PERSBERICHT - 2005-01-25
Carnaval zet in mei Kopenhagen en Aalborg op z'n kop
Denen zetten bloemetjes buiten op Fastelavn
Ook Denemarken bereidt zich voor op het carnaval. Veertig dagen voor
Pasen vieren de Denen Fastelavn. Oorspronkelijk was Fastelavn
vastenavond, de dag vóór Aswoensdag, wanneer de vastentijd van veertig
dagen begint tot het Paasfe est.DeDenenwildenvlakvoorvastentijd
nog even flink de bloemetjes buiten zetten en vooral stevig eten en
drinken.
In Denemarken betekende Fastelavn
van oudsher drie dagen feest en lekker eten. Dat gebruik was als het
ware af te lezen aan de namen van de dagen die direct aan Aswoensdag
vooraf gingen: Flæskesøndag (spekzondag), Flæskemandag (spekmaandag)
en Hvide Tirsdag (witte dinsdag de laatste naam sloeg op de vele melk-
en graanproducten die op deze dag werden genuttigd).
Vaak hield Fastelavn ook niet op bij Aswoensdag, maar werden de
feestelijkheden voortgezet tot aan de eerstvolgende zondag. Veel Denen
spraken van den gale uge, de dolle week.
Tonslaan
Eén van de bekendste Fastelavn-tradities is het met knuppels slaan op
een houten ton. Vroeger zat in deze ton een levende kat. Het ging erom
zolang op de ton te slaan tot de kat eruit viel. Het dier overleefde
de acties lang niet altijd. De winnaar werd kattekonge, kattenkoning.
Dat er een kat in de ton werd opgesloten had te maken met het feit dat
dit dier vroeger vaak werd beschouwd als een duivels wezen, dat onheil
bracht. Vooral zwarte katten hadden een slechte naam. Door de kat als
zondebok te bestempelen werd gehoopt onheil te voorkomen. Het slaan op
een ton is op veel plaatsen nog in gebruik, alleen zit er natuurlijk
geen kat meer in, maar snoepgoed en andere smakelijke dingen. Het
tonslaan is dan ook voornamelijk kindervermaak.
Nederlandse oorsprong
Het Deense tonslaan is een traditie van Nederlandse oorsprong. In de
16e eeuw liet koning Christian II zijn Nederlandse maitresse en haar
moeder overkomen naar Kopenhagen. Achter de schermen was het de
schoonmoeder die het land bestuurde en omdat zij verse groente wenste,
liet zijn Nederlandse landbouwers overkomen naar Amager om de land- en
tuinbouw in Denemarken op een hoger peil te brengen. Zo namen zijn hun
traditie katknuppelen mee naar Denemarken. Op Amager wonen
tegenwoordig nog steeds Hollandse nazaten die rond vastenavond het
tonslaan beoefenen, maar dan wel een ton gevuld met snoep!
Zingend langs de deur
Tijdens Fastelavn verkleden kinderen, dragen ze maskers en gaan ze
zingend langs de deur hopend op wat snoepgoed of een zakcentje. Ze
zingen dan het volgende:
Fastelavn er mit navn, boller vil jeg have
(Vastenavond is mijn naam, lekkers wil ik hebben).
Hvis jeg ingen boller får, så laver jeg ballade
(Als ik geen lekkers krijg zorg ik voor problemen)
Porren
Een ander gebruik rond Fastelavn, waaraan kinderen in het algemeen
gretig meedoen, is het s morgens vroeg porren van familieleden die nog
in bed liggen. Dit gebeurt met een versierde lange stok. Goed gebruik
is ook dat de langslaper als bijkomende straf moet trakteren op de al
Fastelavnsboller (een traditionele broodsoort dat tegenwoordig meer
als gebak dient) .
Benoeming van prins
Rond vastenavond werden in het verleden in Denemarken tal van
wedstrijden gehouden, waarbij de winnaars werden uitgroepen tot
koning, prins of graaf en bepaalde privileges kregen toebedeeld
bijvoorbeeld een jaar vrijstelling van het betalen van belasting.
In de tradities van Fastelavn zien we tradities als
Driekoningen-zingen of St. Maarten, evenals Carnaval en Halloween
terug.
Carnaval met Pinksteren
Kopenhagen viert Carnaval van 13 t/m 15 mei. Hier kun je rekenen op
een spectaculair evenement met een Braziliaans tintje. Op
zaterdagmiddag vindt de grote parade plaats in het centrum van
Kopenhagen en op zondagavond is er een avondparade in Fælledparken.Het
Pinkster-Carnaval trekt ruim 100.000 bezoekers.
Aalborg
Sinds 1983 viert ook Aalborg Carnaval. Dit jaar is het meerdaagse
evenement gepland van 22 t/m 28 mei, het thema is De Herder en de
Schoorsteenveger en andere sprookjes. Ruim 25.000 mensen nemen deel
aan het feestgedruis.
Kijk voor toeristische informatie ook op: VisitDenmark