de
oplossing. En u heeft het plan Integrale Inrichting Veluwerandmeren
opgesteld.
Ik hoef u en zeker de aanwezigen uit het Bestuurlijk Overleg niet meer
uit te leggen wat dit plan inhoudt. Wel wil ik in dit verband even
stilstaan met de helaas dit jaar veel te vroeg overleden Harry Prins.
Hij was sinds de start van het plan een enthousiaste aanjager als
voorzitter van het Bestuurlijk Overleg en ik weet zeker dat u net als
ik zijn grote betrokkenheid en inzet missen.
Dames en heren,
Ik wil aan de hand van drie voorbeelden kort aangeven waarom ik dit
integrale inrichtingsplan zo goed vind.
Ten eerste is dit plan een goed voorbeeld van de pragmatische aanpak
die ik voorsta bij het uitvoeren van de Europese Kaderrichtlijn Water.
De verschillende regionale waterbeheerders hebben via het
stroomgebiedbeheersplan hun waterbeheer gezamenlijk afgestemd. En daar
zit een enorme winst!
Ten tweede is dit plan een goed voorbeeld van de integratie tussen
water en ruimte. Het plan beperkt zich namelijk niet tot enkel
waterbeheer, maar bevat ook ruimtelijke maatregelen. Denk aan de
ontwikkeling van strand, de aanleg van fietspaden en het vaststellen
van natuur en recreatielocaties. Voor dit specifieke gebied hebben
overheden de handen ineenslagen om de kwaliteit van de omgeving
duurzaam te verbeteren. In de Nota Ruimte van collega Dekker is het
plan als voorbeeldproject opgenomen van de integrale benadering voor
het ontwikkelen van ruimtelijke plannen.
En tot slot de laatste reden waarom ik het plan zo goed vind is de
actieve bijdrage van het publiek. Maatschappelijke organisaties en
vele anderen hebben een bijdrage geleverd aan het plan met kritisch
commentaar en ideeën. En het publiek is nog steeds betrokken. Het plan
leeft echt in de regio. En die betrokkenheid kent twee belangrijke
voordelen. Veel van de voorgestelde maatregelen sluiten direct aan bij
de belangen van de gebruikers van het gebied. En het heeft ook geleid
tot begrip onder de belanghebbenden. Begrip dat soms andere belangen
prevaleren boven eigen belang in onze gezamenlijke lastige zoektocht
naar de juiste balans tussen de ontwikkeling van natuur, recreatie en
economie.
Met het noemen van deze drie voorbeelden wil ik u complimenteren maar
tegelijk ook een beetje opjutten. Het plan loopt tot 2010 dus alle
reden om stevig door te pakken en de 36 projecten uit het plan tot een
succes te maken. Maar gezien uw bestuurlijke daadkracht tot nu toe heb
ik alle vertrouwen dat u met veel enthousiasme doorgaat met dit plan.
Dames en heren,
De vegetarische erwtensoep zoals de Veluwerandmeren eind jaren zestig
genoemd werden, vindt u alleen nog terug op de menukaarten van
restaurants in deze regio. De kwaliteit van het water is sinds de
jaren zestig stukken beter geworden. In 2010 zal de kwaliteit, ondanks
de druk van een groeiende bevolking, ondanks de groei van de recreatie
nog immer van een goede ecologische kwaliteit zijn. Daar ben ik net
als u van overtuigd. De bijzonder geslaagde renovatie van het RWZI is
een mooie tussenstap. En dat is vandaag zeker een feestje waard.
Ik wil dan ook alle betrokken partijen die de nieuwe
zuiveringsinstallatie mogelijk hebben gemaakt feliciteren met dit
prima resultaat.
Dank u wel.
Ministerie van Verkeer en Waterstaat