Rechtspraak houdt stijgend aanbod rechtszaken goed bij
Den Haag, woensdag 11 mei 2005 - Aan de stijging van het aantal
rechtszaken is ook in 2004 nog geen eind gekomen. De instroom nam het
afgelopen jaar met 13 procent opnieuw fors toe. Dat blijkt uit het
jaarverslag van de Rechtspraak over 2004, dat vanmorgen in Amsterdam
is gepresenteerd.
Achterstanden ingelopen
De Rechtspraak is net als vorig jaar goed in staat gebleken deze
instroom bij te houden. Achterstanden zijn ingelopen en de tijd die de
rechter gemiddeld nodig heeft voor de afhandeling van een zaak is in
de meeste sectoren niet toegenomen (met uitzondering van de
handelszaken). Doelmatiger werken en meer personele capaciteit droegen
bij aan de productiestijging. Ook de grotere flexibiliteit die de
Rechtspraak sinds enige tijd heeft om zaken te spreiden over de
gerechten speelde hierbij een rol. De werkdruk bleef erg hoog, zoals
ook door de Arbeidsinspectie werd gesignaleerd.
Kwaliteit
De toename van het aantal zaken legt een aanzienlijke druk op de
Rechtspraak om de geboden kwaliteit op gelijk niveau te houden.
Signalen, zoals recent van een advocaat-generaal bij de Hoge Raad, die
er op wijzen dat de kwaliteit onder druk komt te staan, worden door de
Rechtspraak zeer serieus genomen.
Het onderwerp kwaliteit staat daarom al enkele jaren hoog op de agenda
van de gerechtsbesturen. Op verschillende manieren werken de gerechten
systematisch aan het behoud en de versterking van de kwaliteit. Zo
wordt het rechterlijk functioneren op verschillende manieren gemeten,
worden klantwaarderingsonderzoeken gehouden en is in alle gerechten
een klachtenregeling van kracht. Ook maken veel rechters gebruik van
intervisie (intercollegiale toetsing), vaak met behulp van
video-opnamen.
Uit de klantwaarderingsonderzoeken blijkt overigens dat
rechtszoekenden, advocaten en het Openbaar Ministerie over het
algemeen tevreden zijn met de rechtspraak. Wel kan de motivering en
leesbaarheid van de uitspraken verder verbeterd worden. Ook vinden de
ondervraagden rechtseenheid van belang. Daarom beziet de Rechtspraak
de mogelijkheden voor meer samenwerking en afstemming tussen rechters
bij de behandeling van zaken.
Vaker én strenger straffen
Met het Veiligheidsprogramma heeft het kabinet zich ten doel gesteld
de criminaliteit en overlast in de openbare ruimte fors te reduceren.
Dit wordt weerspiegeld in het aanbod van strafzaken. In 2004 nam het
aantal lichte vergrijpen dat aan de kantonrechter werd voorgelegd met
28 procent toe en vormde deze categorie zelfs meer dan de helft van
het totale aantal strafzaken.
De afgelopen jaren zijn rechters vaker én strenger gaan straffen.
Vaker omdat zij meer dan voorheen zaken van het Openbaar Ministerie
krijgen voorgelegd en strenger door meer vrijheids- en taakstraffen
dan boetes op te leggen.
Stijging kantonzaken
Vooral het aantal kantonzaken steeg sterk. De stijging van het aantal
handelszaken in de kantonsector hield onder meer verband met de
toename van vorderingen van elektriciteitsbedrijven, ziekenfondsen en
telecombedrijven. Zulke zaken worden steeds vaker gebundeld en
digitaal aangeleverd en vervolgens met behulp van geautomatiseerde
systemen afgedaan.
Europa
De laatste jaren laten een toenemende invloed van de Europese Unie
zien op de nationale rechtspleging. Deze ontwikkeling stelt nieuwe
eisen aan de kennis van rechters op het gebied van Europees recht.
Voor dat doel werden extra cursussen ontwikkeld en werd per gerecht
een coördinator Europees recht benoemd. De Europese rechtsbronnen en
jurisprudentie zijn gemakkelijker toegankelijk gemaakt via het
intranet van de rechterlijke organisatie.
De invloed van de EU maakt het ook noodzakelijk de samenwerking tussen
de nationale rechtspraakorganisaties te versterken. Daarom is op
initiatief van de Raad voor de rechtspraak het Europese Netwerk voor
Raden voor de rechtspraak opgericht, waarin inmiddels 24
rechtspraakorganisaties uit de EU participeren. De Rechtspraak is ook
een samenwerkingsproject met Turkije begonnen voor de oprichting van
gerechtshoven aldaar.
Bron: Centrale redactie rechtspraak.nl
Datum actualiteit: 11 mei 2005 Naar boven
Gerechtelijke organisatie