Nederlands fotomuseum


Ode aan de verdwenen Hollandse horizon

Foto's uit de polder, 7 mei - 22 juni 2005 in het Nederlands fotomuseum In aansluiting op het thema 'De zondvloed' van de 2de Architectuur Biënnale Rotterdam

Voor een fotograaf is het fotograferen van een polderlandschap een bijzondere uitdaging: hoe fotografeer ik die enorme lege ruimte? Wat wordt de verhouding tussen lucht en land? Waar plaats ik de horizon? Anno 2005 is echter door bebouwing het merendeel van de polder volledig van karakter veranderd en is de horizon nog maar zelden zichtbaar. Deze tentoonstelling toont polderfoto's van Nederlandse fotografen en is een ode aan de verdwenen Hollandse horizon. Met werk van o.a. Cas Oorthuys, Ed van der Elsken, Aart Klein, Hans Aarsman, Siebe Swart en Hans Bol.

Dé polder bestaat niet. Alle polder zijn anders. Maar de Nederlander heeft wel een (mentaal) beeld van hoe de 'typisch Hollandse' polder eruit ziet: leeg, vlak, met een rechte, ononderbroken horizon, met gras, koeien, een enkele wilg of populier en een naar de verte toe perspectivisch weglopende sloot. Anno 2005 is het merendeel van de polder echter volledig van karakter veranderd. Door de bebouwing van nieuwe en uitdijende woonwijken en oprukkende bedrijventerreinen is de horizon nauwelijks nog zichtbaar. Zelden kunnen we nog ver kijken. De 'typisch Hollandse' polder bestaat alleen nog als beeld, in de fotografie.

De polder heeft voor fotografen altijd een bijzondere ('typisch Hollandse'?) uitdaging gevormd: hoe is deze uitgestrekte leegte in een interessant beeld te vangen? Fotografeer ik vanaf de dijk en richt in mijn camera op het land? Of sta ik midden in de polder en fotografeer ik de horizon aan het einder, met daarboven de overweldigende wolkenlucht? Waar in het beeld plaats ik de horizon? Hoe vermijd ik cliché's en herhaling?

Deze bescheiden tentoonstelling bestrijkt een periode van meer dan een halve eeuw en omvat een veertigtal foto's van een selectie van Nederlandse fotografen die de polder hebben gefotografeerd. De foto's zijn uitgekozen op basis van hun 'model'karakter: zij corresponderen met het collectieve beeld van de 'Hollandse polder'. Nu dat beeld in realiteit is verdwenen, is het een romantisch en nostalgisch beeld geworden. De polderfoto's zijn tegen elkaar op de muur geplaatst zodat er één lange horizon ontstaat: zo vormt de tentoonstelling een ode aan de verdwenen Hollandse horizon - die uit landschappelijk oogpunt tot ons belangrijkste culturele erfgoed behoort.

Deelnemende fotografen: Hans Aarsman, Theo Baart, Wout Berger, Katarina Behrend, Eva Besnyö, Carel Blazer, Hans Bol, Ton Broekhuis, Wijnanda Deroo, Ed van der Elsken, Marnix Goossens, Paul Huf, Wubbo de Jong, Ralph Kämena, Aart Klein, Dolf Kruger, André-Pierre Lamoth, Jannes Linders, Martin Luijendijk, Cary Markerink, Hans van der Meer, Cas Oorthuys, Frits Rotgans, Gerco de Ruijter, Kees Scherer, Siebe Swart, Francis Weijmar en Kim Zwarts.

De tentoonstelling sluit aan op het thema 'De zondvloed' van de 2de Architectuur Biënnale Rotterdam, van

26 mei t/m 26 juni 2005, en de tentoonstelling Polders - Een theater van land en water in het Nederlands Architectuur Instituut, 27 mei - 4 september 2005.


-----------------------