Ministerie van Financiën

Persbericht

PERS-2005-064

Den Haag, 18 mei 2005

Financieel Jaarverslag van het Rijk 2004:

Economisch beter, maatschappelijk onzeker, beleid in uitvoering

Het Financieel Jaarverslag van het Rijk 2004 is op 18 mei 2005 door de minister van Financiën samen met de departementale jaarverslagen aangeboden aan de Tweede Kamer. Het Financieel jaarverslag 2004 blikt terug op het eerste volledige jaar dat dit kabinet beleid uitvoert:

Het jaar 2004 stond economisch gezien in het teken van voorzichtig herstel. De economische groei kwam met 1,4% BBP iets hoger uit dan de verwachte 1%. Toch leidde dit niet tot de gewenste verbetering van de concurrentiepositie van Nederland: andere landen profiteerden meer van de groei van de wereldhandel en lieten een betere loonkostenontwikkeling zien. Het EMU-saldo is mede door de aanvullende budgettaire maatregelen in het voorjaar van 2004 ruim onder de 3%-grens van het Europese Stabiliteits-en Groeipact uitgekomen, te weten op - 2,3% BBP. Dat saldo komt overeen met de verwachting in de Miljoenennota 2004. Nederland is er als enige EU-lidstaat in geslaagd om van 2003 op 2004 een tekort van boven de -3% om te zetten in een tekort van onder de -3%.

De EMU-schuldquote is licht gestegen en bedroeg ultimo 2004 55,2%, en blijft daarmee ruim onder referentiewaarde van 60% BBP. De werkloosheid is in 2004 uitgekomen op 479.000, lager dan de 540.000 die verwacht werd in de Miljoenennota 2004. Tegelijkertijd moet ook geconstateerd worden dat de werkgelegenheid in 2004 is gedaald, zodat van een echte verbetering van de arbeidsmarkt in 2004 nog niet werkelijk sprake is. De inflatie is in 2004 gedaald naar 1,2%, het laagste niveau sinds 1989. Door de prijzenoorlog in de supermarkt werden de dagelijkse boodschappen gemiddeld 3,5% goedkoper in 2004. De brandstofprijzen daarentegen stegen vanwege de hoge olieprijs: automobilisten betaalden in 2004 gemiddeld 7,9% meer aan de pomp. De overheidsinkomsten zijn in 2004 ondanks maatregelen (o.m. verhoging AWBZ-premie) 0,5 miljard euro lager uitgekomen op een totaal van 173,7 mld euro Het totale uitgavenkader laat een onderschrijding zien 2,8 mld euro.

Het Financieel Jaarverslag van het Rijk blikt terug op een jaar waarin de uitvoering van het kabinetsbeleid omgeven werd door maatschappelijke turbulentie. In maart 2004 kwam de terrorismedreiging met de aanslagen in Madrid dichterbij dan ooit; in november wist Nederland zich geschokt na de moord op filmmaker Theo van Gogh. Het jaar werd internationaal gezien dramatisch afgesloten met de zeebeving in Zuidoost Azië die vele tienduizenden levens eiste.

De uitvoering van de hervormingsagenda van het kabinet leidde tot protest, maar uiteindelijk werd in november 2004 met de sociale partners overeenstemming bereikt over modernisering van VUT- en prepensioenregelingen. Ook op andere terreinen van het kabinetsbeleid werden zichtbare resultaten geboekt. Bijvoorbeeld:

De criminaliteit daalde met 10%. De administratieve lasten voor bedrijven werden met 930 miljoen euro omlaag gebracht. De krijgsmacht werd verder gemoderniseerd, terwijl de deelname aan internationale operaties hoog bleef . Het aantal asielaanvragen daalde in 2004 met 27%.

Uit het Financieel Jaarverslag van het Rijk blijkt dat het financiële beheer van de departementen op orde is. De rechtmatigheid van de uitgaven, verplichtingen en ontvangsten bedraagt 99%. Bij 12 departementen is een goedkeurende accountantsverklaring afgegeven, Bij het ministerie van VROM is sprake van een accountantsverklaring met een beperking.

De door de minister van Financiën vorig jaar toegezegde vermindering van de omvang van de jaarverslagen is gerealiseerd: gemiddeld genomen zijn de jaarverslagen zo'n 40% dunner.

Leeswijzer Financieel Jaarverslag van het Rijk 2004:

Hoofdstuk 1: prestaties kabinetsbeleid

Hoofdstuk 2: economische en budgettaire data

Hoofdstuk 3: financieel management van het Rijk

Een samenvatting van het FJR 2004, de aanbiedingsspeech en de perspresentatie zijn te vinden op www.minfin.nl/FJR2004