Referendumcommissie komt tegemoet aan kritiek op samenvatting Grondwet
14 mei 2005
Een belangrijke nieuwe bepaling in de Europese Grondwet is dat "het recht
van de EU boven het recht van de lidstaten gaat", zo schreef de
onafhankelijke referendumcommissie in haar officiële samenvatting van de
Europese Grondwet. GroenLinks-europarlementariër Joost Lagendijk en anderen
leverden kritiek op deze passage uit de samenvatting.
Het Europese recht heeft al veertig jaar voorrang op het nationale
recht. Dat staat zelfs in de Nederlandse Grondwet. In reactie op de
kritiek van o.a. GroenLinks heeft de referendumcommissie haar
samenvatting nu genuanceerd.
Het Europees Hof van Justitie heeft al in de jaren zestig van de
vorige eeuw een reeks bindende uitspraken gedaan die de voorrang van
het Europese recht bevestigen. Dat is ook logisch: wat is de zin van
Europese afspraken tegen luchtvervuiling, als elk land die afspraken
naast zich neer mag leggen? Dan wordt de lucht boven Nederland nooit
schoon.
In de Nederlandse Grondwet wordt deze voorrangsregel erkend:
"Bepalingen van verdragen en van besluiten van volkenrechtelijke
organisaties, die naar haar inhoud een ieder kunnen verbinden, hebben
verbindende kracht nadat zij zijn bekendgemaakt", zo stelt artikel 93.
Er is dus minder nieuws onder de zon dan de referendumcommissie
suggereerde. Op haar website heeft de commissie nu een nuancering
aangebracht: "De bepaling in artikel I-6 dat het Verdrag en het recht
dat de instellingen van de Unie bij de uitoefening van de haar
toegedeelde bevoegdheden vaststellen, voorrang hebben boven het recht
van de lidstaten, komt in de bestaande verdragen niet voor. Het Hof
van Justitie van de Europese Gemeenschappen heeft echter in zijn
rechtspraak al eerder de voorrang van het gemeenschapsrecht
uitgesproken. Nederland volgde deze rechtspraak, maar niet alle
lidstaten deden dit. Door deze bepaling erkennen ook zij de voorrang."
Deze toevoeging maakt duidelijk dat de voorrangsregel in de Europese
Grondwet het Nederlands belang dient. Alleen al omdat tweederde van de
luchtvervuiling in ons land afkomstig is uit onze buurlanden.
Ook op een ander punt komt de referendumcommissie tegemoet aan de
kritiek van Lagendijk. In haar samenvatting van het Verdrag over de
Europese Grondwet schreef zij: "Op grond van het Verdrag komt er een
Europees Defensieagentschap". Lagendijk wees de commissie erop dat dit
Defensieagentschap al bestaat. Wie ertegen is dat de legers van de
EU-landen samen inkopen doen, krijgt door de samenvatting ten onrechte
de indruk dat een stem tegen de Grondwet deze samenwerking kan
tegenhouden. De referendumcommissie heeft nu aan de samenvatting op
haar website toegevoegd: "het agentschap functioneert echter al op
grond van een besluit van de Raad van Ministers van 12 juli 2004" en
"lidstaten blijven overigens vrijheid houden bij de verwerving van
militair materieel".
Klik hier voor het standpunt van GroenLinks over het Europees
Defensieagentschap.
Zie het origineel
GroenLinks