- Taakstellingen Balkenende hebben effect
Taakstellingen Balkenende hebben effect
18 mei 2005
De taakstellingen van de kabinetten Balkenende hebben effect. De
omvang van de rijksdienst is in 2004, net als in 2003, gedaald en wel
met 6.096 personen. Dat is een daling van 4,8%. Dit is inclusief de
verzelfstandiging van het Centraal Bureau voor de Statistiek tot
Zelfstandig Bestuursorgaan. Gecorrigeerd voor het CBS bedraagt de
daling 3.372 personen (2,7%). De daling is gerealiseerd terwijl de
capaciteit in de veiligheidsketen en bij inspectiediensten is
uitgebreid.
---
De specifieke volumetaakstelling van het kabinet Balkende I is in 2004
nagenoeg geheel gehaald, een jaar eerder dan gepland. In 2002 werd een
volumetaakstelling (variërend van 3% tot 7%) opgelegd, vooral op de
beleidsdepartementen. Het overgrote deel van de
uitvoeringsorganisaties was uitgezonderd van de volumetaakstelling. De
oorzaak van het zo tijdig behalen van de volumetaakstelling ligt in de
extra taakstellingen die zijn opgelegd na Balkenende I en die in
totaal leiden tot een taakstelling van 15% tot 21% vooral op de
beleidsdepartementen. Deze taakstellingen dwingen de ministeries tot
forse ingrepen in het personeelsbestand wat resulteerde in het al in
2004 behalen van de volumetaakstelling. De totale loonsom voor het
Rijk is in 2004 afgenomen met 0,4% ten opzichte van 2003. Dit komt
volledig op conto van de vermindering van het personeelsbestand. De
loonkosten per arbeidsjaar stegen gemiddeld met 3,7%. Een belangrijke
oorzaak hiervoor was de groei van de werkgeverslasten, vooral als
gevolg van de verhoging van de pensioenpremies. Het aantal
rijksambtenaren dat een bijzondere beloning ontving, nam fors af.
Ondanks de forse uitstroom van ouderen blijft het aantal medewerkers
van vijftig jaar en ouder stijgen naar 27,1%, de gemiddelde leeftijd
van rijksmedewerkers steeg naar 42,6 jaar in 2004. Het aandeel
medewerkers onder de veertig jaar daalde. Een gevolg van de
taakstellingen is een forse uitstroom uit de rijksdienst. Meer dan
8.800 medewerkers verlieten de dienst, waaronder ruim 4.000
55-plussers. Van hen maakten ongeveer 1500 gebruik van de
FPU-plusregeling. Ook in 2005 zullen nog medewerkers gebruikmaken van
de regeling omdat volgens afspraken met de vakcentrales in het Sociaal
Flankerend beleid uittreden met deze regeling mogelijk is in 2004 en
2005.
De inkrimping van de rijksdienst heeft geen nadelige gevolgen gehad
voor de diversiteit van het personeelsbestand. Het aandeel van
allochtonen steeg licht naar 9%. Ook het aandeel van vrouwen nam met
bijna 1% toe naar 39,4%. Hoewel nog altijd ondervertegenwoordigd op
hogere functies, bekleden wel steeds meer vrouwen een leidinggevende
positie. Het Rijk droeg ook zijn steentje bij in de strijd tegen
jeugdwerkloosheid. Vorig jaar konden ruim 250 jonge werklozen via
werkstages en leerbanen ervaring opdoen. Het ziekteverzuim daalde voor
het vierde opeenvolgende jaar naar 6,3% in 2004. De instroomkans in de
WAO zakte tot 0,51%. Het arboconvenant dat vorig jaar afliep, heeft
hieraan een belangrijke bijdrage geleverd. Het is alleen nog niet
gelukt om het langdurig verzuim terug te dringen. Met een nieuw
convenant wordt dit aangepakt.
In het Sociaal Jaarverslag Rijk wordt ook ingegaan op de beloning van
de ambtelijke top. In 2004 verdienden 42 leden van de
topmanagementgroep meer dan een minister. Dit komt vooral omdat zij
gebruik kunnen maken van een regeling voor arbeidsduurverlenging. Het
bedrag dat de leden van de topmanagementgroep aan variabele beloning
ontvingen, nam licht af. In voorgaande jaren werd de rapportage over
de topmanagementgroep (TMG) apart aan de TK aangeboden. Met ingang van
2004 is deze rapportage meegenomen in het jaarverslag.
Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties