Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport

Ouderschap bij mensen met een verstandelijke handicap schiet vaak tekort

Persbericht, 19-5-2005

Een inventariserend onderzoek naar ouderschap bij mensen met een verstandelijke handicap in opdracht van VWS wijst uit dat slechts bij een derde van het aantal ouderschappen er geen sprake is van uithuisplaatsing of andere bemoeienis van de Raad voor de Kinderbescherming. De onderzoekers spreken in die gevallen over 'goed genoeg' ouderschap. Dat wil zeggen: er zijn dan geen aanwijzingen voor verwaarlozing of mishandeling. In één zesde van de onderzochte gevallen is de situatie problematisch, en in meer dan de helft van de gevallen schiet de opvoeding ernstig tekort. De onderzoekers hebben ook gekeken naar eventuele succesfactoren voor 'goed genoeg' ouderschap. Van belang blijkt een sociaal netwerk en het kunnen inschakelen van ondersteunende hulpverlening. Veel lijkt bovendien af te hangen van bijkomende omstandigheden. De onderzoekers constateren voorts dat de hoogte van het IQ geen doorslaggevende factor is voor 'goed genoeg' ouderschap. Veel hangt af van het accepteren van hulpverlening en van het vermogen een affectieve band met het kind op te bouwen. Vorig jaar heeft het kabinet een ontmoedigingsbeleid voorgesteld in die gevallen waarbij blijkt dat verstandelijk gehandicapte ouders niet in staat zijn hun kinderen op te voeden. Ondersteunen van ouderschapwensen terwijl in redelijkheid kan worden vastgesteld dat het toekomstige kind grote schade gaat lijden, acht het kabinet een brug te ver. Kern van de zaak is en blijft te voorkomen dat een kind een toekomst vol verwaarlozing tegemoet gaat. Verwaarlozing die uiteraard onbedoeld is door de ouders, maar die voortkomt uit onvermogen. Het belang van de verstandelijk gehandicapte met een kinderwens en het belang van een eventueel toekomstig kind moet worden afgewogen. Bij mislukt ouderschap - waarvan helaas in de meeste gevallen sprake blijkt - wordt niet alleen het belang van het kind, maar ook dat van de ouder(s) geschaad. Voor het kabinet weegt het belang van het kind zwaar. Als verantwoord ouderschap niet mogelijk blijkt, dan wordt ingezet op een ontmoedigingsbeleid.