19-05-2005
Gezond genieten in de natuur
Het grote recreatiegevaar is.. 1,5 mm klein!
Het is ook dit jaar weer oppassen geblazen in onze natuur. In het
groen om ons heen (bos, duin, heide, park en ook de eigen tuin) lopen
wij tot ongeveer november fikse risicos. Veroorzaakt door teken! Dit
kleine diertje van maar 1,5 mm. grootte kan namelijk veel ellende
veroorzaken. Het advies is dan ook: slim de natuur in, dan wordt het
weer gezond genieten voor u en uw gezin!
We zien ze niet
Teken zien er uit als bruin-zwarte spinnetjes en zijn tussen de 1 en 3
mm. groot. Van maart tot november huizen ze in bossen, duinen,
struiken en hoog gras, wachtend op passerende mensen of dieren. Teken
komen alleen bij mensen in actie als ze onbedekte huid signaleren.
Honden nemen teken mee door tegen takken te schuren of door hoog gras
te lopen. Controleer uzelf en uw huisdier altijd na terugkomst uit de
natuur. Doe dat oook en vooral bij kleine kinderen, die net even wat
vaker het bospad afgaan dan de ouders of de bosjes induiken om de
kwijtgeraakte bal te zoeken.
Teken leven van opgezogen bloed en zijn 24 uur per dag op zoek naar
gastheren en gastvrouwen om bloed te kunnen zuigen. Soms zijn teken
besmet met een bacterie (Borelia burgdorferi) die de ziekte van Lyme
veroorzaakt. Door een tekenbeet kan die bacterie in het lichaam van
mens en dier terechtkomen.
Rode cirkel
Merkt u de tekenbeet niet direct op, maar bent u wel besmet geraakt?
Dan kan er na een week of drie een felrode cirkel (kring) ontstaan
rondom de plek waar de teek u heeft gebeten en het bloed opgezogen. Ga
direct naar de huisarts als u zon kring ontdekt. Wees echter altijd
alert. In sommige gevallen loopt u de ziekte van Lyme op zonder dat er
kringvorming is ontstaan. Laat uw bloed ongeveer zes tot acht weken na
een vermoede tekenbeet controleren op de ziekte van Lyme.
Ziekte van Lyme
De ziekte van Lyme is met de juiste medicijnen heel goed te
behandelen. De mate en de duur van de behandeling hangen echter
helemaal af van het stadium waarin de ziekte zich op het moment van
behandeling bevindt. Het is dus zaak snel naar uw huisarts te gaan als
u vermoedt besmet te zijn of een kring op de huid ontdekt. Een niet
behandelde ziekte van Lyme kenmerkt zich onder andere door de volgende
verschijnselen: chronische vermoeidheid, plotseling zeer pijnlijke
gewrichten, zenumpijn, zenuwtintelingen, oogklachten, onwillekeurige
spiertrekkingen, hoofdpijn en hartritmestoornissen. De ziekte van Lyme
is besmettelijk van teek naar mens of (huis)dier. Mensen kunnen elkaar
niet besmetten en de ziekte wordt ook niet overgedragen van (huis)dier
op mens.
Teken verwijderen
De kans op besmetting kan voor mens en dier minimaal blijven als u de
teek binnen 20 uur op de juiste manier verwijdert en het wondje
ontsmet met 70% alcohol. Voor het verwijderen van teken bestaat een
speciale tekenverwijderset. Die kunt u kopen bij uw apotheek of
bestellen bij de stichting SAAG (voor adres zie onderaan dit artikel).
U kunt teken echter ook met een pincet verwijderen. Ga dan als volgt
te werk:
- neem een pincet waarmee u de teek kunt vastpakken zonder hem plat te
drukken.
- plaats het pincet over de teek zo dicht mogelijk op de huid. Vooraf
de teek niet verdoven!
- trek de teek voorzichtig, met licht draaiende beweging uit de huid.
Druk de teek hierbij niet plat.
- ontsmet het wondje met 70% alcohol, jodiumtinctuur of zalf. Noteer
de datum in uw agenda. Let in de volgende weken op de huid rondom de
tekenbeetplaats.
Meer informatie
U kunt informatie krijgen bij de Stichting Samenwerkende Artsen- en
Adviesorganisaties in de Gezondheidszorg (Stichting SAAG), telefoon
(0299) 660068 en e-mail info@saag.nl. Ook kunt u de website van
Stichting SAAG raadplegen: www.saag.nl. De stichting geeft ook een
brochure uit over teken. Zowel telefonisch als via de website kunt u
deze en/of de tekenverwijderset teek it easy bestellen.
Het werkelijk aantal tekenbeten is naar schatting minstens het
tienvoudige van het aantal daarvoor geregisteerde huisartsconsults
(65.000 in 2003). Zon 20% ervan (13.000 personen) bleek besmet te zijn
met de ziekte van Lyme. Dat is een fort en tegelijk redelijk
alarmerend aantal in de medische wereld. Vrijwel geheel Nederland is
inmiddels Lyme-risicogebied (bron: RIVM). Ofwel, we lopen nagenoeg
overal kans op besmetting met de Nederlandse Lyme-bacterie.
De informatie uit dit artikel is afkomstig van de Stichting SAAG.
Gemeente Den Helder