Recycling van implantaten veilige optie voor ontwikkelingslanden
10 mei 2005 Ernstige botbreuken komen in ontwikkelingslanden veel
voor. Maar orthopedische platen en schroeven om deze fracturen te
behandelen zijn voor veel mensen onbetaalbaar. De oplossing is even
eenvoudig als ingenieus: gebruik implantaten vaker. Uit onderzoek van
Rahadyan Magetsari blijkt dat er verrassend weinig medische bezwaren
tegen hergebruik zijn. Hij promoveert op 18 mei aan de
Rijksuniversiteit Groningen.
Orthopedische implantaten zijn in principe ontwikkeld voor eenmalig
gebruik. Hergebruik zou risicos met zich meebrengen, zoals infecties,
materiaalbreuk of het minder goed hechten van lichaamscellen. Daarom
is recycling overal ter wereld verboden. Deze risicos zijn echter
nooit wetenschappelijk onderzocht. De Indonesische orthopedisch
chirurg Magetsari deed in het Universitair Medisch Centrum Groningen
als eerste onderzoek naar de veiligheid van 'tweedehands'
implantaten.
Drie keer gebruiken
Implantaten kunnen zonder probleem drie keer gebruikt worden,
concludeert Magetsari. Hij verzamelde gebruikte schroeven en platen in
Suriname en Indonesië, en vergeleek de mechanische, fysische en
chemische eigenschappen met die van nieuwe implantaten. Zo onderwierp
hij de platen aan verschillende krachten in een trekbank. Op die
manier kon hij het aantal cycli bepalen dat een implantaat veilig kan
verdragen. "Hergebruik is veilig, mits de voorgeschiedenis van de
plaat bekend is, het implantaat niet vaker dan twee keer hergebruikt
wordt, en nooit in patiënten met een groter lichaamsgewicht dan de
voorgaande patiënt", aldus de promovendus.
Bleekmiddel en tandenborstel
Ook het infectiegevaar vormt geen beletsel. Infecties kunnen
bijvoorbeeld optreden door achtergebleven bloedresten of
micro-organismen. Magetsari laat zien dat platen en schroeven
gemakkelijk gereinigd kunnen worden met schoonmaakmiddelen die in
ontwikkelingslanden ruim voorhanden zijn. Een tandenborstel,
bleekmiddel en water maken een plaat even schoon als een nieuw,
gesteriliseerd exemplaar.
Illegaal
De praktijk om implantaten na verloop van tijd te verwijderen, te
bewerken, en bij een andere patiënt weer in te brengen komt in
ontwikkelingslanden nu al veel voor. Vooral in Kenya, Suriname,
Afghanistan en Indonesië zijn veel tweedehands platen in omloop. Ook
deze landen hebben wetten die hergebruik verbieden, maar daar wordt
nauwelijks de hand aan gehouden. Artsen hebben weinig keus, vindt
Magetsari. De kosten van een nieuw implantaat zijn voor veel mensen
niet op te brengen, terwijl het níet behandelen van botbreuken kan
leiden tot blijvende invaliditeit. Autoriteiten zouden hergebruik in
ontwikkelingslanden daarom formeel moeten toestaan, mits artsen de
nodige voorzorgen in acht nemen.
Bleumink Fellow
Het promotieonderzoek van Magetsari is financieel mogelijk gemaakt
door het Eric Bleumink Fonds van de RUG. Dit fonds werd in 2000
ingesteld om talentvolle onderzoekers uit ontwikkelingslanden in staat
te stellen in Groningen te studeren en promoveren. Magetsari is de
eerste Bleumink Fellow die promoveert.
Curriculum vitae
Rahadyan Magetsari (Bandung, 1956) is hoofd van de afdeling
Orthopedische Chirurgie van het Dr. Sardjito Hospital in Jogjakarta,
Indonesië. Zijn onderzoek is onderdeel van een samenwerkingsverband
tussen de disciplinegroepen Orthopedie en Biomaterialen van het
Universitair Medisch Centrum Groningen en medische faculteit van de
Gadjah Mada Universiteit in Jogjakarta. Hij promoveert tot doctor in
de medische wetenschappen bij prof. dr. J.R. van Horn, prof. dr. ir.
H.J. Busscher, prof. dr. H.C. van der Mei en prof. dr. ir. G.J.
Verkerke. De titel van zijn proefschrift luidt Reuse of osteosynthesis
plates and screws in developing countries.
Contactpersoon: Marjolein Bogaards en Janneke Kruse, bureau
Voorlichting UMCG, telefoon (050) 361 22 00.
Academisch Ziekenhuis Groningen